Chulalongkorn University Theses and Dissertations (Chula ETD)
Other Title (Parallel Title in Other Language of ETD)
Association of solute carrier family 29 member 4 gene (SLC29A4) single-nucleotide polymorphism rs3889348 with gastrointestinal intoleranceto metformin in Thai diabetic patients
Year (A.D.)
2024
Document Type
Thesis
First Advisor
ธิติ สนับบุญ
Faculty/College
Faculty of Medicine (คณะแพทยศาสตร์)
Department (if any)
Department of Medicine (ภาควิชาอายุรศาสตร์ (คณะแพทยศาสตร์))
Degree Name
วิทยาศาสตรมหาบัณฑิต
Degree Level
ปริญญาโท
Degree Discipline
อายุรศาสตร์
DOI
10.58837/CHULA.THE.2024.739
Abstract
ที่มา ยาเมทฟอร์มิน (Metformin) เป็นยาลดระดับน้ำตาลในเลือดชนิดรับประทานที่ใช้กันอย่างแพร่หลายในการรักษาโรคเบาหวานชนิดที่ 2 ประสิทธิภาพการลดระดับน้ำตาลของยานั้นขึ้นอยู่กับขนาดที่ได้รับต่อวัน อย่างไรก็ตามขนาดของยาเมทฟอร์มินที่ได้รับมีความสัมพันธ์กับอาการข้างเคียงของระบบทางเดินอาหารด้วยเช่นกัน ส่งผลให้ต้องหยุดใช้ยาหรือลดขนาดยาลง เรียกภาวะนี้ว่า ภาวะความผิดปกติของระบบทางเดินอาหารจากยาเมทฟอร์มิน (metformin intolerance) กลไกของความผิดปกติดังกล่าวจากยาเมทฟอร์มิน เกิดจากหลายกลไก กลไกหนึ่งเชื่อว่าเกิดจากการมีความเข้มข้นของยาเมทฟอร์มินภายในทางเดินอาหารสูงขึ้นจากความผิดปกติของกระบวนการดูดซึมยาผ่านโปรตีนขนส่ง (transporter) ในลำไส้เล็ก โดยอาจเป็นผลจากพันธุกรรม หรือ การได้รับยาที่ยับยั้งการทำงานของโปรตีนดังกล่าว มีการศึกษาพบว่าความหลากหลายทางพันธุกรรมของยีนที่สร้างโปรตีนขนส่ง รวมทั้งยีนโซลูท แคริเออร์ แฟมิลี 29 เมมเบอร์ 4 (SLC29A4) single-nucleotide polymorphism rs3889348 ที่มีการเปลี่ยนแปลงจากอัลลีล A เป็นอัลลีล G มีความเกี่ยวข้องกับภาวะ metformin intolerance ในหลายๆกลุ่มประชากร วัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างความหลากหลายของลักษณะทางพันธุกรรมของยีน SLC29A4 single-nucleotide polymorphism rs3889348 กับผลข้างเคียงของระบบทางเดินอาหารจากยาเมทฟอร์มินในผู้ป่วยเบาหวานชาวไทย วิธีดำเนินการวิจัย เป็นการศึกษาในรูปแบบ cross-sectional case-control ในผู้ป่วยโรคเบาหวานชนิดที่ 2 ที่เข้ารับการรักษาในโรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ กรุงเทพมหานคร ประเทศไทย ระหว่างปี 2564-2568 โดยจะแบ่งผู้ป่วยออกเป็น 2 กลุ่ม คือ 1) กลุ่ม metformin intolerance ซึ่งหมายถึงกลุ่มผู้ป่วยที่หยุดยา หรือลดขนาดยาเมทฟอร์มิน เนื่องจากอาการข้างเคียงของระบบทางเดินอาหารจากการใช้ยาเมทฟอร์มิน ภายใน 6 เดือนหลังจากเริ่มใช้ยา และ 2) กลุ่ม metformin tolerance หมายถึงกลุ่มผู้ป่วยที่สามารถรับประทานยาเมทฟอร์มินได้ในขนาด ≥2,000 มิลลิกรัมต่อวัน เป็นเวลาอย่างน้อย 6 เดือนโดยไม่เกิดอาการข้างเคียงของระบบทางเดินอาหาร การเปลี่ยนแปลงลำดับนิวคลิโอไทด์ที่ตำแหน่ง rs3889348 ของยีน SLC29A4 จากอัลลีล A เป็นอัลลีล G ถูกตรวจสอบโดยวิธี Sanger Sequencing และทำการวิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่างความหลากหลายทางพันธุกรรมดังกล่าวกับการเกิดผลข้างเคียงของระบบทางเดินอาหารจากยาเมทฟอร์มิน ผลการศึกษา การศึกษานี้ประกอบด้วยผู้เข้าร่วมโครงการวิจัยทั้งหมด 233 ราย โดยแบ่งออกเป็น 2 กลุ่ม ได้แก่ 80 รายในกลุ่ม metformin intolerance และ 153 รายในกลุ่ม metformin tolerance ประชากรส่วนใหญ่ในการศึกษานี้เป็นเพศหญิง 159 ราย (68.24%) ไม่มีความแตกต่างที่มีนัยสำคัญทางสถิติในลักษณะทางคลินิกและผลตรวจทางห้องปฏิบัติการระหว่างประชากรทั้งสองกลุ่ม ยกเว้นระดับ LDL-Cholesterol และ total cholesterol สูงกว่าอย่างมีนัยสำคัญในกลุ่ม metformin intolerance การเปลี่ยนแปลงลำดับนิวคลิโอไทด์ที่ตำแหน่ง rs3889348 ของยีน SLC29A4 จากอัลลีล A เป็นอัลลีล G ถูกตรวจสอบโดยวิธี Sanger Sequencing พบว่าในกลุ่มประชากรที่ทำการศึกษานี้มีความคล้ายคลึงกันระหว่างกลุ่ม metformin tolerance และกลุ่ม metformin intolerance (P = 0.604) นอกจากนี้ยังไม่พบความแตกต่างอย่างมีนัยสำคัญในสัดส่วนของอัลลีล G และไม่พบว่าทุกๆ copy ของอัลลีล G ที่เพิ่มขึ้นมีความเกี่ยวข้องกับอาการข้างเคียงทางระบบทางเดินอาหารจากยาเมทฟอร์มิน (OR 1.7, 95% CI 0.45–6.49; p = 0.435) สรุปผล งานวิจัยนี้เป็นงานวิจัยแรกที่ศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างความหลากหลายของลักษณะทางพันธุกรรมของยีน SLC29A4 single-nucleotide polymorphism rs3889348 กับผลข้างเคียงของระบบทางเดินอาหารจากยาเมทฟอร์มินในผู้ป่วยเบาหวานชาวไทย การศึกษานี้ไม่พบความสัมพันธ์ระหว่างความหลากหลายของลักษณะทางพันธุกรรมของยีน SLC29A4 single-nucleotide polymorphism rs3889348 กับการเกิดผลข้างเคียงของระบบทางเดินอาหารจากยาเมทฟอร์มินในผู้ป่วยเบาหวานชาวไทย ซึ่งชี้ให้เห็นว่าความหลากหลายของลักษณะทางพันธุกรรมของยีนสร้างโปรตีนขนส่งตัวอื่นๆ อาจมีบทบาทสำคัญกว่าในการเกิดภาวะ metformin intolerance ในกลุ่มประชากรนี้
Other Abstract (Other language abstract of ETD)
Background: Metformin, a common oral hypoglycemic drug, often causes gastrointestinal (GI) side effects, known as metformin intolerance, leading to discontinuation or dose reduction. Reduced function of transporter proteins in enterocytes, increasing intraluminal drug concentration, is a proposed mechanism. Polymorphisms in transporter genes, including SLC29A4, have recently been associated with metformin intolerance in diverse populations. Objective: To investigate the impact of SLC29A4 rs3889348 (A>G) polymorphism on metformin intolerance in Thai diabetic patients. Methods: A cross-sectional case-control study was conducted among type 2 diabetes patients at King Chulalongkorn Memorial Hospital, Bangkok, Thailand between 2021-2025. Participants were classified as metformin-tolerant, receiving ≥2,000 mg for over six months without GI symptoms, and metformin-intolerant, discontinuing or reducing the dosage within six months due to the symptoms. The rs3889348 polymorphism was analyzed via Sanger sequencing, and its association with metformin tolerance was assessed. Results: Our study included 233 participants, of whom 159 (68.24%) were women. The participants were divided into two groups: 80 in the metformin intolerance group and 153 in the metformin tolerance group. No statistically significant differences in clinical characteristics were observed between the two groups, except for significantly higher LDL and total cholesterol levels in the metformin intolerance group. The allele frequencies (A and G) at rs3889348 polymorphism were comparable between groups (P = 0.604). Furthermore, there was no significant difference in the proportion of the G allele, and neither was the presence of additional G alleles associated with metformin intolerance. Conclusion: This is the first study of the association of Solute Carrier Family 29 Member 4 gene (SLC29A4) single-nucleotide polymorphism rs3889348 with gastrointestinal intolerance to metformin in Thai diabetic patients. This study found no association between the SLC29A4 rs3889348 polymorphism and metformin intolerance in Thai diabetics, suggesting other transporter gene polymorphisms may play a more significant role in metformin intolerance within this population.
Creative Commons License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-No Derivative Works 4.0 International License.
Recommended Citation
จุฬคุปต์, อัครภา, "ความสัมพันธ์ของความหลากหลายของลักษณะทางพันธุกรรมของยีนโซลูทแคริเออร์ แฟมิลี 29 เมมเบอร์ 4 (SLC29A4) ซิงเกิลนิวคลีโอไทด์โพลีมอร์ฟิซึมอาร์เอส3889348 กับการเกิดผลข้างเคียงของระบบทางเดินอาหารจากยาเมทฟอร์มินของผู้ป่วยเบาหวานชาวไทย" (2024). Chulalongkorn University Theses and Dissertations (Chula ETD). 74577.
https://digital.car.chula.ac.th/chulaetd/74577