Chulalongkorn University Theses and Dissertations (Chula ETD)

ปริมาณโลหะหนักบางชนิดในฝุ่นในอากาศบริเวณแอ่งแม่เมาะ

Other Title (Parallel Title in Other Language of ETD)

Determination of some heavy metals in airborne particulates in Mae Moh Basin

Year (A.D.)

1984

Document Type

Thesis

First Advisor

เพริศพรรณ เกรียวสกุล

Second Advisor

วงศ์พันธ์ ลิมปเสนีย์

Faculty/College

Graduate School (บัณฑิตวิทยาลัย)

Degree Name

วิทยาศาสตรมหาบัณฑิต

Degree Level

ปริญญาโท

Degree Discipline

วิทยาศาสตร์สภาวะแวดล้อม

DOI

10.58837/CHULA.THE.1984.456

Abstract

งานวิจัยนี้ เป็นการศึกษาปริมาณแคดเมียม ทองแดง ตะกั่ว แมงกานีส นิเกิล และสังกะสี ในลิกไนท์ ดินลูกรังและฝุ่นในอากาศ บริเวณแอ่งแม่เมาะ จังหวัดลำปาง ในเดือนสิงหาคม ตุลาคมและธันวาคม 2526 ได้ผลดังต่อไปนี้คือ ปริมาณโลหะหนักที่ได้พบในลิกไนท์มีปริมาณน้อยมากคือ แคดเมียม 0.25 ไมโครกรัม/กรัม ทองแดง 5.56 ไมโครกรัม/กรัม ตะกั่ว 1.59 ไมโครกรัม/กรัม แมงกานิส 29.63 ไมโครกรัม/กรัม นิเกิล 34.75 ไมโครกรัม/กรัม และสังกะสี 7.34 ไมโครกรัม/กรัม ปริมาณโลหะหนักในดินลูกรังแปรกับสถานที่เก็บตัวอย่าง พิสัยที่ได้พบคือแคดเมียม 0.7 ถึง 1.0 ไมโครกรัม/กรัม ทองแดง 18.5 ถึง 40.9 ไมโครกรัม/กรัม ตะกั่ว 10.7 ถึง 29.9 ไมโครกรัม/กรัม แมงกานิส 187.6 ถึง 4,737.0 ไมโครกรัม/กรัม นิเกิล 21.0 ถึง 134.8 ไมโครกรัม/กรัม และสังกะสี 27.8 ถึง 69.5 ไมโครกรัม/กรัม โลหะหนักในดินบริเวณใกล้กับถนนที่ใช้ขนขี้เถ้ามีปริมาณสูงกว่าบริเวณอื่นๆ ฝุ่นในอากาศในบริเวณที่ทำงานในรัศมี 0.5 กิโลเมตร ห่างจากโรงจักรพลังไอน้ำแม่เมาะหน่วยที่ 1-3 ส่วนใหญ่เกิดจากดินลูกรัง กองลิกไนท์สำรอง โรงบดลิกไนท์ และการขนถ่ายขี้เถ้า ระดับของฝุ่นในอากาศที่ได้พบในสถานที่ศึกษาส่วนใหญ่มีค่าต่ำกว่าค่ามาตรฐานของกรมแรงงาน กระทรวงมหาดไทย (ค่ามาตรฐาน คือ 15 มิลลิกรัม/ลูกบาศก์เมตร) ฝุ่นเหล่านี้ประกอบด้วยแคดเมียม ทองแดง ตะกั่ว แมงกานิส นิเกิลและสังกะสีในปริมาณเล็กน้อย คือ มีค่าต่ำกว่ามาตรฐานคุณภาพอากาศในที่ทำงานของกรมแรงงาน กระทรวงมหาดไทย (มาตรฐานของกรมแรงงานมีค่าดังนี้คือ แคดเมียม 0.1 มิลลิกรัม/ลูกบาศก์เมตร ทองแดง 0.1 มิลลิกรัม/ลูกบาศก์เมตร ตะกั่ว 0.2 มิลลิกรัม/ลูกบาศก์เมตร แมงกานิส 5 มิลลิกรัม/ลูกบาศก์เมตร นิเกิล 1 มิลลิกรัม/ลูกบาศก์เมตร และสังกะสี 5 มิลลิกรัม/ลูกบาศก์เมตร) ฝุ่นในอากาศทั่วไปในบริเวณรัศมี 2 กิโลเมตร ห่างจากโรงจักรพลังไอน้ำแห่งแม่เมาะ หน่วยที่ 1-3 ส่วนใหญ่เกิดจากดินลูกรัง การทำเหมือง การขนถ่ายขี้เถ้าและการทิ้งหน้าดิน ปริมาณฝุ่นในอากาศตามสถานที่เก็บตัวอย่างส่วนใหญ่ มีค่าต่ำกว่ามาตรฐานคุณภาพอากาศของคณะกรรมการสิ่งแวดล้อมแห่งชาติ (330 ไมโครกรัม/ลูกบาศก์เมตร) ปริมาณโลหะหนักแต่ละชนิดในฝุ่นในอากาศบริเวณนี้มีค่าเล็กน้อยเท่านั้น และค่าสูงสุดที่ได้พบคือ แคดเมียม 5.4 นาโนกรัม/ลูกบาศก์เมตร ทองแดง 323.3 นาโนกรัม/ลูกบาศก์เมตร ตะกั่ว 452.2 นาโนกรัม/ลูกบาศก์เมตร แมงกานิส 1,347.1 นาโนกรัม/ลูกบาศก์เมตร นิเกิล 101.7 นาโนกรัม/ลูกบาศก์เมตร และสังกะสี 140.5 นาโนกรัม/ลูกบาศก์เมตร นอกจากนี้ปริมาณโลหะหนักแต่ละชนิดได้มีแนวโน้มไปกับปริมาณฝุ่นในอากาศ โลหะหนักเหล่านี้เกิดจากโรงจักรไฟฟ้า ดินลูกรัง และการขนถ่ายขี้เถ้า ยกเว้นแคดเมียมและตะกั่วเพราะไม่ปรากฏแหล่งของแคดเมียมในบริเวณนี้ ส่วนตะกั่วเกิดจากยานยนต์ นอกจากนี้ทิศทางลม ความเร็วลมและฤดูกาลยังมีผลต่อปริมาณฝุ่น แคดเมียม ทองแดง ตะกั่ว แมงกานิส นิเกิลและสังกะสีในอากาศด้วย

Share

COinS