Chulalongkorn University Theses and Dissertations (Chula ETD)

รูปแบบของกิจกรรมโรงเรียนประถมศึกษา ที่จัดกิจกรรมดีเด่น

Other Title (Parallel Title in Other Language of ETD)

Activity patterns in the elementary schools with outstanding activities

Year (A.D.)

1984

Document Type

Thesis

First Advisor

สมุน อมรวิวัฒน์

Faculty/College

Graduate School (บัณฑิตวิทยาลัย)

Degree Name

ครุศาสตรมหาบัณฑิต

Degree Level

ปริญญาโท

Degree Discipline

ประถมศึกษา

DOI

10.58837/CHULA.THE.1984.119

Abstract

การวิจัยครั้งนี้มีจุดมุ่งหมายเพื่อศึกษารูปแบบของกิจกรรมโรงเรียนประถมศึกษา ซึ่งสามารถจัดกิจกรรมได้ดีเด่น 6 ประเภท ได้แก่ (1) กิจกรรมด้านการเรียนการสอน (2) กิจกรรมด้านการเกษตร (3) กิจกรรมด้านสหการ (4) กิจกรรมการส่งเสริมประชาธิปไตยในโรงเรียน (5) กิจกรรมด้านความสัมพันธ์กับชุมชน (6) กิจกรรมด้านการบริการเพื่อส่งเสริมพัฒนาการของนักเรียน ตัวอย่างประชากรที่ใช้ในการวิจัยเป็นโรงเรียนประถมศึกษาทั่วประเทศ จำนวน 74 โรงเรียน ซึ่งได้จากการนำรายชื่อโรงเรียนผู้นำการใช้หลักสูตรโรงเรียนดีเด่นของแต่ละจังหวัดทั่วประเทศ โรงเรียนที่ได้รับการเสนอชื่อในเอกสาร สิ่งตีพิมพ์ทางการศึกษา รายการโทรทัศน์เพื่อการศึกษาของมหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราชและจากการสอบถาม สัมภาษณ์ผู้ทำหน้าที่นิเทศโรงเรียนประถมศึกษาทั่วประเทศ รวมทั้งสิ้น 485 โรงเรียนมาคัดเลือกตามเกณฑ์ที่กำหนดดังนี้ (1) โรงเรียนที่ได้รับการประกาศให้เป็นทั้งโรงเรียนผู้นำการใช้หลักสูตรและโรงเรียนดีเด่น (2) โรงเรียนที่ได้รับการเสนอชื่อจากเอกสารสิ่งพิมพ์และรายการโทรทัศน์เพื่อการศึกษา (3) โรงเรียนที่ได้รับการเสนอชื่อจากผู้ที่ทำหน้าที่นิเทศโรงเรียน แล้วนำกิจกรรมดีเด่นของโรงเรียนที่คัดเลือก มาจัดเป็นกลุ่มรูปแบบกิจกรรมดีเด่น 6 ประเภท เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย คือ แบบบันทึกคุณสมบัติและกิจกรรมโรงเรียนประถมศึกษา ประกอบด้วยแบบบันทึกข้อมูล 3 ตอน คือ (1) สภาพทั่วไปของโรงเรียน (2) สภาพการบริหารและบริการของโรงเรียน (3) สภาพการจัดกิจกรรมตามลักษณะกิจกรรมดีเด่นของแต่ละกลุ่มรูปแบบ การเก็บรวบรวมข้อมูล แบ่งลักษณะการดำเนินการเป็น 2 ลักษณะ คือ (1) ผู้วิจัยดำเนินการศึกษาเฉพาะกรณีในโรงเรียนที่เป็นตัวแทนแต่ละกลุ่มรูปแบบ จำนวน 11 โรงเรียน โดยนำแบบบันทึกคุณสมบัติและกิจกรรมไปบันทึกข้อมูลด้วยตนเองในโรงเรียนเป็นระยะเวลาประมาณ 1 สัปดาห์ต่อโรงเรียน (2) โรงเรียนที่เหลือ จำนวน 63 โรงเรียน ผู้วิจัยจัดส่งแบบบันทึกคุณสมบัติและกิจกรรมให้ผู้ทำหน้าที่นิเทศโรงเรียน บันทึกข้อมูลแทนผู้วิจัย การวิเคราะห์และนำเสนอข้อมูล ผู้วิจัยใช้ข้อมูลและข้อสังเกตที่ได้จากการศึกษาเฉพาะกรณีประมวลเข้ากับข้อมูลที่ได้จากแบบบันทึกฯที่ผู้บันทึกแทนผู้วิจัยตอบกลับมา แล้วนำเสนอโดยการบรรยายรูปแบบของแต่ละกิจกรรม ผลการวิจัย 1. รูปแบบการจัดกิจกรรมการเรียนการสอนในโรงเรียนประถมศึกษาที่เป็นกลุ่มตัวอย่าง พบว่าเป็นการจัดกิจกรรมการเรียนการสอนที่ยึดผู้เรียนเป็นศูนย์กลาง ครูเป็นผู้เสนอแนะวิธีการให้นักเรียนค้นคว้าหาความรู้และฝึกปฏิบัติด้วยตัวของนักเรียนเอง ตามลักษณะเนื้อหาการเรียนรู้ หลักการสำคัญที่ทำให้โรงเรียนสามารถจัดกิจกรรมการเรียนการสอนได้ดีเด่น ได้แก่ การจัดหาสื่อการเรียนและการจัดกิจกรรมการเรียนการสอนตามที่แผนการสอนและคู่มือครูเสนอแนะ 2. รูปแบบการจัดกิจกรรมการเกษตรในโรงเรียนประถมศึกษาที่เป็นเกลุ่มตัวอย่าง พบว่า จัดแบ่งได้เป็น 2 ลักษณะ คือ (1) การมอบพันธุ์พืชและพันธุ์สัตว์ให้นักเรียนนำไปปลูกและบำรุงรักษาที่บ้าน (2) โรงเรียนจัดพื้นที่หรือสถานที่ให้นักเรียนแต่ละคนหรือกลุ่มรับผิดชอบในการปลูกพืชผักหรือเลี้ยงสัตว์ 3. รูปแบบการจัดกิจกรรมสหการในโรงเรียนประถมศึกษาที่เป็นกลุ่มตัวอย่าง พบว่า ผู้บริหารโรงเรียนเป็นผู้ริเริ่มในการจัดกิจกรรม โดยมีครูและนักเรียนร่วมมือในการลงทุน เป็นเงินหุ้น ๆ ละ 10-20 บาท ช่วยทำหน้าที่ซื้อขายสินค้า จัดตกแต่งและทำความสะอาดสถานที่ในการจัดสหการ หลักการสำคัญที่ทำให้โรงเรียนสามารถจัดกิจกรรมการเกษตรและสหการได้ดีเด่น ได้แก่การให้บุคลากรทุกฝ่ายในโรงเรียนได้มีส่วนร่วมในการจัดกิจกรรมและได้รับผลประโยชน์ตอบแทนจากกิจกรรม 4. รูปแบบกิจกรรมการส่งเสริมประชาธิปไตยในโรงเรียนประถมศึกษาที่เป็นกลุ่มตัวอย่าง พบว่า โรงเรียนจัดกิจกรรมฝึกประชาธิปไตยแก่นักเรียน 3 แบบ คือ (1) การสร้างบรรยากาศประชาธิปไตย (2) กิจกรรมการปกครองโดยสภานักเรียน (3) กิจกรรมการเรียนการสอนและกิจกรรมเสริมหลักสูตรที่ส่งเสริมประชาธิปไตย หลักการสำคัญที่ทำให้โรงเรียนสามารถจัดกิจกรรมส่งเสริมประชาธิปไตยได้ดีเด่น ได้แก่การที่ครูเข้าใจหลักการประชาธิปไตย มีความอดทนในการฝึกให้นักเรียนมีวินัยและความรับผิดชอบในตนเองและกลุ่ม อันเป็นพื้นฐานเบื้องต้นของประชาธิปไตย 5. รูปแบบกิจกรรมด้านความสัมพันธ์กับชุมชนในโรงเรียนประถมศึกษาที่เป็นกลุ่มตัวอย่าง พบว่า โรงเรียนจัดกิจกรรม 3 ลักษณะ คือ (1) กิจกรรมประชาสัมพันธ์โรงเรียน (2) กิจกรรมที่ชุมชนให้ความช่วยเหลือโรงเรียน (3) กิจกรรมที่โรงเรียนให้บริการต่อชุมชน หลักการสำคัญที่ทำให้การจัดกิจกรรมด้านความสัมพันธ์กับชุมชนได้ดีเด่น ได้แก่การที่โรงเรียนให้บริการแก่ชุมชนก่อน แล้วชุมชนจึงให้ความช่วยเหลือโรงเรียนเป็นการตอบแทน 6. รูปแบบกิจกรรมบริการเพื่อส่งเสริมพัฒนาการของนักเรียนด้านห้องสมุด อาหารกลางวันและอนามัยโรงเรียนของโรงเรียนประถมศึกษาที่เป็นกลุ่มตัวอย่าง พบว่า กิจกรรมบริการด้านห้องสมุด แบ่งได้เป็น 2 ลักษณะ คือ (1) การบริการสถานที่อ่านหนังสือได้แก่ห้องสมุดและห้องสมุดเคลื่อนที่ (2) การจัดกิจกรรมเพื่อส่งเสริมการค้นคว้าหาความรู้จากห้องสมุด กิจกรรมบริการด้านอาหารกลางวัน ครูผู้สอนงานบ้านและนักเรียนในระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 5-6 เป็นผู้ดำเนินการจัดกิจกรรม โดยมีขั้นตอนในการดำเนินการ คือ การซื้ออาหารสด การปรุงอาหาร การจำหน่ายอาหารและการจัดเก็บทำความสะอาด กิจกรรมบริการด้านอนามัยโรงเรียน แบ่งได้เป็น 4 ลักษณะ คือ (1) การจัดสภาพแวดล้อมในโรงเรียนให้ถูกสุขลักษณะ (2) การจัดกิจกรรมป้องกันโรค (3) การจัดกิจกรรมรักษาพยาบาล (4) การจัดกิจกรรมเพื่อส่งเสริมความรู้ด้านสุขภาพอนามัยแก่นักเรียน หลักการสำคัญที่ทำให้โรงเรียนจัดกิจกรรมบริการเพื่อส่งเสริมพัฒนาของนักเรียนได้ดีเด่น ได้แก่ ความรับผิดชอบและความคิดริเริ่มของครูผู้รับผิดชอบในการจัดกิจกรรม ที่ช่วยส่งเสริมให้นักเรียนเข้าใจความสำคัญของการค้นคว้าหาความรู้ โภชนาการและอนามัยในตนเอง และสามารถปฏิบัติได้จริง

ISBN

9745635626

Link to Full Text

Share

COinS