Chulalongkorn University Theses and Dissertations (Chula ETD)

ความสัมพันธ์ระหว่างความเข้ม-ช่วงเวลา-ความถี่ของฝน ในภาคกลางและภาคตะวันออกของประเทศไทย

Other Title (Parallel Title in Other Language of ETD)

Rainfall intensity-duration-frequency relationships in Central and Eastern region of Thailand

Year (A.D.)

1985

Document Type

Thesis

First Advisor

ธำรง เปรมปรีดิ์

Faculty/College

Graduate School (บัณฑิตวิทยาลัย)

Degree Name

วิศวกรรมศาสตรมหาบัณฑิต

Degree Level

ปริญญาโท

Degree Discipline

วิศวกรรมโยธา

DOI

10.58837/CHULA.THE.1985.588

Abstract

การออกแบบโครงสร้างชลศาสตร์สำหรับพื้นที่รับน้ำขนาดเล็กนั้น มักจะอาศัยการประเมินค่าน้ำนองผิวดินสูงสุด จากค่าปริมาณฝนสูงสุดที่มีช่วงเวลาสั้นๆ ต่ำกว่า 24 ชั่วโมง ซึ่งประเมินได้จากการวิเคราะห์ข้อมูลกราฟฝน (pluviograph) สำหรับในภาคเหนือและภาคตะวันออกเฉียงเหนือของประเทศไทยนั้น ได้มีการศึกษาเกี่ยวกับความสัมพันธ์ของความเข้ม-ช่วงเวลา-ความถี่ของฝน ที่มีช่วงเวลาสั้นๆ ต่ำกว่า 24 ชั่วโมง ไว้แล้วแต่ยังมีพื้นที่รับน้ำขนาดเล็กอีกเป็นจำนวนมาก ในเขตภาคกลางและภาคตะวันออกของประเทศไทย ที่ยังขาดแคลนข้อมูลกราฟฝน การวิจัยครั้งนี้เป็นการแก้ปัญหาการขาดแคลนข้อมูลกราฟฝน โดยอาศัยหลักการบางอย่างสำหรับการประเมินค่าปริมาณฝนที่มีช่วงเวลาสั้นๆ ต่ำกว่า 24 ชั่วโมง จากค่าปริมาณฝนรายวันสูงสุด ในการวิจัยครั้งนี้ได้ทำการวิเคราะห์ทดสอบความเหมาะสมของทฤษฎีการแจกแจงความน่าจะเป็นแบบต่างๆ และได้ว่าการแจกแจงแบบลอกนอร์มอลชนิด 2-พารามิเตอร์ (2-Parameter Lognormal) มีความเหมาะสมที่สุด จึงใช้การแจกแจงแบบลอกนอร์มอลชนิด 2-พารามิเตอร์ นี้วิเคราะห์ความถี่ของข้อมูลกราฟฝน ที่มีช่วงเวลา 15 นาที ถึง 24 ชั่วโมง และข้อมูลฝนรายวันที่มีช่วงเวลา 1,2 และ 3 วัน แล้วนำผลการวิเคราะห์ความถี่ที่ได้มาศึกษาหาหลักการโดยทั่วไป ของความสัมพันธ์ระหว่างความเข้ม-ช่วงเวลา-ความถี่ของฝนในภาคกลางและภาคตะวันออกของประเทศไทย โดยอาศัยหลักการและสมมติฐานบางอย่างที่ได้มีผู้ทำการศึกษาวิจัยมาแล้วทั้งในและต่างประเทศ และเสนอแนะไว้เป็นแนวทางสำหรับการวิจัย จากผลการวิจัยพบว่าความสัมพันธ์ระหว่างค่าปริมาณฝนที่มีช่วงเวลา 15 นาที ถึง 24 ชั่วโมง (ที่ได้จากการวิเคราะห์ข้อมูลกราฟฝน) จะมีความสัมพันธ์กันดีมากกับค่าปริมาณฝนที่มีช่วงเวลา 1 วัน (ที่ได้จากการวิเคราะห์ข้อมูลฝนรายวัน) ค่าอัตราส่วนปริมาณฝน-ช่วงเวลา ของค่าปริมาณฝนที่มีช่วงเวลา 15 นาที ถึง 24 ชั่วโมง ต่อค่าปริมาณฝน 1 วันนั้น จะมีค่าแปรผันตามลักษณะของภูมิประเทศเล็กน้อย ตามหลักการที่เสนอโดย Hersfield (1962) และค่าอัตราส่วนปริมาณฝน-ช่วงเวลา ที่มีช่วงเวลา 15 นาที ถึง 2 ชั่วโมง ต่อค่าปริมาณฝน 1 ชั่วโมงนั้น จะมีค่าใกล้เคียงกันระหว่างค่าที่ได้ในภาคกลางและภาคตะวันออกของประเทศไทยในครั้งนี้ กับผลวิจัยในต่างประเทศที่เสนอโดย Bell (1969) ส่วนค่าอัตราส่วนปริมาณฝน-ความถี่ (เมื่อใช้ค่าปริมาณฝนในรอบปี 10 ปี เป็นหลัก) จะมีค่าแตกต่างกันเล็กน้อยกับผลวิจันที่ได้ในต่างประเทศ ผู้วิจัยได้เสนอวิธีการประเมินค่าปริมาณฝน ที่มีช่วงเวลาสั้นๆ ตั้งแต่ 5 นาที ถึง 24 ชั่วโมง ตามจุดต่างๆ ของเขตพื้นที่ในภาคกลางและภาคตะวันออกของประเทศไทยไว้ด้วย

Share

COinS