Chulalongkorn University Theses and Dissertations (Chula ETD)

การศึกษาสายสัมพันธ์ของบัวจีนดอกสีชมพูเล็ก (Zephyranthes rosea Lindl.) และบัวจีนดอกชมพูใหญ่ (Zephyranthes grandiflora Lindl.)

Other Title (Parallel Title in Other Language of ETD)

Phylogenetic studies of Zephyranthes rosea Lindl. and Zephyranthes grandiflora Lindl.

Year (A.D.)

1986

Document Type

Thesis

First Advisor

กันยารัตน์ ไชยสุต

Faculty/College

Graduate School (บัณฑิตวิทยาลัย)

Degree Name

วิทยาศาสตรมหาบัณฑิต

Degree Level

ปริญญาโท

Degree Discipline

พฤกษศาสตร์

DOI

10.58837/CHULA.THE.1986.572

Abstract

บัวจีนดอกชมพูเล็ก (Zephyranthes rosea Lindl.) และบัวจีนดอกชมพูใหญ่ (Zephyranthes grandiflora Lindl.) มีลักษณะทางสัณฐานวิทยาของอวัยวะต่างๆ คล้ายคลึงกันต่างกันที่บัวจีนดอกชมพูเล็กมีขนาดของอวัยวะต่างๆ เล็กกว่าบัวจีนดอกชมพูใหญ่ นอกจากนี้บัวจีนดอกชมพูเล็กมีจำนวนโครโมโซมน้อยกว่า คือ 2n = 24 ประกอบด้วย metacentric submetacentric และ acrocentric chromosome จำนวน 4 10 และ 10 แท่ง ตามลำดับ ซึ่งจัดเป็น asymmetrical karyotype ส่วนบัวจีนดอกชมพูใหญ่มีจำนวนโครโมโซม 2n = 48 ประกอบด้วย metacentric submetacentric และ acrocentric chromosome จำนวน 8 20 และ 20 แท่ง ตามลำดับ ซึ่งเป็น asymmetrical karyotype เช่นเดียวกับบัวจีนดอกชมพูเล็ก เมื่อศึกษาการเจริญพันธุ์ของบัวจีนทั้งสองชนิดพบว่า บัวจีนดอกชมพูใหญ่มีเปอร์เซ็นต์จากเจริญพันธุ์ของละอองเรณูและจำนวนเมล็ดต่อผลมากกว่าบัวจีนดอกชมพูเล็ก และจากการผสมสลับระหว่างบัวจีนทั้งสองชนิดได้ลูกผสมทั้งหมด 12 ต้น มีเพียงต้นเดียวที่เกิดจากบัวจีนดอกชมพูเล็กเป็นแม่ ที่เหลืออีก 11 ต้น มีบัวจีนดอกชมพูใหญ่เป็นแม่ ลูกผสมที่มีบัวจีนดอกชมพูเล็กเป็นแม่มีจำนวนโครโมโซม 2n = 35 ประกอบด้วย metacentric submetacentric และ acrocentric chromosome จำนวน 6 15 และ 14 แท่ง ตามลำดับ ลูกผสมนี้มีลักษณะที่ต่างจากพ่อแม่คือ tepal กว้าง จึงมีดอกบานรูปร่างกลม ไม่ค่อยมีช่องว่างระหว่างกลีบ tepal มีสีชมพูอ่อนกว่าพ่อแม่ และยอดเกสรตัวเมียมีสีขาวในขณะที่พ่อแม่มียอดเกสรตัวเมียสีชมพู ส่วนลูกผสมที่มีบัวจีนดอกชมพูใหญ่เป็นแม่ทั้ง 11 ต้น มีจำนวนโครโมโซมเท่ากันคือ 2n = 48 ประกอบด้วย metacentric chromosome 8 แท่ง submetacentric chromosome 20 แท่ง และ acrocentric chromosome 20 แท่ง ซึ่งเท่ากับจำนวนโครโมโซมของบัวจีนดอกชมพูใหญ่ แต่ลูกผสมกลุ่มนี้มีลักษณะของอวัยวะบางลักษณะที่ต่าจากบัวจีนดอกชมพูใหญ่ (แม่) และบัวจีนดอกชมพูเล็ก (พ่อ) คือ ลูกผสมบางต้นมี tepal สีอ่อนกว่พ่อแม่และมียอดเกสรตัวเมียสีขาว นอกจากนี้ยังมีแถบสีขาวพาดบน tepal บางกลีบด้วย ส่วนลูกผสมบางต้นมี tepal สีเข้มกว่าพ่อแม่ ขนาดดอกใหญ่กว่าพ่อแต่เล็กกว่าแม่และยอดเกสรตัวเมียมีการแยกของแฉกตื้นกว่าพ่อแม่ การที่บัวจีนดอกชมพูเล็กและบัวจีนดอกชมพูใหญ่สามารถผสมสลับได้ต้นลูกผสมที่มีดอกได้ แสดงว่าบัวจีนทั้งสองชนิดมีสายสัมพันธ์ใกล้ชิดกัน

Share

COinS