Chulalongkorn University Theses and Dissertations (Chula ETD)

ปัจจัยที่ใช้ทำนายการมีเส้นเลือดในหลอดอาหารโป่งขนาดใหญ่ ในผู้ป่วยโรคตับแข็งที่ยังไม่เคยเกิดเลือดออกจากทางเดินอาหารส่วนบนจากความดันในเส้นเลือดพอร์ทัลสูง

Other Title (Parallel Title in Other Language of ETD)

Factors predicting the presence of large esophageal varices in cirrhosis patients without previous upper gastrointestinal bleeding from portal hypertension

Year (A.D.)

2001

Document Type

Thesis

First Advisor

นุสนธิ์ กลัดเจริญ

Faculty/College

Faculty of Medicine (คณะแพทยศาสตร์)

Degree Name

วิทยาศาสตรมหาบัณฑิต

Degree Level

ปริญญาโท

Degree Discipline

อายุรศาสตร์

DOI

10.58837/CHULA.THE.2001.688

Abstract

วัตถุประสงค์: ปัจจุบันแนะนำให้ทำการส่องกล้องตรวจระบบทางเดินอาหารส่วนบนในผู้ป่วยโรคตับแข็งที่ยังไม่เคยเกิดเลือดออกจากทางเดินอาหารส่วนบนมาก่อน แต่การคัดกรองเพื่อตรวจหาเส้นเลือดในหลอดอาหารโป่งที่มีขนาดใหญ่โดยการส่องกล้องตรวจนั้นมีราคาแพง ดังนั้นถ้าทราบว่ามีปัจจัยเสี่ยงใดบ้างที่จะใช้ในการทำนายการเกิดเส้นเลือดในหลอดอาหารโป่งขนาดใหญ่ในผู้ป่วยโรคตับแข็งก็จะได้เป็นการคัดกรองลำดับแรกก่อนนำผู้ป่วยนั้นมาส่องกล้องและให้การรักษาเพื่อป้องกันการแตกของเส้นเลือดในหลอดอาหารโป่งได้ วิธีการ: ผู้ป่วยโรคตับแข็งที่ยังไม่เคยเกิดเลือดออกจากทางเดินอาหารส่วนบนจำนวน 84 ราย ที่มารับการรักษาที่โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ นำมาส่องกล้องตรวจระบบทางเดินอาหารส่วนบนแล้วนำมาวิเคราะห์ทางสถิติเพื่อหาความสัมพันธ์ระหว่างการเกิดเส้นเลือดในหลอดอาหารโป่งขนาดใหญ่ กับลักษณะต่างๆ ของผู้ป่วย เช่น สาเหตุของโรคตับแข็ง การตรวจร่างกาย ผลการตรวจทางห้องปฏิบัติการ การตรวจอัลตราซาวด์ หรือการตรวจด้วยเอ็กซ์เรย์คอมพิวเตอร์ ผลการศึกษา: ผู้ป่วยโรคตับแข็งทั้งหมด 84 ราย เป็นชาย 48 คน หญิง 36 คน (อายุเฉลี่ย 54.7 ปี) สาเหตุของโรคตับแข็งที่พบบ่อยที่สุด คือ จากเหล้า (33.3%) รองลงมาคือ ไวรัสตับอักเสบบี (23.2%) และไวรัสตับอักเสบซี (19.0%) ตามลำดับ ผู้ป่วยส่วนใหญ่ เป็น Child-Pugh class B (35.7 %) รองลงมาคือ class C (33.3 %) และ class A (31.0 %) การส่องกล้องตรวจระบบทางเดินอาหารส่วนบน พบมีเส้นเลือดในหลอดอาหารโป่งทั้งหมด 55 ราย (65.5 %) โดยเป็นเส้นเลือดในหลอดอาหารโป่งขนาดใหญ่ 16 ราย (19%) ส่วนเส้นเลือดในกระเพาะอาหารโป่งพบ 14 ราย (16.6%) เกล็ดเลือด ร่วมกับน้ำในท้องและความรุนแรงของโรคตับ มีความสัมพันธ์กับการเกิดเส้นเลือดในหลอดอาหารโป่งใหญ่ อย่างมีนัยสำคัญ สรุป: เกล็ดเลือดร่วมกับน้ำในท้องและความรุนแรงของโรคตับมีความสัมพันธ์กับการเกิดเส้นเลือดในหลอดอาหารโป่งขนาดใหญ่และใช้เป็นตัวคัดกรองในผู้ป่วยโรคตับแข็ง เพื่อจะนำมาส่องกล้องตรวจระบบทางเดินอาหารส่วนบน เพื่อให้การรักษาที่จำเพาะต่อไป

Other Abstract (Other language abstract of ETD)

Objective: Recently it has been recommended that all cirrhotic patients without previous variceal hemorrhage undergo endoscopic screening to detect varices and those with large varices should be treated with b-blockers (American College of Gastroenterology guidelines). However, endoscopic screening only of patients at highest risk for large varices may be the most cost effective. Methods: Eighty-four cirrhotic patients without previous history of variceal hemorrhage underwent esophagogastroduodenoscopy at King Chulalongkorn Memorial hospital. Univariate/multivariate analysis was used to evaluate between the large esophageal varices and patient characteristics including etiology of cirrhosis, Child-Pugh class, laboratory parameters, ultrasound and/or CT scan of abdomen. Results: The causes of cirrhosis among the 48 men and 36 women (mean age 54.7 years) include 33% alcohol, 23% hepatitis B, 19% hepatitis C, 8% alcohol/hepatitis B, 2.4% alcohol/hepatitis B/C, 1.2% alcohol/ hepatitis C, 1.2% autoimmune hepatitis and 10.7% of unknown etiology. Patients were Child-Pugh class A 31%, B 35% and C 33%. Endoscopic findings included esophageal varices in 65% of patients (19% were large), gastric varices in 16%. Platelet, ascites and Child-Pugh class were the three factors associated with large esophageal varices by Logistic Regression Analyses. Conclusions: Platelet count, ascites and Child-Pugh class are associated with the presence of large esophageal varices and allow identification of a group of patients who would most benefit from endoscopic screening for varices.

Link to Full Text

Share

COinS