Chulalongkorn University Theses and Dissertations (Chula ETD)
การศึกษาการบริหารงานของสำนักงานสรรพากร ในด้านการจัดเก็บภาษีอากรในเขตอำเภอเมืองเชียงใหม่
Other Title (Parallel Title in Other Language of ETD)
A study on administration of revenue offices in tax collection in amphoe muang Chiang Mai
Year (A.D.)
1982
Document Type
Thesis
First Advisor
ธีระ วีระกุล
Second Advisor
นฤมล สิตินันทน์
Faculty/College
Graduate School (บัณฑิตวิทยาลัย)
Degree Name
พาณิชยศาสตรมหาบัณฑิต
Degree Level
ปริญญาโท
Degree Discipline
พาณิชยศาสตร์
DOI
10.58837/CHULA.THE.1982.393
Abstract
การจัดเก็บภาษีอากรอย่างมีประสิทธิภาพหรือสามารถจัดเก็บได้ตามประมาณการจัดเก็บ ย่อมมีผลดีต่อการบริหารงานของรัฐบาล ทำให้รัฐบาลสามารถนำเงินภาษีที่จัดเก็บได้ไปใช้จ่ายตามโครงการหรือแผนงานที่ได้วางไว้ล่วงหน้า แต่ในทางตรงกันข้าม หากผลการจัดเก็บภาษีอากรไม่สามารถจัดเก็บได้ตามประมาณการที่ตั้งไว้ก็ย่อมเป็นอุปสรรคต่อการบริหารงานของรัฐบาล เพราะรัฐบาลย่อมไม่สามารถที่จะนำเงินภาษีมาเป็นค่าใช้จ่ายในการบริหารราชการได้ การจัดเก็บภาษีอากรแบ่งแยกออกเป็น 2 ส่วน คือ ส่วนกลางได้แก่ การจัดเก็บภาษีอากรภายในเขตกรุงเทพมหานคร และส่วนภูมิภาคได้แก่ จังหวัดต่างๆ การจัดเก็บภาษีอากรในส่วนภูมิภาค ภาษีส่วนใหญ่ในการจัดเก็บภาษีอากร จะได้แก่การจัดเก็บภาษีในเขตอำเภอเมืองของแต่ละจังหวัด ดังนั้นหากการจัดเก็บภาษีอากรภายในเขตอำเภอเมือง ไม่สามารถจัดเก็บตามประมาณการ ก็ย่อมมีผลกระทบกระเทือนต่อการจัดเก็บภาษีอากรของจังหวัดด้วย และหากทุกจังหวัดไม่สามารถจัดเก็บได้ตามประมาณการก็ย่อมส่งผลกระทบกระเทือนต่อการจัดเก็บภาษีอากรของกรมสรรพากร และการดำเนินงานของรัฐบาล จากการศึกษาถึงผลการจัดเก็บภาษีอากรในเขตอำเภอเมืองเชียงใหม่ ตั้งแต่ปีงบประมาณ 2520 ถึง 2524 จะเห็นได้ว่าผลการจัดเก็บภาษีอากรตั้งแต่ปีงบประมาณ 2520 ถึง 2522 สามารถจัดเก็บได้สูงกว่าประมาณการ แต่ในปีงบประมาณ 2523 เป็นต้นมา ผลการจัดเก็บภายในเขตอำเภอเมืองเชียงใหม่ไม่สามารถจัดเก็บได้ตามประมาณการจัดเก็บ ดังนั้นผู้เขียนจึงได้ทำการศึกษาว่ามีปัญหาทางด้านใดบ้างที่ทำให้ผลการจัดเก็บภาษีอากรภายในเขตอำเภอเมืองเชียงใหม่ ไม่มีประสิทธิภาพเท่าที่ควร ผู้เขียนได้ทำการศึกษาการบริหารของสำนักงานสรรพากร ในเขตอำเภอเมืองเชียงใหม่ ว่ามีปัญหาใดที่ทำให้การจัดเก็บภาษีไม่มีประสิทธิภาพเท่าที่ควร โดยใช้วิธีสอบถามและสัมภาษณ์เจ้าหน้าที่บริหารงานจัดเก็บภาษีอากร, เจ้าหน้าที่ปฏิบัติงานจัดเก็บภาษีอากร และผู้เสียภาษี จากการรวบรวมข้อมูลที่ได้มาจากการสอบถามและสัมภาษณ์กล่าวสรุปถึงปัญหาในด้านการจัดเก็บภาษีอากรภายในเขตอำเภอเมืองเชียงใหม่ได้ ดังนี้ 1. ปัญหาทางด้านผู้เสียภาษีอากร 2. ปัญหาทางด้านเจ้าหน้าที่ 3. ปัญหาทางด้านประมวลรัษฎากร 1. ปัญหาทางด้านผู้เสียภาษีอากร ภาษีอากรที่จัดเก็บอยู่ในปัจจุบันเก็บได้ไม่เต็มเม็ดเต็มหน่วย สาเหตุเกิดจากการหลีกเลี่ยงภาษีอากร มูลเหตุที่ทำให้ผู้หลีกเลี่ยงภาษีอากรที่สำคัญคือประชาชนขาดความสำนึกหรือไม่ตระหนักถึงหน้าที่พลเมืองที่ดีที่จะต้องเสียภาษีให้แก่รัฐ, การเสียภาษีไม่ก่อให้เกิดผลตอบแทนที่เห็นทันตา, ผู้เสียภาษีไม่มีความรู้และความเข้าใจในประมวลรัษฎากร, เห็นว่าการจัดเก็บภาษีอากรไม่เป็นธรรม ตลอดจนสภาวะเศรษฐกิจและความจำเป็นของรัฐที่ต้องการเพิ่มภาษีเหล่านี้ เป็นองค์ประกอบสำคัญที่ทำให้ผู้เสียภาษี คิดหาช่องทางที่จะเสียภาษีให้น้อย โดยพยายามประคับประคองธุรกิจของคนให้อยู่รอด โดยมิได้คำนึงถึงหลักเกณฑ์ในกฎหมายการจัดเก็บภาษีอากรเท่าใดนัก 2.ปัญหาทางด้านเจ้าหน้าที่ ปัญหาทางด้านเจ้าหน้าที่ก็คือ ประสิทธิภาพในการจัดเก็บของเจ้าหน้าที่ยังไม่มีประสิทธิภาพเท่าที่ควร สาเหตุเนื่องจาก เจ้าหน้าที่ไม่มีความรู้และความสามารถในการจัดเก็บภาษีอากร กำลังของเจ้าหน้าที่มีจำนวนไม่เพียงพอ ขาดแคลนยานพาหนะที่จะใช้ปฏิบัติราชการ ฯลฯ 3. ปัญหาทางประมวลรัษฎากร โดยส่วนใหญ่แล้วประมวลรัษฎากรที่ใช้อยู่ในปัจจุบันจะเห็นได้ว่ามีลักษณะภาษีที่ดี จะมีปัญหาก็เพียงเล็กน้อยที่ทำให้เกิดปัญหาต่อการจัดเก็บภาษีอากรและปัญหาที่เกิดขึ้นก็เป็นเรื่องของการตีความในตัวบทของประมวลรัษฎากร ซึ่งเป็นอำนาจของผู้บริการจัดเก็บภาษีหรือเจ้าหน้าที่เกี่ยวข้อง กับผู้ที่อยู่ในฐานะต้องเสียภาษี การจัดเก็บภาษีจะได้เต็มเม็ดเต็มหน่วยเพียงใดหรือมีการหลีกเลี่ยงภาษีอากรกว้างขวางหรือมากน้อยเพียงใดนั้น สิ่งที่สำคัญขึ้นอยู่กับตัวผู้เสียภาษีซึ่งคนส่วนใหญ่มักมองข้ามไป แต่มักจะไปเพ่งเล็งว่าการเก็บภาษีอากรจะได้ผลมากน้อยเพียงใด ขึ้นอยู่กับกฎหมายภาษีหรือประมวลรัษฎากร และการบริหารงานจัดเก็บภาษีของเจ้าพนักงานว่ามีประสิทธิภาพหรือไม่ โดยลืมนึกไปว่าหากผู้เสียภาษีไม่ให้ความร่วมมือ ลำพังบทบัญญัติแห่งกฎหมายจัดเก็บภาษีและเจ้าหน้าที่จัดเก็บภาษีเท่านั้น ย่อมทำให้การจัดเก็บภาษีอากรเต็มเม็ดเต็มหน่วยเป็นไปไม่ได้ สรุปแล้ว การแก้ไขปัญหาในด้านการจัดเก็บภาษีอากรในเขตอำเภอเมืองเชียงใหม่ สิ่งที่ควรจะแก้ไขปรับปรุงเป็นอันดับแรก และสามารถกระทำในระยะเวลาสั้นก็คือ การปรับปรุงการบริหารงานจัดเก็บภาษีอากรให้มีประสิทธิภาพสูงขึ้นจากเดิม ส่วนปัญหาทางด้านประมวลรัษฎากรนั้น ถึงแม้ว่าจะสามารถแก้ไขได้ในระยะเวลาอันสั้นได้ก็ตาม เป็นเรื่องที่รัฐบาลควรจะเป็นฝ่ายแก้ไข และปัญหาที่สำคัญที่สุดก็คือ ปัญหาทางด้านผู้เสียภาษีอากร ซึ่งปัญหานี้ต้องใช้ระยะเวลาอันยาวนานในการแก้ไขปรับปรุง เพื่อทำให้ผู้เสียภาษีอากรให้ความร่วมมือในการเสียภาษีอากร ซึ่งต้องอาศัยหน่วยงานหลายฝ่ายด้วยกัน เพื่อกระทำให้ผู้เสียภาษีเสียภาษีอากรโดยความสมัครใจ
Creative Commons License

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-No Derivative Works 4.0 International License.
Recommended Citation
ลิ้มพัฒนาชาติ, สง่า, "การศึกษาการบริหารงานของสำนักงานสรรพากร ในด้านการจัดเก็บภาษีอากรในเขตอำเภอเมืองเชียงใหม่" (1982). Chulalongkorn University Theses and Dissertations (Chula ETD). 61695.
https://digital.car.chula.ac.th/chulaetd/61695