Chulalongkorn University Theses and Dissertations (Chula ETD)

การศึกษาลักษณะคำถามและทักษะการใช้คำถามของครูวิทยาศาสตร์ ในชั้นประถมศึกษาปีที่ห้าและหก จังหวัดขอนแก่น

Other Title (Parallel Title in Other Language of ETD)

A study of types of questions and questioning skills of science teachers in prathom suksa five and six Khon Kaen province

Year (A.D.)

1982

Document Type

Thesis

First Advisor

เลขา ปิยะอัจฉริยะ

Faculty/College

Graduate School (บัณฑิตวิทยาลัย)

Degree Name

ครุศาสตรมหาบัณฑิต

Degree Level

ปริญญาโท

Degree Discipline

ประถมศึกษา

DOI

10.58837/CHULA.THE.1982.135

Abstract

วัตถุประสงค์ของการวิจัย เพื่อศึกษาลักษณะคำถามและทักษะการใช้คำถามของครูที่สอนวิชาวิทยาศาสตร์ชั้นประถมศึกษาปีที่ห้าและหก จังหวัดขอนแก่น วิธีดำเนินการวิจัย 1. สร้างแบบสังเกตลักษณะคำถามและทักษะการใช้คำถาม โดยจำแนกคำถามออกเป็น 6 ประเภท ตามจุดมุ่งหมายทางการศึกษาด้านความรู้ (Cognitive Domain) ตามแนวการจำแนกของบลูม (Bloom’s Taxonomy) และจำแนกทักษะการใช้คำถามออกเป็น 10 ประเภท โดยแยกเป็นกลุ่มทักษะการใช้คำถามที่ควรใช้เป็นประจำ 6 ประเภทและทักษะการใช้คำถามที่ไม่ควรใช้บ่อยครั้ง 4 ประเภท กลุ่มตัวอย่างเป็นครูที่สอนวิชาวิทยาศาสตร์ในชั้นประถมศึกษาปีที่ห้า จำนวน 14 คน ชั้นประถมศึกษาปีที่หก จำนวน 10 คน จาก 17 โรงเรียน ซึ่งเลือกได้ด้วยวิธีการเลือกแบบมีวัตถุประสงค์ (Purposive Sampling) เป็นโรงเรียนประเภทริมเส้นทาง 2. เก็บข้อมูลโดยผู้วิจัยเข้าไปสังเกตการณ์เรียนการสอน และบันทึกพฤติกรรมการเรียนการสอนของครู ตามแบบสังเกตลักษะคำถามและทักษะการใช้คำถามที่ผู้วิจัยได้ทดลองใช้และหาความตรงตามเนื้อเรื่อง ตลอดจนหาค่าความเที่ยงของการสังเกต 3. วิเคราะห์ข้อมูลโดยการจัดประเภทคำถามและทักษะการใช้คำถามตามแบบสังเกตลักษณะคำถามและทักษะการใช้คำถามของครู แล้วหาค่าความถี่ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐานและค่าความคงที่ของพฤติกรรม (Kendall Coefficient of Concordance = W) สรุปผลการวิจัย 1. ครูทั้งสองระดับชั้นใช้คำถามประเภทความรู้ความจำมากที่สุด ส่วนคำถามประเภทอื่น ๆ ครูใช้น้อย จนถึงไม่ใช้เลย คือคำถามประเภทประเมินค่า 2. ครูที่สอนวิทยาศาสตร์ชั้นประถมศึกษาปีที่หก ใช้คำถามประเภทความรู้ความจำมาก ด้วยความคงที่อย่างมีนัยสำคัญที่ .05 แสดงว่าในการสอนทุก ๆ ครั้ง ครูจะใช้คำถามประเภทความรู้ความจำมากอย่างสม่ำเสมอ ส่วนครูที่สอนวิชาวิทยาศาสตร์ชั้นประถมศึกษาปีที่ห้า ใช้คำถามประเภทความรู้ความจำมากด้วยความไม่คงที่ แสดงว่าในการสอนทุกครั้งครูชั้นประถมศึกษาปีที่ห้าจะใช้คำถามประเภทความรู้ความจำมากบ้างน้อยบ้าง 3. เมื่อเปรียบเทียบการใช้ทักษะการใช้คำถามที่ไม่ควรใช้บ่อยครั้ง อันได้แก่การทวนคำถามของตนเอง การตอบคำถามของตนเอง การทวนคำตอบของนักเรียน และการถามคำถาม เพื่อให้นักเรียนหาคำตอบจากแบบเรียน กับทักษะการใช้คำถามที่ควรใช้เป็นประจำ ครูใช้ทักษะการใช้คำถามที่ควรใช้เป็นประจำน้อยมาก อันได้แก่ การถามคำถามที่เปิดโอกาสให้นักเรียนตอบคำถามได้หลายคน การเรียกให้นักเรียนตอบคำถามทีละคน การเปลี่ยนคำถามให้ง่ายขึ้นเมื่อนักเรียนตอบคำถามไม่ได้ การถามคำถามเพิ่มเติมเพื่อให้นักเรียนขยายคำตอบให้ชัดเจน การถามคำถามที่ให้นักเรียนหาคำตอบจากการสังเกต ค้นคว้า ทดลองและการให้แรงเสริมเมื่อนักเรียนตอบคำถามได้ 4. ครูทั้งสองระดับชั้นใช้ทักษะการทวนคำตอบของนักเรียนมากกว่าทักษะการใช้คำถามประเภทอื่น ๆ และมีความคงที่ในการใช้อย่างมีนัยสำคัญที่ .05 ซึ่งหมายความว่าครูใช้การทวนคำตอบของนักเรียนมากอย่างสม่ำเสมอทุกครั้ง 5. ครูชั้นประถมศึกษาปีที่ห้าใช้ทักษะการใช้คำถามที่ควรใช้เป็นประจำน้อยมากด้วยความคงที่อย่างมีนัยสำคัญ หมายถึงใช้น้อยอย่างสม่ำเสมอทุกครั้ง ได้แก่ การถามคำถามที่เปิดโอกาสให้นักเรียนตอบคำถามได้หลายคน ถามคำถามเพิ่มเติมเพื่อให้นักเรียนขยายคำตอบให้ชัดเจน ถามคำถามที่ให้นักเรียนหาคำตอบจากการสังเกต ค้นคว้า หรือทดลองและให้แรงเสริมเมื่อนักเรียนตอบคำถามได้หรือพยายามตอบคำถาม ครูชั้นประถมศึกษาปีที่หกก็ใช้ทักษะการใช้คำถามที่ควรใช้เป็นประจำน้อยมากเช่นกัน ด้วยความคงที่อย่างมีนัยสำคัญ ได้แก่ การเรียกให้นักเรียนตอบคำถามทีละคน และถามคำถามที่ให้นักเรียนหาคำตอบจากการสังเกต ค้นคว้า หรือทดลอง 6. ครูชั้นประถมศึกษาปีที่ห้าใช้ทักษะการใช้คำถามที่ไม่ควรใช้บ่อยครั้งด้วยความคงที่อย่างมีนัยสำคัญ นั่นคือใช้อย่างสม่ำเสมอ ได้แก การตอบคำถามของตนเองและการทวนคำตอบของนักเรียน ครูชั้นประถมศึกษาปีที่หก ก็ใช้ทักษะการใช้คำถามที่ไม่ควรใช้บ่อยครั้ง ด้วยความคงที่อย่างมีนัยสำคัญเช่นกัน ได้แก่ การทวนคำถามของตนเอง การทวนคำตอบของนักเรียน การถามคำถามเพื่อให้นักเรียนหาคำตอบจากแบบเรียน

Link to Full Text

Share

COinS