Chulalongkorn University Theses and Dissertations (Chula ETD)

การสำรวจปริมาณและคุณภาพของหนังสือภาษาอังกฤษ ด้านสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์ที่เกี่ยวกับประเทศไทย ในหอสมุดกลางจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย

Other Title (Parallel Title in Other Language of ETD)

A survey of the quantity and the quality of English-language books on social sciences and humanities aspect of Thailand in the Central Library, Chulalongkorn University

Year (A.D.)

1981

Document Type

Thesis

First Advisor

จ้อย นันทิวัชรินทร์

Second Advisor

ประคอง กรรณสูต

Faculty/College

Graduate School (บัณฑิตวิทยาลัย)

Degree Name

อักษรศาสตรมหาบัณฑิต

Degree Level

ปริญญาโท

Degree Discipline

บรรณารักษศาสตร์

DOI

10.58837/CHULA.THE.1981.529

Abstract

การวิจัยครั้งนี้มีจุดหมาย คือ 1) สำรวจปริมาณหนังสือภาษาอังกฤษด้านสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์ที่เกี่ยวกับประเทศไทยที่ได้สะสมไว้ในหอสมุดกลางจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยเป็นระยะเวลานานกว่า 60 ปี 2) ประเมินคุณภาพของหนังสือใน 2 สาขาวิชานี้ วิธีการดำเนินการวิจัยมีดังนี้ คือ ในการสำรวจปริมาณหนังสือ ได้เปรียบเทียบจำนวนหนังสือในหอสมุดกลางจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยกับห้องสมุดอีก 3 แห่ง ได้แก่ หอสมุดแห่งชาติ สำนักหอสมุดกลางมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์และห้องสมุดสยามสมาคม โดยวิธีนับบัตรรายการของห้องสมุดแต่ละแห่ง หนังสือเล่มที่ซ้ำกัน นับเป็นเล่มเดียว ดังนั้นปริมาณที่สำรวจได้จึงเป็นจำนวนที่น่าเชื่อถือได้ ในการสำรวจคุณภาพหนังสือ ผู้วิจัยได้สร้างเกณฑ์ประเมินคุณภาพหนังสือ 8 ประการ เพื่อให้คะแนนคุณภาพของหนังสือทางด้านผู้จัดทำ สำนักพิมพ์ ปีที่พิมพ์ เนื้อเรื่อง ความน่าเชื่อถือ การจัดลำดับเรื่อง เครื่องช่วยค้นเรื่อง รูปเล่มและการจัดพิมพ์ ผู้วิจัยได้อ่านหนังสือและวิทยานิพนธ์ต่างๆ ที่เกี่ยวกับการประเมินคุณภาพหนังสือ รวบรวมเกณฑ์เหล่านั้นแล้วให้ผู้ทรงคุณวุฒิ 32 ท่าน ที่ทำงานทางด้านสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์ตรวจแก้ไขอีกครั้ง เมื่อได้รับคำแนะนำจากทั้ง 32 ท่านแล้ว จึงได้เรียบเรียงใหม่ให้เป็นเกณฑ์ที่ใช้สำหรับงานวิจัยนี้ จำนวนหนังสือทั้ง 2 สาขาวิชาที่สะสมใน “ห้องประเทศไทย" มีทั้งหมด 1366 เล่ม ผู้วิจัยคัดหนังสือร้อยละ 10 เพื่อใช้เป็นตัวอย่างประชากรในการสำรวจคุณภาพหนังสือ โดยสุ่มตัวอย่างจากหนังสือแบบทศนิยมของดิวอี้ในหมวดที่เกี่ยวกับสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์ อาทิเช่นหมวด 000 100 200 300 400 700 ฯลฯ ผลการวิจัยปรากฏว่า 1) หอสมุดกลางจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย มีหนังสือทั้งหมด 1366 เล่ม คือ มีจำนวนน้อยที่สุด หอสมุดแห่งชาติมีจำนวนมากที่สุด (2154 เล่ม) สำนักหอสมุดกลางมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์มีมากเป็นอันดับ 2 (1889 เล่ม) ห้องสมุดสยามสมาคมมีมากเป็นอันดับสาม (1379 เล่ม) 2) จากการสัมภาษณ์บรรณารักษ์ห้องสมุดทั้ง 4 แห่ง เกี่ยวกับนโยบายการจัดหางบประมาณในการจัดหา บุคลากรในการจัดเก็บ และระยะเวลาในการจัดหา พบว่า ปัจจัยทั้ง 3 ประการ เป็นอุปสรรคต่อความสามารถในการจัดเก็บของห้องสมุดทั้ง 4 แห่ง คือ สำนักหอสมุดกลางมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ มีความสามารถในการจัดเก็บมากที่สุด คือ เฉลี่ยได้ประมาณ 42 เล่ม หอสมุดแห่งชาติมีความสามารถในการจัดหามากเป็นอันดับ 2 ได้ประมาณปีละ 29 เล่ม และหอสมุดกลางจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยมีความสามารถในการจัดเก็บเป็นอันดับ 3 ได้ประมาณปีละ 22 เล่ม และห้องสมุดสยามสมาคมมีความสามารถในการจัดเก็บเป็นอันดับสุดท้าย คือ ได้ประมาณปีละ 18 เล่ม 3) จากการประเมินผล ปรากฏว่า หนังสือสังคมศาสตร์มีคุณภาพอยู่ในเกณฑ์ดีนั้นค่อนข้างสูง คือ มีร้อยละ 49.12 คุณภาพอยู่ในเกณฑ์ดีมาก มีร้อยละ 31.58 คุณภาพอยู่ในเกณฑ์ปานกลางร้อยละ 15.79 คุณภาพอยู่ในเกณฑ์ยังไม่ดีนักร้อยละ 3.51 คุณภาพอยู่ในเกณฑ์ไม่ดีนั้นไม่มีเลย ส่วนหนังสือมนุษยศาสตร์มีคุณภาพอยู่ในเกณฑ์ดีนั้นค่อนข้างจะมาก คือ มีร้อยละ 53.16 คุณภาพอยู่ในเกณฑ์ปานกลางร้อยละ 26.58 คุณภาพอยู่ในเกณฑ์ดีมากร้อยละ 16.46 คุณภาพอยู่ในเกณฑ์ยังไม่ดีนักร้อยละ 3.80 คุณภาพอยู่ในเกณฑ์ไม่ดีนั้น ไม่มีเลย 4) หนังสือส่วนใหญ่มีคุณภาพดีทุกด้าน ยกเว้นด้านปีที่พิมพ์ยังอยู่ในเกณฑ์ไม่ดีนักหนังสือด้านสังคมศาสตร์มีส่วนประกอบที่อยู่ในเกณฑ์ดีมาก 4 ด้าน คือ สำนักพิมพ์ เนื้อเรื่อง ความน่าเชื่อถือ รูปเล่มและการจัดพิมพ์ ระดับคุณภาพที่อยู่ในเกณฑ์ดีมี 3 ด้าน คือ ผู้จัดทำ การจัดลำดับเรื่อง และเครื่องช่วยค้นเรื่อง มีเพียงด้านปีที่พิมพ์ที่มีคุณภาพอยู่ในเกณฑ์ยังไม่ดีนัก ส่วนหนังสือมนุษยศาสตร์มีส่วนประกอบที่อยู่ในเกณฑ์ดีมาก 3 ด้าน คือ สำนักพิมพ์ เนื้อเรื่อง รูปเล่มและการจัดพิมพ์ ระดับคุณภาพ ที่อยู่ในเกณฑ์ดีมี 4 ด้าน คือ ผู้จัดทำ ความน่าเชื่อถือ การจัดลำดับเรื่อง และเครื่องช่วยค้นเรื่อง และมีเพียงด้านปีที่พิมพ์เท่านั้นที่มีคุณภาพอยู่ในเกณฑ์ยังไม่ดีนัก 5) หนังสือสังคมศาสตร์มีคุณภาพดีกว่าหนังสือมนุษยศาสตร์เล็กน้อยเพราะหนังสือสังคมศาสตร์ได้คะแนนคุณภาพดีกว่าหนังสือมนุษยศาสตร์ทางด้านความน่าเชื่อถือ คือ หนังสือสังคมศาสตร์ได้คะแนนทางด้านนี้ดีมาก ส่วนหนังสือมนุษยศาสตร์ได้คะแนนดีเท่านั้น ส่วนประกอบอื่นๆ มีคุณภาพในระดับเดียวกันหมด และคะแนนเฉลี่ยของหนังสือสังคมศาสตร์ คือ 33.98 คะแนนเฉลี่ยของหนังสือมนุษยศาสตร์ คือ 32.83 (คะแนนเต็ม คือ 40) นับว่าคุณภาพเฉลี่ยอยู่ในเกณฑ์ดีทั้ง 2 สาขาวิชา ข้อเสนอแนะของผู้วิจัย คือ 1) ข้อแสนอแนะต่อบรรณารักษ์หอสมุดกลางจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย 1.1) สำรวจหนังสือที่มีคุณค่าทางด้านประวัติศาสตร์ แต่ชำรุดมากให้ถ่ายเอกสารไว้ส่วนตัวจริงเก็บเป็นหนังสือหายาก และให้ยืมเฉพาะเล่มที่ถ่ายเอกสารเท่านั้น 1.2) ปรับปรุงแก้ไขบัตรรายการใหม่ให้ถูกต้อง และจัดทำบัตรรายการเป็นรูปหนังสือเล่ม (Book Catalog) เพื่อสะดวกต่อผู้อ่านในการค้นหาสิ่งพิมพ์ที่ต้องการ 1.3) จัดทำสหบัตร (Union Catalog) ของหนังสือในห้องสมุดทั้ง 4 แห่ง เพื่อเป็นประโยชน์ต่อการยืมระหว่างห้องสมุด 1.4) จัดแบ่งงบประมาณในการจัดหาหนังสือทั้ง 2 ประเภทนี้เป็นสัดส่วนต่างหากออกไป และมีเจ้าหน้าที่รับผิดชอบในการจัดหาหนังสือทั้ง 2 ประเภทนี้ และให้บริการตอบคำถามช่วยในการค้นคว้าสำหรับ “ห้องประเทศไทย" 1 คน 1.5) บรรณานุกรมและบรรณนิทัศน์ สังเขปที่อยู่ในภาคผนวกนี้จะเป็นประโยชน์ต่อบรรณารักษ์ในการให้บริการตอบคำถามเป็นอย่างดี 2) ข้อเสนอแนะต่อผู้จัดทำ และสำนักพิมพ์ 2.1) หนังสือที่สำรวจส่วนใหญ่พิมพ์มานานปี ข้อมูลอาจล้าสมัย ผู้จัดทำควรพิมพ์ฉบับปรุงแก้ไขใหม่ 2.2) เกณฑ์ประเมินคุณภาพหนังสือ 8 ประการที่ใช้ในการวิจัยนี้สามารถใช้เป็นแนวทางที่ดีต่อผู้จัดทำ และสำนักพิมพ์ในการจัดทำหนังสือเล่มใหญ่ให้ได้มาตรฐาน 3.) ข้อเสนอแนะสำหรับงานวิจัยครั้งต่อไป 3.1) จัดทำบรรณานุกรมและบรรณนิทัศน์ของหนังสือทั้งหมดใน “ห้องประเทศไทย" 3.2) วิเคราะห์เนื้อหาของหนังสือในแต่ละหมวดของการจัดหมู่หนังสือแบบทศนิยมของดิวอี้ เช่น หมวดศิลปกรรมไทย และประวัติศาสตร์ เป็นต้น 3.3) งานวิจัยนี้ครั้งนี้เป็นการสำรวจพื้นฐานถึงปริมาณของหนังสือทางสาขาวิชาสังคมศาสตร์ และมนุษยศาสตร์ ที่มีอยู่ในหอสมุดกลางจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย เท่านั้น จึงใคร่ขอเสนอให้มีการวิจัยครั้งนี้ต่อไปที่หาให้ชัดแจ้งถึงรายชื่อหนังสือต่างๆ ที่ห้องสมุดอื่นมีแต่ที่จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยยังขาด เพื่อบรรณารักษ์จะได้จัดหาเข้ามาไว้ในห้องสมุด เพื่อรวบรวมให้ได้สมบูรณ์ที่สุด

Link to Full Text

Share

COinS