Chulalongkorn University Theses and Dissertations (Chula ETD)
ปัญหาการผลิตหนังสือตำราขั้นอุดมศึกษา : ศึกษาเฉพาะกรณีมูลนิธิโครงการตำราสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์
Other Title (Parallel Title in Other Language of ETD)
Problems of university textbook production : a case study of the foundation for the promotion of social sciences and humanities textbooks
Year (A.D.)
1981
Document Type
Thesis
First Advisor
ศจี จันทวิมล
Faculty/College
Graduate School (บัณฑิตวิทยาลัย)
Degree Name
อักษรศาสตรมหาบัณฑิต
Degree Level
ปริญญาโท
Degree Discipline
บรรณารักษศาสตร์
DOI
10.58837/CHULA.THE.1981.524
Abstract
วัตถุประสงค์ของการวิจัยครั้งนี้ เพื่อวิเคราะห์ปัญหาในการผลิตและการเผยแพร่หนังสือตำราที่ผลิตโดยมูลนิธิโครงการตำราสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์ พร้อมทั้งหาวิธีแก้ไขปัญหาดังกล่าว และศึกษาแนวโน้มการผลิตหนังสือของแหล่งนี้ อีกทั้งจัดทำสาระสังเขปหนังสือที่ได้ผลิตมาแล้ว ตั้งแต่วันที่ 17 สิงหาคม พ.ศ. 2509 ถึงวันที่ 31 มีนาคม พ.ศ. 2522 จำนวน 35 ชื่อเรื่อง เพื่อประโยชน์สำหรับบรรณารักษ์ห้องสมุดและนักวิจัยทั่วไป นอกจากนี้จะได้เป็นแนวทางให้แหล่งผลิตหนังสือตำราอื่น ๆ ในการผลิตหนังสือตำราขั้นอุดมศึกษาต่อไป ในการวิจัยนี้ ข้อมูลในการวิจัยได้มาจาก (1) แบบสอบถามสำหรับคณะกรรมการบริหารมูลนิธิโครงการตำราสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์ (2) แบบสอบถามสำหรับบรรณารักษ์ของห้องสมุดทางด้านสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์ระดับอุดมศึกษาทุกสถาบัน คือ หอสมุดกลางของมหาวิทยาลัย ห้องสมุดคณะหรือสถาบันของมหาวิทยาลัย และห้องสมุดวิทยาลัยครูทั่วประเทศ และ (3) รายการหนังสือของมูลนิธิโครงการตำราสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์ที่จัดพิมพ์ตั้งแต่แรกเริ่ม จนถึงวันที่ 31 มีนาคม พ.ศ. 2522 ผลการวิจัยพบว่า คณะกรรมการบริหารมูลนิธิโครงการตำราสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์นี้ ส่วนใหญ่เป็นอาจารย์ของมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ คิดเป็นร้อยละ 66.66 ปัญหาในด้านการผลิตหนังสือ คือ คณะกรรมการบริหารฯ มีงานมากจนไม่สามารถทำงานให้กับมูลนิธิโครงการตำราฯได้อย่างเต็มที่ ปัญหารองลงมาคือ ปัญหาขาดแคลนเงินทุนในการผลิตหนังสือ สำหรับปัญหาในการออกหนังสือล่าช้า คือ ขั้นตอนล่าช้าอยู่ที่การจัดพิมพ์หนังสือค้างมาก และไม่มีผู้รับผิดชอบทำหน้าที่ได้อย่างเต็มที่ สำหรับหนังสือตำราที่ผลิตโดยมูลนิธิโครงการตำราสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์นี้ มีคุณค่าทางวิชาการมาก แต่ในช่วงระยะ 13 ปี นับว่าผลิตหนังสือจำนวนยังน้อยมาก เพียง 35 ชื่อเรื่อง เท่านั้น สาขาวิชาที่ผลิตมากที่สุด คือ สาขาวิชาประวัติศาสตร์ มี 10 ชื่อเรื่อง รองลงมาคือ สาขาวิชารัฐศาสตร์ มี 6 ชื่อเรื่อง และ สาขาวิชาที่ผลิตมาน้อยที่สุด คือ ภูมิศาสตร์ และจิตวิทยา มีเพียงสาขาวิชาละ 1 ชื่อเรื่อง ในจำนวน 35 ชื่อเรื่อง เป็นหนังสือแปล หรือแปลและเรียบเรียง จำนวน 21 ชื่อเรื่อง และเป็นหนังสือที่แต่งเรียบเรียง หรือรวบรวม จำนวน 14 ชื่อเรื่อง เขียนเป็นภาษาไทย 33 ชื่อเรื่อง เขียนภาษาอังกฤษ 2 ชื่อเรื่อง ปัญหาในด้านรูปเล่มหนังสือนั้น คือ การเย็บเล่มยังไม่ดี ชำรุดง่าย และนอกจากนี้การซื้อหนังสือของมูลนิธิโครงการตำราฯ ของบรรณารักษ์ ร้อยละ 75 สั่งซื้อจากร้านจำหน่ายหนังสือ และมีเพียงร้อยละ 27.94 เท่านั้น ที่ติดต่อโดยตรงกับมูลนิธิโครงการตำราสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์ ข้อเสนอแนะ 1. คณะกรรมการบริหารมูลนิธิโครงการตำราฯ ควรได้เลือกจากมหาวิทยาลัยต่างๆ ในอัตราส่วนที่พอดี อย่างน้อยแห่งละ 1 คน เลือกจากนักวิชาการและนักเรียนอื่นๆด้วย นอกจากนี้ ควรให้มีกรรมการบริหารที่มีความรู้ความสามารถในสาขาวิชาทางสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์อย่างทั่วถึง นอกเหนือจาก สาขาวิชาประวัติศาสตร์ รัฐศาสตร์ และ เศรษฐศาสตร์ ที่มีจำนวนมากอยู่แล้ว 2. กำหนดบทบาทของคณะกรรมการบริหารฯ ใหม่ ควรเป็นเพียงที่ปรึกษาและวางแนวทางการดำเนินงานเท่านั้น โดยสรรหาบุคคลที่มีความสามารถในการผลิตหนังสือและการบริหารงาน เป็น ผู้จัดการมูลนิธิโครงการตำราฯ ดำเนินงานตามนโยบาย และ ทำงานให้กับมูลนิธิโครงการตำราฯ เต็มเวลา 3. ควรผลิตหนังสือในสาขาวิชาสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์ให้มากขึ้น และให้ครบทุกสาขาวิชา โดยเฉพาะสาขาวิชาที่ขาดแคลนตำราภาษาไทย เช่น สังคมวิทยา ดนตรี ศิลปะ การละคร บรรณารักษศาสตร์ ประชากรศาสตร์ ฯลฯ และส่งแบบสอบถามเพื่อสำรวจความต้องการหนังสือไปยังผู้สอนในสถาบันการศึกษาระดับอุดมศึกษา บรรณารักษ์ นิสิต นักศึกษา และผู้อ่านทั่วไป เพื่อการผลิตหนังสือได้ตรงตามความต้องการมากที่สุด 4. การเผยแพร่และการประชาสัมพันธ์ ควรให้มีโดยสม่ำเสมอโดยวิธีการต่างๆกัน ได้แก่ จัดทำจุลสารแจกจ่าย ลงโฆษณาในวารสาร หนังสือพิมพ์และสื่อมวลชนประเภทอื่น จัดนิทรรศการหนังสือตามสถาบันการศึกษาระดับอุดมศึกษา แหล่งจำหน่ายหนังสือ และห้องสมุด รวมทั้งให้ส่งเอกสารแนะนำหนังสือ (Press Release) ไปยังห้องสมุดและสถาบันทางการศึกษาทางด้านสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์ให้ครบทุกแห่ง 5. รูปเล่มหนังสือให้มีขนาดเหมาะสมกัน เป็นหนังสือวิชาการ ลงรายการทางบรรณานุกรมอย่างสมบูรณ์ในหน้าปกใน ทำดัชนีช่วยค้นเรื่องไว้ท้ายเล่ม และเพื่ออำนวยความสะดวกแก่ห้องสมุด ควรจัดทำบัตรผู้แต่งไว้ด้วย
Creative Commons License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-No Derivative Works 4.0 International License.
Recommended Citation
เด่นวัฒนา, นงเยาว์, "ปัญหาการผลิตหนังสือตำราขั้นอุดมศึกษา : ศึกษาเฉพาะกรณีมูลนิธิโครงการตำราสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์" (1981). Chulalongkorn University Theses and Dissertations (Chula ETD). 58397.
https://digital.car.chula.ac.th/chulaetd/58397