Chulalongkorn University Theses and Dissertations (Chula ETD)
การศึกษาเชิงวิเคราะห์เรื่องโลกุปปัตติ
Other Title (Parallel Title in Other Language of ETD)
An analytical study of Lokuppatti
Year (A.D.)
1984
Document Type
Thesis
First Advisor
ฐานิสร์ ชาครัตพงษ์
Second Advisor
สุภาพรรณ ณ บางช้าง
Faculty/College
Graduate School (บัณฑิตวิทยาลัย)
Degree Name
อักษรศาสตรมหาบัณฑิต
Degree Level
ปริญญาโท
Degree Discipline
ภาษาตะวันออก
DOI
10.58837/CHULA.THE.1984.616
Abstract
วิทยานิพนธ์นี้ มีวัตถุประสงค์ที่จะ ตรวจสอบชำระ แปล และศึกษาเชิงวิเคราะห์คัมภีร์โลกุปปัตติ คัมภีร์นี้เป็นผลงานการแต่งของ พระสิริสมันตภัททบัณฑิตพระภิกษุชาวพม่า แห่งอาณาจักรพุกาม ซึ่งแต่งขึ้นเมื่อต้นพุทธศตวรรษที่ 18 ในสมัยที่การศึกษาภาษาบาลีในอาณาจักรพุกามกำลังเจริญรุ่งเรือง คัมภีร์โลกุปปัตตินี้ เป็นวรรณกรรมโลกศาสตร์ภาษาบาลีเรื่องหนึ่งในจำนวน 11 เรื่อง ซึ่งเป็นที่รู้จักกันในเวลานี้ เนื้อหาของคัมภีร์กล่าวถึง โลก 3 คือ สังขารโลก สัตวโลก โอกาสโลก การเกิดขึ้นและการเสื่อมสลายของโลกทั้ง 3 นอกจากนี้ยังได้กล่าวถึงรายละเอียดเกี่ยวกับ ทวีป มหาสมุทร ภูเขา ดวงอาทิตย์ ดวงจันทร์ นักษัตร และวิถีโคจรของดวงดาวในจักรวาลการ กำหนด วัน เดือน ปี และยังได้บรรยายถึงรายละเอียดของส่วนประกอบของโลกตลอดจนสรรพสัตว์ในโลกที่เกิดขึ้นและดับไปตามหลักปฏิจจสมุปบาทผู้ประพันธ์ได้อาศัย พระไตรปิฏก อรรถกถา และฏีกาเป็นหลักฐานโดยตลอด คัมภีร์นี้มีคุณค่าต่อวรรณกรรมโลกศาสตร์ที่แต่งในสมัยหลังเพราะมีการอ้างถึงในเรื่อง ไตรภูมิพระร่วง จันทสุริยคติทีปนี จักกวาฬทีปนี และติโลกทีปนี คำประพันธ์ที่ใช้ส่วนใหญ่เป็นคำประพันธ์ประเภทร้อยแก้ว โดยมีร้อยกรองแทรกอยู่บ้าง ร้อยกรองที่ปรากฏในเรื่องส่วนมากคัดมาจากคัมภีร์พระไตรปฏก อรรถกถา หรือฏีกา ส่วนที่แต่งเองมีอยู่บ้างเพียงเล็กน้อยเป็นที่น่าสังเกตว่า เนื้อเรื่องที่กล่าวถึง โอกาสโลก ภูมิศาสตร์และดาราศาสตร์ ในไตรภูมิพระร่วงคล้ายคลึงกับเรื่องโลกุปปัตติทั้งนี้เข้าใจว่า เนื้อเรื่องส่วนนี้ในคัมภีร์ทั้ง 2 คงจะมาจากที่เดียวกัน ข้อเสนอแนะในงานวิจัยคือ ในวรรณกรรมโลกศาสตร์ภาษาบาลีทั้ง 11 เรื่องได้มีผู้ศึกษาเพียงบางเรื่อง เรื่องที่ยังไม่มีผู้ศึกษาคือ ฉคติทีปนี มหากัปปโลกสัณฐานปัญญัตติ จันทสุริยคติทีปนี โลกทีปนี โอกาสโลกทีปนี และโลกสัณฐานโชตรณคันถี น่าจะมีผู้ศึกษาเรื่องดังกล่าวมานี้ เพื่อทราบเนื้อหาและทัศนะที่ปรากฏในวรรณกรรมโลกศาสตร์ภาษาบาลีโดยตลอด
Creative Commons License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-No Derivative Works 4.0 International License.
Recommended Citation
ปรีชาจินดาวุฒิ, สมพงษ์, "การศึกษาเชิงวิเคราะห์เรื่องโลกุปปัตติ" (1984). Chulalongkorn University Theses and Dissertations (Chula ETD). 53576.
https://digital.car.chula.ac.th/chulaetd/53576