Chulalongkorn University Theses and Dissertations (Chula ETD)

สภาพการจัดการศึกษาวิชาพระพุทธศาสนาในระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย

Other Title (Parallel Title in Other Language of ETD)

Status of buddhism subject management in the upper secondary education level

Year (A.D.)

1986

Document Type

Thesis

First Advisor

กรรณณิการ์ สัจกุล

Faculty/College

Graduate School (บัณฑิตวิทยาลัย)

Degree Name

ครุศาสตรมหาบัณฑิต

Degree Level

ปริญญาโท

DOI

10.58837/CHULA.THE.1986.37

Abstract

วัตถุประสงค์ของการวิจัย 1. เพื่อศึกษาความเป็นมาของการศึกษาวิชาพระพุทธศาสนาระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย 2. เพื่อสำรวจสภาพและปัญหาการจัดการศึกษาวิชาพระพุทธศาสนาระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย 3. เพื่อศึกษาแนวคิดและข้อเสนอแนะของผู้สอนวิชาพระพุทธศาสนาระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย ผู้บริหารโรงเรียน และนักเรียนระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย ในการจัดการศึกษาวิชาพระพุทธศาสนาระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย ในเขตกรุงเทพมหานคร วิธีดำเนินการวิจัย ผู้วิจัยมีวิธีดำเนินการวิจัยดังต่อไปนี้ 1. การวิจัยเอกสาร ผู้วิจัยศึกษาค้นคว้าเรื่องสภาพการการจัดการศึกษาวิชาพระพุทธศาสนาระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย โดยวิธีการค้นคว้าจากตำรา บทความจากวารสารต่างๆ จดหมายเหตุ หลักสูตร แบบเรียนและงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง แล้วเสนอผลงานวิจัยแบบพรรณนาวิเคราะห์ 2. การวิจัยแบบสำรวจ กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัยครั้งนี้คือ ผู้บริหารจำนวน 96 คน ผู้สอนวิชาพระพุทธศาสนาระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย จำนวน 94 คน นักเรียนจำนวน 379 คน ซึ่งได้จากการสุ่มตัวอย่างแบบหลายขั้นตอน (Multisatge Sampling) เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยเป็นแบบสอบถามซึ่งผู้วิจัยสร้างขึ้น แล้วนำข้อมูลที่ได้จากการตอบแบบสอบถามมาวิเคราะห์โดยหาค่าร้อยละ ค่ามัชฌิมเลขคณิต ค่าความเบี่ยงเบนมาตรฐาน ผลการวิจัย การจัดการศึกษาวิชาพระพุทธศาสนามีมาตั้งแต่การจัดการศึกษาของไทยยังไม่เป็นระบบโรงเรียน เป็นการศึกษาวิชาพระพุทธศาสนาในลักษณะเป็นปกติวิสัยโดยมี “วัด" เป็นสถานที่จัดการศึกษาอบรม และเมื่อการศึกษาอยู่ในระบบโรงเรียนพระสงฆ์ก็ยังคงมีบทบาทอยู่บ้างแต่น้อยลง การเรียกชื่อวิชาพระพุทธศาสนาก็เรียกแตกต่างกันไปคือ วิชาธรรมจารี จรรยา หน้าที่พลเมืองศีลธรรม แต่ในหลักสูตร พ.ศ. 2480 ได้เปลี่ยนชื่อเป็นวิชาสังคมศึกษา เนื่องจากแนวคิดเรื่องสิทธิเสรีภาพในการนับถือศาสนา และในปัจจุบันเป็นวิชาพระพุทธศาสนาในที่สุด ถึงแม้จะเรียกชื่อแตกต่างกันไปในแต่ละยุคแต่ละสมัยแต่ก็มีจุดมุ่งหมายเดียวกันคืออบรมให้เป็นพลเมืองดี และเพื่อความมั่นคงของพระพุทธศาสนา เนื้อหาวิชาส่วนใหญ่เน้นเรื่อง ศีล ธรรม และการประพฤติ ปฏิบัติ ส่วนด้านการเรียนการสอนเน้นการอธิบายจากนามธรรมให้เป็นรูปธรรม ด้านการวัดผลก็เน้นทั้งทฤษฎีและปฏิบัติ 1. สภาพปัจจุบันชองการจัดการศึกษาวิชาพระพุทธศาสนา มีดังต่อไปนี้คือ 1.1 ด้านจุดประสงค์ของหลักสูตร ผู้บริหารและผู้สอนมีความเห็นว่าจุดประสงค์ของหลักสูตรมีความเหมาะสมและสอดคล้องกับสังคมปัจจุบัน 1.2 ด้านเนื้อหาวิชา นักเรียน ผู้บริหารและผู้สอนมีความเห็นว่าเนื้อหาวิชาเป็นประโยชน์มีส่วนส่งเสริมทัศนคติ ค่านิยม ลักษณะในด้านศาสนา และสามารถนำไปประยุกต์ใช้ในชีวิตประจำวันได้ 1.3 ด้านการเรียนการสอน นักเรียนมีความเห็นว่าผู้สอนมีวิธีการสอนและบุคลิกภาพที่ดีคือมีการใช้อุปกรณ์การสอนพอสมควร นำเหตุการณ์ปัจจุบันมาเสริมในบทเรียน มีการจัดกิจกรรมเสริมหลักสูตร ผู้สอนมีความรู้ดี และมีความสัมพันธ์ที่ดีต่อนักเรียน ผู้บริหารและผู้สอนมุ่งให้นักเรียนสามารถนำหลักธรรมของพระพุทธศาสนาไปปฏิบัติในชีวิตประจำวันได้มีการวางแผนการสอน ในการจัดกิจกรรมเกี่ยวกับการเรียนการสอนได้รับความร่วมมือพอสมควรจากนักเรียน ครู ผู้ปกครอง และการสอนสอนได้ทันหลักสูตร 1.4 ด้านการวัดผลประเมินผล นักเรียนมีความเห็นว่าผู้สอนวัดผลทั้งด้านความรู้และความจำ ผู้สอนได้ชี้แจงเรื่องราวการวัดผลก่อนทำการสอน ลักษณะข้อสอบมีทั้งแบบปรนัยและอัตนัย ส่วนจุดมั่งหมายในการวัดผลของผู้บริหาร และผู้สอนคือ เพื่อเก็บคะแนนตามระเบียบการวัดผลของกระทรวงศึกษาธิการ โดยเน้นในก้านความคิด เหตุผล และความเข้าใจ 2. ปัญหาการจัดการศึกษาวิชาพระพุทธศาสนา มีดังต่อไปนี้คือ 2.1 นักเรียน มีความเห็นว่าการจัดการศึกษาวิชาพระพุทธศาสนาด้านเนื้อหาวิชา ด้านการเรียนการสอน ด้านการวัดผล เป็นปัญหาน้อย 2.2 ผู้บริหารและผู้สอน มีความเห็นว่าการจัดการศึกษาวิชาพระพุทธศาสนาด้านจุดประสงค์ของหลักสูตร ด้านเนื้อหาวิชา ด้านการวัดผลประเมินผล เป็นปัญหาน้อย ส่วนในด้านการเรียนการสอนที่เป็นปัญหามากคือ ผู้สอนวิชาพระพุทธศาสนามีคุณวุฒิไม่ตรงกับวิชาที่สอน

Link to Full Text

Share

COinS