Chulalongkorn University Theses and Dissertations (Chula ETD)

วิวัฒนาการของหลักสูตรและการสอนศิลปศึกษาระดับประถมศึกษา ในประเทศไทย พุทธศักราช 2435 ถึง 2526

Other Title (Parallel Title in Other Language of ETD)

The evolution of curriculum and instruction in art elementary school level in Thailand from B.E. 2435 to B.E. 2526

Year (A.D.)

1987

Document Type

Thesis

First Advisor

นิรมล สวัสดิบุตร

Faculty/College

Graduate School (บัณฑิตวิทยาลัย)

Degree Name

ครุศาสตรมหาบัณฑิต

Degree Level

ปริญญาโท

Degree Discipline

ประถมศึกษา

DOI

10.58837/CHULA.THE.1987.249

Abstract

วัตถุประสงค์ของการวิจัย เพื่อศึกษาวิวัฒนาการของหลักสูตรและการสอนศิลปศึกษาในระดับประถมศึกษาของไทย ตั้งแต่ พุทธศักราช 2435 ถึง 2526 วิธีดำเนินการวิจัย ดำเนินการวิจัยตามระเบียบวีวิจัยเชิงประวัติศาสตร์ดังนี้ (1) ศึกษาและรวบรวมข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับหลักสูตรและการสอนศิลปศึกษาในสมัยต่างๆ จากเอกสารหลักสูตร หนังสือ วารสาร ผลงานวิจัยและเอกสารทางราชการที่เกี่ยวข้อง (2) สัมภาษณ์ผู้ที่มีหนาที่และความรู้เกี่ยวกับการสอนศิลปศึกษา (3) นำข้อมูลที่รวบรวมได้มาวิเคราะห์และเรียบเรียงเป็นรายงานการวิจัย ผลการวิจัย ในจำนวนหลักสูตรประถมศึกษา 12 ฉบับ ตั้งแต่ พ.ศ. 2435 ถึง พ.ศ. 2526 ปรากฏว่ามีวิชาทางศิลปศึกษาในหลักสูตร 10 ฉบับ และแบ่งได้เป็น 2 ยุค คือยุคแรก (พ.ศ. 2435 ถึง พ.ศ. 2502) ศิลปศึกษาเป็นวิชาพื้นฐานที่มุ่งปลูกฝังนิสัยในการสังเกต การเรียนการสอนจึงเน้นความชำนาญในด้านฝีมือและทักษะในการวาดภาพระบายสี การรักความสวยงามและความเป็นระเบียบเรียบร้อย และยุคที่สอง (พ.ศ. 2503 ถึง 2526) หลักสูตรมีจุดมุ่งหมายให้นักเรียนได้แสดงออกตามความสนใจและความสามารถ โดยส่งเสริมให้มีความคิดริเริ่มสร้างสรรค์และจินตนาการ มีกิจกรรมทางศิลปศึกษาอื่นๆ อีกหลายชนิดนอกเหนือจากการวาดภาพระบายสี เพื่อให้นักเรียนได้มีประสบการณ์ที่กว้างขวาง วิธีสอนศิลปศึกษาแบ่งได้เป็น 2 ยุค ตามความมุ่งหมายของหลักสูตร คือ ยุคแรกระหว่าง พ.ศ. 2435 ถึง พ.ศ. 2502 เป็นยุคที่ครูเป็นศูนย์กลางของการเรียน นักเรียนสร้างผลงานศิลปะที่เหมือนกับตัวอย่างที่ครูให้ดู และยุคที่สองระหว่าง พ.ศ. 2503 ถึง พ.ศ. 2526 เป็นยุคที่นักเรียนเป็นศูนย์กลางของการเรียน ครูเป็นเพียงผู้ให้คำแนะนำและจัดประสบการณ์ทางศิลปะให้เหมาะสมกับพัฒนาการและความสนใจของเด็ก สื่อการเรียนการสอนศิลปศึกษาเริ่มจากการใช้ของจริง หุ่นจำลอง ตัวอย่างภาพที่ครูวาดให้ดู หรือภาพจากสมุดแบบฝึกหัดวาดภาพ ต่อมาหลักสูตรประถมศึกษาพุทธศักราช 2503 และพุทธศักราช 2521 ซึ่งมีกิจกรรมทางศิลปศึกษากว้างขวางผนวกกับความเจริญทางด้านเทคโนโลยี ทำให้มีการใช้สื่อการเรียนการสอนศิลปศึกษาอย่างมากมายตามลักษณะของกิจกรรมทางศิลปะนานาชาติในหลักสูตร การประเมินผลวิชาศิลปศึกษาในระยะแรก ตั้งแต่ พ.ศ. 2435 ถึง พ.ศ. 2502 เป็นการประเมินผลงานที่ทำสำเร็จ โดยตัดสินด้วยมาตรฐานความพอใจของผู้ใหญ่ ต่อมาใน พ.ศ. 2503 ถึง พ.ศ. 2520 การประเมินผลวิชาศิลปศึกษาให้ความสำคัญแก่พัฒนาการทางศิลปะ และลักษณะนิสัยที่พึงประสงค์ของเด็กมากกว่าผลงานที่ทำเสร็จ ใน พ.ศ. 2521 ถึง พ.ศ. 2526 การประเมินผลวิชาศิลปศึกษาเป็นไปในแนวทางที่คำนึงถึงพัฒนาการของนักเรียน โดยยึดจุดมุ่งหมายเชิงพฤติกรรมและใช้วิธีการสังเกต ซักถาม ทดสอบ และตรวจผลงาน

Share

COinS