Chulalongkorn University Theses and Dissertations (Chula ETD)
พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระกำแพงเพชรอัครโยธิน กับงานด้านการสื่อสารคมนาคม (พ.ศ. 2460-2475)
Other Title (Parallel Title in Other Language of ETD)
Prince Krom Phra Kambaengbejra Argayodhin and his work in communication (1917-1932)
Year (A.D.)
1984
Document Type
Thesis
First Advisor
ณรงค์ พ่วงพิศ
Second Advisor
สุวดี ธนประสิทธิ์พัฒนา
Faculty/College
Graduate School (บัณฑิตวิทยาลัย)
Degree Name
อักษรศาสตรมหาบัณฑิต
Degree Level
ปริญญาโท
Degree Discipline
ประวัติศาสตร์
DOI
10.58837/CHULA.THE.1984.594
Abstract
วิทยานิพนธ์ฉบับนี้มุ่งศึกษาถึงบทบาทและผลงานทางด้านการสื่อสารคมนาคมของพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระกำแพงเพชรอัครโยธิน พระราชโอรสในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ที่ได้รับการศึกษาจากประเทศตะวันตกและนำวิทยาการอันทันสมัยในด้านดังกล่าวมาปรับปรุงความเจริญก้าวหน้าของประเทศ ผลจากการศึกษาพบว่า พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระกำแพงเพชรอัครโยธิน ทรงเป็นผู้บริหารที่ประสบความสำเร็จอย่างมากในการนำความเจริญก้าวหน้าทางด้านการสื่อสารคมนาคมมาสู่ประเทศไทยโดยลำดับมา เป็นผลให้การพัฒนากิจการด้านนี้ขยายตัวออกไปอย่างรวดเร็วตลอดสมัยที่ทรงดำรงตำแหน่งผู้บัญชาการกรมรถไฟ และเสนาบดีกระทรวงพาณิชย์และคมนาคม โดยเฉพาะงานในด้านกิจการรถไฟ ถนนและทางหลวง การบินพาณิชย์ระหว่างประเทศ ตลอดจนการสื่อสารคมนาคมในด้านการไปรษณีย์ โทรเลข โทรศัพท์ และ วิทยุกระจายเสียง แต่อย่างไรก็ตาม ในการบริหารงานของพระองค์ดังกล่าว พบว่าต้องทรงประสบปัญหาและอุปสรรคสำคัญหลายประการ นับตั้งแต่การเผชิญหน้ากับอิทธิพลและการแสวงผลประโยชน์ของประเทศตะวันตก และปฏิกิริยาคัดค้านจากผู้บริหารในรัฐบาลที่ได้รับผลกระทบจากการดำเนินนโยบายของพระองค์ ซึ่งปรากฏว่าทรงสามารถผ่อนคลายปัญหาและอุปสรรคต่างๆ ให้บรรเทาเบาบางลงได้ ที่เห็นได้อย่างชัดเจนคือทรงประสบความสำเร็จในการต่อรองผลประโยชน์กับประเทศมหาอำนาจตะวันตกในกิจการรถไฟและการบินพาณิชย์ระหว่างประเทศทำให้ฝ่ายไทยไม่เสียเปรียบและได้รับประโยชน์ตอบแทนตามสมควร ในกรณีที่พระดำริและนโยบายของพระองค์ไม่เป็นที่ยอมรับจากผู้บริหารในรัฐบาลก็จะทรงชี้แจงให้เหตุผลจนได้รับความเชื่อถือและโอนอ่อนคล้อยตามจากรัฐบาลในที่สุด จึงนับได้ว่างานพัฒนากิจการสื่อสารคมนาคมของประเทศในช่วงระหว่าง พ.ศ. ๒๔๖๐ – ๒๔๗๕ ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว และ พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว เกิดจากแนวพระดำริและแรงผลักดันของ พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระกำแพงเพชรอัครโยธิน เป็นอย่างมาก และเป็นรากฐานของความเจริญก้าวหน้าในกิจการสื่อสารคมนาคมของประเทศในปัจจุบัน
Creative Commons License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-No Derivative Works 4.0 International License.
Recommended Citation
ปานะบุตร, วิทยา, "พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระกำแพงเพชรอัครโยธิน กับงานด้านการสื่อสารคมนาคม (พ.ศ. 2460-2475)" (1984). Chulalongkorn University Theses and Dissertations (Chula ETD). 53474.
https://digital.car.chula.ac.th/chulaetd/53474