Chulalongkorn University Theses and Dissertations (Chula ETD)

ลักษณะรูปร่าง และไซโตเคมีของเซลล์เม็ดเลือด โลหิตวิทยา และชีวเคมีของปลากระเบนราหู (Himantura chaophraya) ในประเทศไทย

Other Title (Parallel Title in Other Language of ETD)

Morphological and cytochemical characteristics of blood cells, hematology and biochemistry of giant freshwater stingray (himantura chaophraya) in Thailand

Year (A.D.)

2011

Document Type

Thesis

First Advisor

นันทริกา ชันซื่อ

Second Advisor

อัจฉริยา ไศลสูต

Faculty/College

Faculty of Veterinary Science (คณะสัตวแพทยศาสตร์)

Degree Name

วิทยาศาสตรมหาบัณฑิต

Degree Level

ปริญญาโท

Degree Discipline

อายุรศาสตร์สัตวแพทย์

DOI

10.58837/CHULA.THE.2011.2051

Abstract

ศึกษาลักษณะรูปร่างและไซโตเคมีของเซลล์เม็ดเลือด โลหิตวิทยา และชีวเคมีของปลากระเบนราหู (Himantura chaophraya) ซึ่งเป็นปลากระเบนน้ำจืดที่มีขนาดใหญ่ที่สุดในโลก จากตัวอย่างปลากระเบน โตเต็มวัยเพศผู้และเพศเมีย กลุ่มละ 27 ตัวอย่าง จากแม่น้ำแม่กลอง จ.สมุทรสงคราม ในช่วงเดือน มี.ค. 2552 - ก.พ. 2553 บันทึกข้อมูลด้านสุขภาพเบื้องต้นและวัดขนาดลำตัวจากทุกตัวอย่างรวมทั้งการวิเคราะห์คุณภาพน้ำจากแหล่งน้ำที่ปลาอาศัยอยู่ ผลการศึกษาพบว่าปลากระเบนทุกตัวมีสุขภาพดีไม่พบพยาธิภายนอก โดยปลากระเบนเพศเมียมีความยาวลำตัวรวมหาง ความยาวลำตัว และความกว้างลำตัว ยาวกว่าปลากระเบนเพศผู้อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<0.05) แต่ไม่พบความแตกต่างระหว่างเพศต่ออัตราส่วนความกว้างลำตัวต่อความยาวลำตัว ในส่วนของค่าโลหิตวิทยาพบว่าปลากระเบนเพศผู้มีจำนวนเม็ดเลือดขาวโดยรวมสูงกว่าปลากระเบนเพศเมียอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<0.05) ซึ่งสามารถจำแนกชนิดของเม็ดเลือดขาวในปลากระเบนราหูได้เป็น 5 ชนิด ตามปริมาณการพบ คือ ลิมโฟไซต์ (65.54±3.79%) โมโนไซต์ (2.91±0.83%) และแกรนูโลไซต์อีก 3 ชนิดย่อย ได้แก่ อิโอสิโนฟิลลิก-เฮเทอโรฟิลชนิดที่มีแกรนูลรูปกระสวย(15.74±2.70%) อิโอสิโนฟิลลิก-เฮเทอโรฟิลชนิดที่มีแกรนูลกลม (4.35±1.14%) และเฮเทอโรฟิลที่แกรนูลติดสีเป็นกลางหรือ นิวโทรฟิลิก-เฮเทอโรฟิล (11.52±2.20%) ผลการศึกษาจากกล้องจุลทรรศน์อิเล็คตรอนและปฏิกิริยาการติดสีทางไซโตเคมีพบว่าปลากระเบนราหูมีลักษณะของเม็ดเลือดแดง ลิมโฟไซต์ โมโนไซต์และทรอมโบไซต์ที่คล้ายคลึงกับในปลากระดูกอ่อนและปลากระดูกแข็งชนิดอื่น ในขณะที่อิโอสิโนฟิลลิก-เฮเทอโรฟิลชนิดที่มี แกรนูลรูปกระสวยมีคุณสมบัติที่คล้ายคลึงกับเฮเทอโรฟิลและอิโอสิโนฟิลลิก-เฮเทอโรฟิลชนิดที่มีแกรนูลกลมมีคุณสมบัติที่คล้ายคลึงกับอิโอสิโนฟิลในสัตว์เลื้อยคลานและสัตว์ปีก ส่วนนิวโทรฟิลิก-เฮเทอโรฟิลมีคุณสมบัติที่คล้ายคลึงกับนิวโทรฟิลในสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม ผลการศึกษาทางชีวเคมีพบว่าปลากระเบนเพศผู้มีปริมาณแมกนีเซียมและคลอไรด์ในซีรัมสูงกว่าปลากระเบนเพศเมียอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<0.05) ส่วนปลากระเบนเพศเมียมีปริมาณเอ็นไซม์ Creatinine Kinase ที่สูงกว่าปลากระเบนเพศผู้อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p<0.05) เช่นกัน การศึกษาครั้งนี้ถือเป็นรายงานด้านสุขภาพครั้งแรกในปลากระเบนราหู ซึ่งเป็นสัตว์ที่มีคุณค่าสูงในเชิงอนุรักษ์และมีความเสี่ยงต่อการสูญพันธุ์ในอนาคตอันใกล้ (IUCN Red list species)

Other Abstract (Other language abstract of ETD)

Morphological and cytochemical characteristic of blood cells, hematological and serum biochemical were determined in wild 27 males and 27 females of adult Giant freshwater stingray (Himantura chaophraya), the world recorded largest freshwater stingray. The samples were collected from Maklong River, Samutsongkram province, Thailand during March, 2009 - February, 2010. Physical examination and size measurement were also performed. Water quality parameters were also investigated. All stingrays were in good physical condition and apparently healthy. No incidence of ectoparasite has been found in this species. Total length, girdle length and disc width in female stingrays were significantly higher than males (p<0.05), but there was no difference of disc width: girdle length ratio among sex. There was no statistical differences in hematology except total white blood cell count in male stingrays was significantly higher than female (p<0.05). The results of white blood cells in this study can be classified into 5 catagories; lymphocytes (65.54±3.79%), monocytes (2.91±0.83%) and 3 characteristics of granulocytes composed of elongated granule-eosinophilic heterophils (15.74±2.70%), round granule-eosinophilic heterophils (4.35±1.14%) and neutrophilic-heterophils (11.52±2.20%), respectively. Ultrastructural and cytochemical characteristic of blood cells; erythrocytes, lymphocytes, monocytes and thrombocytes show the characteristics similar to other Chondrichthyes and Osteichthyes species. In addition, elongated granule-eosinophilic heterophils are resembled in heterophils and round granule-eosinophilic heterophils are resembled in eosinophils in Reptiles and Avians while neutrophilic-heterophils are resembled in neutrophils in Mammals. Biochemical study male stingrays show significantly higher level of Magnesium and Chloride in serum than females (p<0.05) while Creatinine Kinase in females was found higher than males (p<0.05). This is the first report on health assessment of H. chaophraya which is one of the valuable and critically endangered species (IUCN Red list species).

Link to Full Text

Share

COinS