Chulalongkorn University Theses and Dissertations (Chula ETD)
อุบัติเหตุและการป้องกันอุบัติเหตุในห้องปฏิบัติการวิทยาศาสตร์ ในโรงเรียนมัธยมศึกษาตอนต้น
Other Title (Parallel Title in Other Language of ETD)
Accidents and accident prevention in science laboratories in lower secondary schools
Year (A.D.)
1983
Document Type
Thesis
First Advisor
จันทร์เพ็ญ เชื้อพานิช
Faculty/College
Graduate School (บัณฑิตวิทยาลัย)
Degree Name
ครุศาสตรมหาบัณฑิต
Degree Level
ปริญญาโท
Degree Discipline
มัธยมศึกษา
DOI
10.58837/CHULA.THE.1983.215
Abstract
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) สำรวจอุบัติเหตุที่เกิดขึ้นจากการทดลองวิทยาศาสตร์ระดับมัธยมศึกษาต้อนต้น ในด้าน 1.1) ลักษณะของอุบัติเหตุ 1.2) สาเหตุของอุบัติเหตุ 2) ศึกษาวิธีป้องกันอุบัติเหตุและการแก้ปัญหาเมื่อเกิดอุบัติเหตุในการทดลองวิทยาศาสตร์ของครูวิทยาศาสตร์ระดับมัธยมศึกษาตอนต้น ในเขตกรุงเทพมหานคร กลุ่มตัวอย่างประชากรเป็นครูวิทยาศาสตร์ที่สอนระดับมัธยมศึกษาตอนต้น จำนวน 454 คน จาก 79 โรงเรียน ซึ่งสุ่มอย่างง่ายจากโรงเรียนรัฐบาลสังกัดกรมสามัญทบวงมหาวิทยาลัยทั้งหมด ในเขตกรุงเทพมหานคร เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยเป็นแบบสอบถามซึ่งผู้วิจัยสร้างขึ้นเอง การวิเคราะห์ข้อมูลใช้การแจกแจงความถี่และคำนวณค่าร้อยละ ข้อค้นพบ คือ 1) จำนวนครูวิทยาศาสตร์ที่ตอบว่ามีอุบัติเหตุเกิดขึ้นมีร้อยละ 69.60 ที่ตอบว่ามีอุบัติเหตุมากกว่า 3 ครั้งมีเพียงร้อยละ 34.80 ของตัวอย่างประชากรทั้งหมดและเมื่อแยกพิจารณาตามระดับชั้นพบว่า สำหรับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 จำนวนครูวิทยาศาสตร์ที่ตอบว่ามีอุบัติเหตุเกิดขึ้นมีร้อยละ 71.80 ที่ตอบว่ามีอุบัติเหตุมากกว่า 3 ครั้ง มีเพียงร้อยละ 26.67 ของตัวอย่างประชากรในระดับนี้ สำหรับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 จำนวนครูวิทยาศาสตร์ที่ตอบว่ามีอุบัติเหตุเกิดขึ้นมีร้อยละ 58.79 ที่ตอบว่ามีอุบัติเหตุมากกว่า 3 ครั้ง มีเพียงร้อยละ 26.67 ของตัวอย่างประชากรในระดับนี้ สำหรับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 จำนวนครูวิทยาศาสตร์ที่ตอบว่ามีอุบัติเหตุเกิดขึ้นมีร้อยละ 74.71 ที่ตอบว่ามีอุบัติเหตุมากกว่า 3 ครั้ง มีเพียงร้อยละ 35.30 ของตัวอย่างประชากรในระดับนี้ 2) จากการทดลอง 66 การทดลองในระดับมัธยมศึกษาปีที่ 1 พบว่ามีอุบัติเหตุเกิดขึ้น 27 การทดลอง จำนวน 679 ครั้ง ลักษณะอุบัติเหตุที่เกิดขึ้นมากที่สุด คือ “ไฟไหม้" สาเหตุที่ทำให้เกิดอุบัติเหตุมากที่สุด คือ “นักเรียนเลินเล่อ" บทเรียนที่มีอุบัติเหตุเกิดขึ้นมากที่สุด คือ บทเรียนบทที่ 4 เรื่อง “สมบัติของสาร" 3) จากการทดลอง 62 การทดลองในระดับมัธยมศึกษาปีที่ 2 พบว่ามีอุบัติเหตุเกิดขึ้น 24 การทดลอง จำนวน 498 ครั้ง ลักษณะอุบัติเหตุที่เกิดขึ้นมากที่สุด คือ “ถูกสารเคมีกัด" สาเหตุที่ทำให้เกิดอุบัติเหตุมากที่สุด คือ “นักเรียนเลินเล่อ" บทเรียนที่มีอุบัติเหตุเกิดขึ้นมากที่สุด คือ บทเรียนบทที่ 7 เรื่อง “พลังงานและการเปลี่ยนแปลง" 4) จากการทดลอง 58 การทดลองในระดับมัธยมศึกษาปีที่ 3 พบว่ามีอุบัติเหตุเกิดขึ้น 21 การทดลอง จำนวน 653 ครั้ง ลักษณะอุบัติเหตุที่เกิดขึ้นมากที่สุด คือ “ถูกสารเคมีกัด" สาเหตุที่ทำให้เกิดอุบัติเหตุมากที่สุด คือ “นักเรียนเลินเล่อ" บทเรียนที่มีอุบัติเหตุเกิดขึ้นมากที่สุด คือ บทเรียนบทที่ 16 เรื่อง “อุตสาหกรรมที่เกี่ยวข้องกับการเกษตร" 5) ลักษณะอุบัติเหตุที่เกิดมากที่สุดในการทดลองวิทยาศาสตร์ระดับมัธยมศึกษาตอนต้น คือ “ไฟไหม้" และสาเหตุของการเกิดอุบัติเหตุที่เกิดมากที่สุด คือ “นักเรียนเลินเล่อ" 6) จากการตอบของครูพบว่าการป้องกันอุบัติเหตุและการแก้ปัญหาการเกิดอุบัติเหตุในการทดลองวิทยาศาสตร์ที่ใช้มากที่สุด ได้แก่ “ฝึกนักเรียนให้ทำความสะอาดเครื่องมือทุกครั้งที่ใช้เสร็จ" นอกจากนี้ครูวิทยาศาสตร์ยังเสนอแนะให้มีการอธิบายการทดลองอย่างละเอียดและบอกข้อควรระวังก่อนการทดลองทุกครั้ง รวมทั้งควบคุมดูแลนักเรียนอย่างใกล้ชิด เพื่อเป็นการป้องกันอุบัติเหตุด้วย
Creative Commons License

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-No Derivative Works 4.0 International License.
Recommended Citation
ใจสว่าง, ภัทรจันทร์, "อุบัติเหตุและการป้องกันอุบัติเหตุในห้องปฏิบัติการวิทยาศาสตร์ ในโรงเรียนมัธยมศึกษาตอนต้น" (1983). Chulalongkorn University Theses and Dissertations (Chula ETD). 50916.
https://digital.car.chula.ac.th/chulaetd/50916