ข้อเสนอแนะแนวทางเพื่อการวางแผนพัฒนาจังหวัดมหาสารคาม

Other Title (Parallel Title in Other Language of ETD)

Proposal for Changwat Maha Sarakham development plan

Author

ศักดา อารุณี, บัณฑิตวิทยาลัย

Year (A.D.)

1983

Document Type

Thesis

First Advisor

ศักดิ์ชัย คิรินทร์ภาณุ

Faculty/College

Graduate School (บัณฑิตวิทยาลัย)

Degree Name

การผังเมืองมหาบัณฑิต

Degree Level

ปริญญาโท

Degree Discipline

ผังเมือง

DOI

10.58837/CHULA.THE.1983.18

Abstract

การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ที่สำคัญ คือ วัตถุประสงค์ 1. ศึกษาลักษณะทางกายภาพของจังหวัดมหาสารคาม 2. โครงสร้างเศรษฐกิจ-สังคม ประชากร การบริการขั้นพื้นฐาน และการเปลี่ยนแปลงโครงสร้างดังกล่าวในช่วง 5-10 ปี 3. โครงสร้างปัญหาหลักของจังหวัด 4. หลักการและนโยบายการพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ 4-5 (พ.ศ. 2520-2529) 5. แผนพัฒนาภาคตะวันออกเฉียงเหนือ 6. การพัฒนาจังหวัดมหาสารคาม ตามแผนพัฒนาจังหวัดในช่วง 10 ปีที่ผ่านมา คือ ตั้งแต่ พ.ศ. 2515-2525 วิธีการศึกษา ใช้วิธี Overlay Techniques และการประเมินด้วยการให้คะแนนปัจจัยต่าง ๆ ทางกายภาพ เศรษฐกิจ สังคม และการบริการขั้นพื้นฐาน ผลการศึกษา : จากการศึกษาชี้ให้เห็นว่า การเปลี่ยนแปลงโครงสร้างเศรษฐกิจ-สังคม ของจังหวัดมหาสารคามมีการเปลี่ยนแปลงน้อยมากในช่วงระยะเวลา 5-10 ปีที่ผ่านมา การผลิตทางเกษตรกรรมยังคงเป็นพื้นฐานหลักของจังหวัด แต่มีประสิทธิภาพและผลผลิตต่ำ และมีแนวโน้มเพิ่มขึ้นในอัตราที่ลดลง โดยมีปัจจัยทางกายภาพ คือ ลักษณะดิน แหล่งน้ำ และสภาพภูมิอากาศเป็นตัวกำหนดที่สำคัญ การพัฒนาเกษตรเป็นการขยายพื้นที่มากกว่าการพัฒนาเทคโนโลยีและการปรับปรุงทรัพยากรพื้นฐาน ส่วนการผลิตในสาขาอื่น คือ การค้าและบริการมีแนวโน้มสูงขึ้น แต่เฉพาะในเขตชุมชนเทศบาลเมืองเท่านั้น โอกาสในการพัฒนาอุตสาหกรรมของจังหวัดยังมีน้อย การบริการขั้นพื้นฐานทางสังคมที่ได้รับการพัฒนาเด่นกว่าด้านอื่น ๆ คือ การคมนาคมขนส่ง ส่วนการบริการพื้นฐานด้านอื่น ๆ โดยทั่วไปยังถือว่าต่ำกว่ามาตรฐาน ยกเว้นการศึกษา ซึ่งจังหวัดมีสถาบันทางการศึกษาทุกระดับครบถ้วน และพัฒนามากกว่าจังหวัดอื่น ๆ ในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ส่วนการพัฒนาตามแผนพัฒนาจังหวัดที่ผ่านมาพบว่ามีความสอดคล้องพอสมควรกับพื้นที่ที่เป็นปัญหาของจังหวัด แต่ยังขาดแบบแผนการพัฒนาที่ถูกต้องตลอดจนการปฏิบัติที่จริงจัง จากการศึกษาทั้งหมดตามวัตถุประสงค์ทั้ง 6 ประการที่กล่าวข้างต้น จะได้ทิศทางการพัฒนาจังหวัด คือ ด้านเศรษฐกิจ : 1. เศรษฐกิจการเกษตร พยายามพัฒนาศักยภาพในการเกษตรของจังหวัดมหาสารคามให้สูงขึ้น โดยการปรับปรุงคุณภาพของปัจจัยการผลิต ในหน้าที่การผลิต (Production function) ตลอดจนวิธีการผลิตและเทคโนโลยีให้ดีขึ้น ทั้งยังเป็นการสนองการแก้ปัญหาทางกายภาพของจังหวัดด้วย 2. อุตสาหกรรม ควรจะพัฒนาไปพร้อมกับการเพิ่มศักยภาพทางการเกษตรของจังหวัด โดยพยายามพัฒนาอุตสาหกรรมที่ต่อเนื่องกับการเกษตรกรรมให้ขยายตัวเพิ่มขึ้น ทั้งยังเป็นการกระจายแรงงานจากภาคเกษตรกรรมไปสู่อุตสาหกรรม อันจะมีผลต่อการเปลี่ยนแปลงโครงสร้างเศรษฐกิจของจังหวัดในอนาคต ด้านสังคมและบริการขั้นพื้นฐาน : 1. จะต้องพัฒนาและปรับปรุงให้บริการทางสังคม เช่น การศึกษา สาธารณสุขและสาธารณูปการต่างๆ ให้เป็นไปตามที่กำหนดไว้ โดยเน้นการกระจายบริการต่างๆ ดังกล่าวไปสู่พื้นที่อำเภอที่อยู่รอบนอกชุมชนเมือง 2. ส่งเสริมให้ประชาชนมีส่วนร่วมในการวางแผนและพัฒนาท้องถิ่น 3. พยายามส่งเสริมบทบาทและหน้าที่ของสภาตำบล ให้เป็นศูนย์กลางระดับรอง จากอำเภอในการพัฒนาท้องถิ่น การพัฒนาชุมชนเมือง เทศบาลเมืองมหาสารคาม ได้แก่ การเตรียมพื้นที่สำหรับกิจกรรมที่สำคัญต่างๆ ในอนาคตสำหรับรองรับประชากร และการจัดทำผังเมืองรวม และผังเมืองเฉพาะ ซึ่งทั้งหมดคาดว่าจะไม่มีปัญหาเพราะ มีการจัดทำผังเมืองรวม และเทศบาลมีพื้นที่สำหรับการขยายตัวไว้พร้อม ชุมชนระดับรอง คือ สุขาภิบาล พัฒนาให้ช่วยตนเองและเป็นจุดกระจายและเชื่อมโยงการพัฒนา คือ สุขาภิบาลโกสุมพิสัย สุขาภิบาลวาปีปทุม สุขาภิบาลพยัคฆภูมิพิสัย การส่งเสริมบทบาทของจังหวัดมหาสารคาม

Creative Commons License

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-No Derivative Works 4.0 International License.

Recommended Citation

อารุณี, ศักดา, "ข้อเสนอแนะแนวทางเพื่อการวางแผนพัฒนาจังหวัดมหาสารคาม" (1983). Chulalongkorn University Theses and Dissertations (Chula ETD). 50792.
https://digital.car.chula.ac.th/chulaetd/50792