Chulalongkorn University Theses and Dissertations (Chula ETD)
บทบาทบรรณารักษ์ในการออกแบบห้องสมุดมหาวิทยาลัยในกรุงเทพมหานคร
Other Title (Parallel Title in Other Language of ETD)
The librarian's role in academic library planning and design in Bangkok
Year (A.D.)
1983
Document Type
Thesis
First Advisor
นวนิตย์ อินทรามะ
Second Advisor
อุทุมพร จามรมาน
Faculty/College
Graduate School (บัณฑิตวิทยาลัย)
Degree Name
อักษรศาสตรมหาบัณฑิต
Degree Level
ปริญญาโท
Degree Discipline
บรรณารักษศาสตร์และสารนิเทศศาสตร์
DOI
10.58837/CHULA.THE.1983.568
Abstract
การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษา บทบาท หน้าที่ และปัญหาที่บรรณารักษ์ประสบในการออกแบบห้องสมุดมหาวิทยาลัย โดยเฉพาะในส่วนที่ติดต่องานร่วมกับสถาปนิก เพื่อเสนอแนะแนวทางที่บรรณารักษ์ควรปฏิบัติเมื่อมีโอกาสร่วมในการออกแบบห้องสมุด ทำการศึกษาเฉพาะห้องสมุดมหาวิทยาลัยที่ตั้งอยู่ในเขตกรุงเทพมหานคร สมมุติฐานหลักของการวิจัยนี้คือ การร่วมงานกันในระหว่างหน้าที่และบทบาทของบรรณารักษ์กับสถาปนิกตามขั้นตอนการออกแบบ อาคารจะสามารถสนองประโยชน์ใช้สอยได้ดี สมมุติฐานนี้เป็นไปตามทฤษฎีการออกแบบห้องสมุดมหาวิทยาลัย วิธีดำเนินการวิจัย ใช้การรวบรวมข้อมูลจากหนังสือและวัสดุการอ่านอื่น การสัมภาษณ์บรรณารักษ์และสถาปนิกและใช้แบบสอบถามจากตัวอย่างผู้ใช้อาคาร เก็บรวบรวมข้อมูลและวิเคราะห์ข้อมูลด้วยวิธีทางสถิติ ในรูปร้อยละ ค่าเฉลี่ย และค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน จากการวิจัยพบว่า การออกแบบห้องสมุดมหาวิทยาลัยประกอบด้วยบุคลากร 3 ฝ่าย คือ ผู้บริหารหรือผู้แทนฝ่ายบริหารของมหาวิทยาลัย กลุ่มสถาปนิกและวิศวกรผู้ ออกแบบ และบรรณารักษ์ระดับเจ้าหน้าที่ผู้บริหารห้องสมุด บรรณารักษ์มีหน้าที่และบทบาทในกระบวนการออกแบบห้องสมุด ดังนี้ ระยะก่อนออกแบบ มีบทบาทมากที่สุดในเรื่องกำหนดวัตถุประสงค์อาคารห้องสมุด ลำดับรองลงมาได้แก่ ประชุมวางแผนการออกแบบร่วมกับสถาปนิก และมีบทบาทน้อยที่สุดในการเลือกสถาปนิก ระยะจัดทำโครงการ บรรณารักษ์มีบทบาทมากที่สุดตามหน้าที่ในเรื่องชี้แจงข้อมูลสภาพทั่วไปและโครงการในอนาคตของสถาบันและของห้องสมุด ความต้องการ ปัญหา และมาตรฐานในด้านอาคารห้องสมุด และมีบทบาทน้อยที่สุดในเรื่องของการเขียนโครงการ ระยะออกแบบแปลนอาคารขั้นต้น บรรณารักษ์มีบทบาทมากที่สุด ตามหน้าที่ในเรื่องการร่วมตัดสินปัญหาการออกแบบองค์ประกอบในอาคาร ในส่วนใช้สอย ในเรื่องขนาดเนื้อที่ใช้สอย และร่วมพิจารณาแบบร่าง บรรณารักษ์มีบทบาทน้อยในการร่วมตัดสินปัญหาในเรื่องที่ตั้งห้องสมุด รูปทรงอาคารและจำนวนชั้นอาคาร ระยะออกแบบแปลนอาคารขั้นสุดท้าย บรรณารักษ์มีบทบาทมากที่สุดในเรื่องเลือกครุภัณฑ์และอุปกรณ์ เลือกวัสดุตบแต่งอาคาร การจัดวางครุภัณฑ์ และการพิจารณาเพื่ออนุมัติแบบ ระยะการประกวดราคางานจ้าง บรรณารักษ์มีบทบาทน้อยในเรื่องการเป็นกรรมการเปิดซอง ระยะควบคุมงานก่อสร้าง บรรณารักษ์มีบทบาทมากตามหน้าที่ในฐานะกรรมการควบคุมงานจ้าง และกรรมการตรวจรับงานจ้าง รับมอบและจัดวางครุภัณฑ์ในอาคาร บรรณารักษ์มีบทบาทมากที่สุดตามหน้าที่ในเรื่องการรับมอบอาคารและจัดวางครุภัณฑ์ในอาคาร จากการศึกษาวิจัยพบว่า ภาพรวมของห้องสมุดมหาวิทยาลัยทั้งหมด มีค่าเฉลี่ยความพอใจในระดับปานกลาง มีค่าเฉลี่ยบทบาทบรรณารักษ์ในระดับมาก
Creative Commons License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-No Derivative Works 4.0 International License.
Recommended Citation
ตุลยะสุข, ทิพย์วัลย์, "บทบาทบรรณารักษ์ในการออกแบบห้องสมุดมหาวิทยาลัยในกรุงเทพมหานคร" (1983). Chulalongkorn University Theses and Dissertations (Chula ETD). 50678.
https://digital.car.chula.ac.th/chulaetd/50678