การบัญชีเมื่อมีการเปลี่ยนแปลงในราคา-โดยพิจารณาถึงการเปลี่ยนแปลง ในระดับราคาทั่วไปและการเปลี่ยนแปลงในราคาสินทรัพย์เฉพาะอย่าง

Other Title (Parallel Title in Other Language of ETD)

Accounting for price changes-a consideration of general price level and specific price changes

Author

ภาวิณี ช้อยสุนิรชร, บัณฑิตวิทยาลัย

Year (A.D.)

1983

Document Type

Thesis

First Advisor

อรพินธ์ ชาติอัปสร

Faculty/College

Graduate School (บัณฑิตวิทยาลัย)

Degree Name

บัญชีมหาบัณฑิต

Degree Level

ปริญญาโท

Degree Discipline

การบัญชี

DOI

10.58837/CHULA.THE.1983.346

Abstract

ภายใต้ภาวะการณ์ทางเศรษฐกิจปัจจุบัน ภาวะเงินเฟ้อทั่วๆ ไปและการเปลี่ยนแปลงในราคาของสินทรัพย์เฉพาะอย่างมีการเปลี่ยนแปลงอยู่เสมอและมีแนวโน้มสูงขึ้นเรื่อยๆ ทำให้ผู้ใช้งบการเงินไม่อาจแน่ใจว่างบการเงินซึ่งจัดทำตามวิธีการบัญชีระบบต้นทุนในอดีตสามารถแสดงฐานะทางการเงินและผลการดำเนินงานของกิจการที่แท้จริงตามสภาพเศรษฐกิจ และอาจเป็นข้อมูลที่ไม่เป็นประโยชน์แก่ผู้ใช้งบการเงินเท่าที่ควร ดังนั้น นักบัญชีจึงให้ความสนใจและพยายามหาวิธีการบัญชีที่จะสามารถสะท้อนถึงการเปลี่ยนแปลงในราคาเพื่อเปิดเผยข้อมูลที่มีประโยชน์ต่อผู้ใช้งบการเงิน วิธีการบัญชีเมื่อมีการเปลี่ยนแปลงในราคามีอยู่หลายวิธีในปัจจุบัน วิธีที่รู้จักกันแพร่หลาย ได้แก่ วิธีการบัญชีระบบเงินคงที่ และวิธีการบัญชีระบบราคาทุนปัจจุบัน ซึ่งมีการพิจารณาถึงการเปลี่ยนแปลงในระดับราคาทั่วไปหรือการเปลี่ยนแปลงในราคาสินทรัพย์เฉพาะอย่างเพียงอย่างใดอย่างหนึ่งเท่านั้น อันนับได้เป็นจุดอ่อนที่สำคัญของแต่ละวิธีการบัญชี ดังนั้น จึงมีนักบัญชีเสนอแนะให้นำวิธีการบัญชีระบบเงินคงที่และวิธีการบัญชีระบบราคาทุนปัจจุบันมาใช้ร่วมกัน คือ วิธีการบัญชีระบบราคาทุนปัจจุบันระบบเงินคงที่ ซึ่งเป็นวิธีการบัญชีเมื่อมีการเปลี่ยนแปลงในราคาที่พิจารณาถึงการเปลี่ยนแปลงในระดับราคาทั่วไปและการเปลี่ยนแปลงในราคาสินทรัพย์เฉพาะอย่าง ลักษณะสำคัญของวิธีการบัญชีระบบราคาทุนปัจจุบันระบบเงินคงที่ก็คือ การจัดทำงานการเงินด้วยราคาทุนปัจจุบันที่ปรับตามอำนาจซื้อทั่วไปของเงินตรา โดยอาศัยดัชนีราคาทั่วไปเป็นตัวปรับ ทั้งนี้จะแสดงให้ทราบถึงกำไรหรือขาดทุนในอำนาจซื้อทั่วไปของรายการที่เป็นตัวเงิน และการเพิ่มขึ้นหรือลดลงในราคาทุนปัจจุบันของคงคลังทรัพย์สิน โรงงาน และอุปกรณ์ ซึ่งคำนึงถึงภาวะเงินเฟ้อแล้ว โดยถือเป็นเพียงงบประกอบงบการเงินเบื้องต้นที่จัดทำด้วยวิธีการบัญชีระบบต้นทุนในอดีต ในประเทศสหรัฐอเมริกา คณะกรรมการมาตรฐานบัญชีการเงินได้ออกแถลงการณ์มาตรฐานการบัญชี ฉบับที่ 33 เรื่อง การรายงานทางการเงินกับการเปลี่ยนแปลงในราคา เมื่อเดือนกันยายน 1979 กำหนดให้มีการเปิดเผยข้อมูลเป็นรายการประกอบงบการเงินเบื้องต้นโดยแสดงข้อมูลประกอบ 2 ชุด ชุดหนึ่งแสดงถึงผลกระทบจากภาวะเงินเฟ้อทั่วๆ ไป อีกชุดหนึ่งแสดงถึงผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงในราคาของทรัพยากรที่ใช้ในกิจการ ทั้งนี้เพื่อสนองความต้องการในด้านข้อมูลเกี่ยวกับผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงในราคา แม้ว่าแถลงการณ์ฉบับนี้จะเริ่มมีผลบังคับใช้สำหรับปีการเงินสิ้นสุด ณ หรือหลังวันที่ 25 ธันวาคม 1979 แต่อย่างไรก็ตามยังต้องมีการศึกษาต่อไปในอนาคตเพื่อหาวิธีการบัญชีที่เหมาะสมที่สุด สำหรับประเทศไทย นักบัญชีเพิ่งเริ่มให้ความสนใจเกี่ยวกับวิธีการบัญชีเมื่อมีการเปลี่ยนแปลงในราคา สมาคมนักบัญชีและผู้สอบบัญชีรับอนุญาตแห่งประเทศไทยได้ออกร่างแถลงการณ์มาตรฐานการบัญชี ฉบับที่ 28 เรื่อง การแสดงผลกระทบของการเปลี่ยนแปลงราคาในรายงานการเงิน เมื่อวันที่ 30 มกราคม 2525 ซึ่งได้อ้างอิงแถลงการณ์มาตรฐานบัญชีการเงิน ฉบับที่ 33 ของคณะกรรมการมาตรฐานบัญชีการเงินในประเทศสหรัฐอเมริกาอย่างไรก็ตามร่างแถลงการณ์ ฉบับที่ 28 นี้ ยังเป็นเพียงการเสนอแนะเท่านั้น อนึ่ง วิทยานิพนธ์ฉบับนี้มุ่งศึกษาถึงความรู้ขั้นพื้นฐานเกี่ยวกับวิธีการบัญชี เมื่อมีการเปลี่ยนแปลงในราคา หลักทฤษฎีและแนวทางปฏิบัติในการเปิดเผยข้อมูลในงบการเงิน วิธีและขั้นตอนของการคำนวณ โดยเน้นเกี่ยวกับวิธีการบัญชีระบบราคาทุนปัจจุบันระบบเงินคงที่และการเสนอข้อมูลประกอบตามข้อกำหนดของแถลงการณ์มาตรฐานบัญชีการเงิน ฉบับที่ 33 ดังกล่าว จากการศึกษาทำให้ทราบเกี่ยวกับข้อคิดเห็นในด้านประโยชน์และการปฏิบัติตามข้อกำหนดของแถลงการณ์ ฉบับที่ 33 ในประเทศสหรัฐอเมริกา อันเป็นผลจากการทดลองปฏิบัติมาแล้ว 2 ปี (ตั้งแต่ปี 1979 - 1980) ปรากฏส่วนใหญ่ต้องการเลือกแสดงผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงในราคาโดยอาศัยวิธีการบัญชีระบบราคาทุนปัจจุบันตามข้อเสนอของแถลงการณ์ ฉบับที่ 33 นอกจากนี้จากการศึกษาทำให้ทราบถึงอุปสรรคสำคัญต่อการพัฒนาแนวความคิดเกี่ยวกับการบัญชี เมื่อมีการเปลี่ยนแปลงในราคาสำหรับประเทศไทย อันเป็นผลสืบเนื่องจากผู้ใช้งบการเงินมีจำนวนจำกัดประกอบกับการขาดความรู้ความเข้าใจในวิธีการบัญชีและข้อจำกัดทางด้านกฎหมายภาษีอากร ฉะนั้น ถ้าอุปสรรคเหล่านี้ได้รับการแก้ไขย่อมเป็นผลดีต่อการพัฒนาทางการบัญชีสำหรับประเทศไทย ผู้เขียนหวังเป็นอย่างยิ่งว่า ผลการศึกษาในครั้งนี้จะสามารถใช้เป็นแนวทางในการศึกษากันต่อไปอย่างกว้างขวางเกี่ยวกับวิธีการบัญชีเมื่อมีการเปลี่ยนแปลงในราคา โดยเฉพาะอย่างยิ่งวิธีการบัญชีระบบราคาทุนปัจจุบันระบบเงินคงที่ และเป็นแนวทางในการรายงานผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงในราคาที่มีต่อธุรกิจในประเทศไทย

Creative Commons License

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-No Derivative Works 4.0 International License.

Recommended Citation

ช้อยสุนิรชร, ภาวิณี, "การบัญชีเมื่อมีการเปลี่ยนแปลงในราคา-โดยพิจารณาถึงการเปลี่ยนแปลง ในระดับราคาทั่วไปและการเปลี่ยนแปลงในราคาสินทรัพย์เฉพาะอย่าง" (1983). Chulalongkorn University Theses and Dissertations (Chula ETD). 50551.
https://digital.car.chula.ac.th/chulaetd/50551