Chulalongkorn University Theses and Dissertations (Chula ETD)

ความรับผิดชอบร่วมกันของรัฐมนตรีในทางการเมืองภายใต้รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พ.ศ.2521

Other Title (Parallel Title in Other Language of ETD)

Collective responsibility of Ministers in the Constitution of the Kingdom of Thailand B.E.2521

Year (A.D.)

1988

Document Type

Thesis

First Advisor

บวรศักดิ์ อุวรรณโณ

Faculty/College

Graduate School (บัณฑิตวิทยาลัย)

Degree Name

นิติศาสตรมหาบัณฑิต

Degree Level

ปริญญาโท

Degree Discipline

นิติศาสตร์

DOI

10.58837/CHULA.THE.1988.407

Abstract

วิทยานิพนธ์เรื่องนี้ มีวัตถุประสงค์ เพื่อที่จะอธิบายถึงหลักความรับผิดชอบร่วมกันของรัฐมนตรีในนโยบายทั่วไปที่มีต่อสภาผู้แทนราษฎร ตามมาตรา 152 รัฐธรรมนูญ พ.ศ. 2521 โดยจะกล่าวถึงเหตุการณ์ทางการเมืองไทย นับตั้งแต่รัฐธรรมนูญ พ.ศ. 2521 ใช้บังคับ ส่วนประกอบที่สำคัญในรัฐธรรมนูญฉบับดังกล่าวมีอยู่ด้วยกัน 2 ส่วน คือบทบัญญัติในรัฐธรรมนูญ และบทบัญญัติในบทเฉพาะกาลของรัฐธรรมนูญ ดังนั้นความรับผิดชอบร่วมกันของรัฐธรรมนูญจึงถูกแบ่งออกเป็น 2 ส่วน เช่นกัน กล่าวคือ ในช่วงระยะเวลาที่ใช้บังคับบทเฉพาะกาล คณะรัฐมนตรีต้องรับผิดชอบในการบริหารราชการแผ่นดินต่อรัฐสภา อันประกอบด้วยวุฒิสภา และสภาผู้แทนราษฎร แต่ภายหลังจากบทเฉพาะกาลของรัฐธรรมนูญได้สิ้นสุดลง ความรับผิดชอบร่วมกันของรัฐมนตรี จึงได้เปลี่ยนมารับผิดชอบต่อสภาผู้แทนราษฎร ในขณะเดียวกันความรับผิดชอบร่วมกันของรัฐมนตรีในทางพฤตินัย มิได้เป็นไปในแนวทางเดียวกันกับที่รัฐธรรมนูญได้บัญญัติ โดยมีเหตุปัจจัยหลายประการ อาทิ โครงสร้างทางการเมืองของรัฐธรรมนูญ พ.ศ. 2521 บางประการที่ยังไม่เหมาะสม ความไม่แน่นอนในกติกาทางการเมือง ลักษณะของรัฐบาล การแทรกแซงทางการเมืองของคณะทหาร ความไม่มั่นคงของพรรคการเมือง และภาวะผู้นำทางการเมืองต่างก็มีส่วนกำหนดพฤติกรรมและเหตุการณ์ในทางการเมือง อันมีผลให้หลักความรับผิดชอบร่วมกันของรัฐมนตรีในประเทศไทยแตกต่างไปจากประเทศอังกฤษ ซึ่งถือกันว่าเป็นประเทศต้นแบบของการปกครองระบอบประชาธิปไตยระบบรัฐสภา ผลการวิจัยยึงพบว่า ความรับผิดชอบร่วมกันของรัฐมนตรีในทางพฤตินัย จึงหมายถึง ความไว้วางใจที่นายกรัฐมนตรีมอบให้แก่รัฐมนตรีทุกคน แต่ในขณะเดียวกัน นายกรัฐมนตรี ก็ได้รับมอบหมายความไว้วางใจมาอีกทอดหนึ่งจาก 3 สถาบัน คือ คณะทหารในฐานะตัวแทนของระบบราชการ พรรคการเมืองที่เข้าร่วมรัฐบาล และพระมหากษัตริย์ จึงทำให้ความรับผิดชอบร่วมกันของรัฐมนตรีในทางพฤตินัยนี้ เป็นสิ่งกำหนดหลักความรับผิดชอบร่วมกันของรัฐมนตรี ที่ปรากฎในรัฐธรรมนูญอีกขั้นหนึ่ง ก็เพราะระบอบการปกครองของไทยภายใต้รัฐธรรมนูญ พ.ศ. 2521 จัดอยู่ในระบอบกึ่งประชาธิปไตย

Share

COinS