Chulalongkorn University Theses and Dissertations (Chula ETD)
สิ่งพิมพ์ต้องห้ามทางการเมืองกับสังคมไทย : การศึกษาเฉพาะ ระหว่างปี พ.ศ. 2520-2523
Other Title (Parallel Title in Other Language of ETD)
Subversive literature and Thai society : an analysis of the years 1977-1980
Year (A.D.)
1989
Document Type
Thesis
First Advisor
สุภางค์ จันทวานิช
Second Advisor
กองกาญจน์ ตะเวทีกุล
Faculty/College
Graduate School (บัณฑิตวิทยาลัย)
Degree Name
อักษรศาสตรมหาบัณฑิต
Degree Level
ปริญญาโท
Degree Discipline
วรรณคดีเปรียบเทียบ
DOI
10.58837/CHULA.THE.1989.755
Abstract
วิทยานิพนธ์ฉบับนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างสิ่งพิมพ์ต้องห้ามทางการเมืองภาษาไทย กับสภาพทางการเมืองและสังคมไทย จำนวน 21 ชิ้น ในช่วง พ.ศ. 2520-2523 ซึ่งเป็นช่วงเวลาที่สับสนไม่เป็นระเบียบ มีการแบ่งขั้วอำนาจเป็นฝ่ายซ้ายและขวาอย่างชัดเจน รัฐบาลมีนโยบายอนุรักษ์นิยมสูง และฝ่ายซ้ายซึ่งเป็นฝ่ายตรงกันข้ามก็กำลังแสวงหาการสนับสนุนทางการเมือง ทั้งนี้เพื่อนำไปสู่ข้อสรุปตามที่ Janet Wolff และ Raymond Williams ที่ได้เสนอแนวคิดไว้ว่า เมื่อการนำเสนอของนักเขียนไม่สอดคล้องกับนโยบายของรัฐ ผลงานนั้นก็เป็นสิ่งพิมพ์ต้องห้าม วิธีการดำเนินงานวิจัยครั้งนี้ ผู้วิจัยได้ศึกษาสิ่งพิมพ์ต้องห้ามที่ปรากฎในราชกิจจานุเบกษา ตั้งแต่เริ่มทำการเปลี่ยนแปลงการปกครองตั้งแต่ปี พ.ศ. 2475-2523 และวิเคราะห์จากสิ่งพิมพ์ต้องห้ามจำนวน 21 ชิ้น ในช่วงปี พ.ศ. 2520-2523 ตลอดจนสภาพทางการเมืองและสังคมไทย พร้อมทั้งวิเคราะห์ความสัมพันธ์ของสิ่งพิมพ์ต้องห้ามทางการเมืองกับสภาพสังคมไทยในช่วงเวลาดังกล่าว พบว่าในช่วงปี พ.ศ. 2475-2523 มีสิ่งพิมพ์ต้องห้ามทั้งหมด 983 ชิ้น จัดเป็นเรื่องเกี่ยวข้องกับความมั่นคงของชาติมากถึง 881 ชิ้น รองลงมาได้แก่เรื่องที่เกี่ยวข้องกับการดำรงอยู่ของศาสนาพุทธ 101 ชิ้น และการดำรงอยู่ของสถาบันพระมหากษัตริย์ 1 ชิ้น ส่วนผลการวิจัยในช่วงปี พ.ศ. 2520-2523 พบว่าแนวคิดที่ปรากฎในสิ่งพิมพ์ต้องห้ามสามารถแยกออกเป็น 4 ลักษณะคือ 1. สนับสนุนและเผยแพร่ความคิดแบบสังคมนิยม 2. โจมตีรัฐบาลทั้งด้านนโยบายและการปฏิวัติ 3. แจกแจงข้อมูลทางประวัติศาสตร์เกี่ยวกับความพยายามก่อการกบฎเป็นครั้งแรก 4. โจมตีสหรัฐอเมริกา ความสัมพันธ์ระหว่างสิ่งพิมพ์ต้องห้ามกับสภาพการเมืองและสังคมไทยในช่วงนั้นเป็นไปอย่างใกล้ชิด ในลักษณะที่รัฐเข้าควบคุมเพื่อป้องกันและปรามข้อเสนอที่ขัดแย้งกับรับรัฐบาล โดยมีเหตุผลคือไม่ต้องการให้แนวคิดของฝ่ายซ้ายเจริญเติบโตจนเป็นอันตรายต่อความมั่นคงของประเทศชาติ ซึ่งในสมัยนั้นสิ่งพิมพ์เหล่านี้ย่อมถือได้ว่าเป็นสิ่งพิมพ์ต้องห้ามเนื่องจากไม่สนองเจตนารมณ์ของรัฐ เป็นการสอดคล้องกับบทสรุปของ Janet Wolff และ Raymond Williams ที่ได้เสนอไว้
Creative Commons License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-No Derivative Works 4.0 International License.
Recommended Citation
วิมานศักดิ์, ศิริพร, "สิ่งพิมพ์ต้องห้ามทางการเมืองกับสังคมไทย : การศึกษาเฉพาะ ระหว่างปี พ.ศ. 2520-2523" (1989). Chulalongkorn University Theses and Dissertations (Chula ETD). 42550.
https://digital.car.chula.ac.th/chulaetd/42550