Chulalongkorn University Theses and Dissertations (Chula ETD)

การเปลี่ยนแปลงทางสังคมและวัฒนธรรมใน "กรุงเทพ" สมัยรัตนโกสินทร์ตอนต้น พ.ศ. 2325-2411

Other Title (Parallel Title in Other Language of ETD)

Socio-cultural change in "Bangkok" during the early Rattanakosin period, 1782-1868

Year (A.D.)

1989

Document Type

Thesis

First Advisor

ฉลอง สุนทรวาณิชย์

Faculty/College

Graduate School (บัณฑิตวิทยาลัย)

Degree Name

อักษรศาสตรมหาบัณฑิต

Degree Level

ปริญญาโท

Degree Discipline

ประวัติศาสตร์

DOI

10.58837/CHULA.THE.1989.720

Abstract

สภาพการณ์ในยุคแรกของการก่อตัวของกรุงเทพฯ และปัญหากำลังคนเป็นเงื่อนไขสำคัญประการหนึ่งในการฟื้นฟูเมือง รัฐบาลมีนโยบายสนับสนุนและผลักดันการอพยพผู้คนเข้าสู่พื้นที่ต่างๆ ผู้อพยพเหล่านี้มาจากรัฐและหัวเมืองที่มีความแตกต่างกันทั้งสภาพแวดล้อม และวัฒนธรรม วิทยานิพนธ์นี้มุ่งศึกษาการคลี่คลายเปลี่ยนแปลงภายในสังคมกรุงเทพฯ สมัยรัตนโกสินทร์ตอนต้น พ.ศ. 2325 – 2411 โดยพิจารณาจากความพยายามของรัฐในการควบคุมสังคม ซึ่งมีความหลากหลายของกลุ่มชนต่างวัฒนธรรมใน "กรุงเทพ" ทั้งนี้เพื่อสร้างเสถียรภาพความปลอดภัย และการฟื้นฟูขยายตัวทางเศรษฐกิจโดยเฉพาะการค้าต่างประเทศที่มีบทบาทสำคัญในสมัยรัตนโกสินทร์ตอนต้น ผลการศึกษาพบว่า ผู้คนในสังคมเมืองกรุงเทพฯในยุคแรกของการก่อตั้งเมืองหลวงใหม่ล้วนเป็นคนแปลกหน้ากัน รัฐบาลวางนโยบายการควบคุมสังคมในระบบเกณฑ์แรงงาน และความสัมพันธ์เชิงเศรษฐกิจตามแบบแผนการปฏิบัติตั้งแต่สมัยอยุธยา จำนวนผู้อพยพที่หลั่งไหลเข้าสู้พื้นที่"กรุงเทพ" และการตั้งถิ่นฐานถาวร ยังผลให้เมืองขยายตัวอย่างรวดเร็ว สอดรับกับการขยายตัวทางเศรษฐกิจการค้าของยุคสมัย รัฐได้ถ่ายทอดแนวทางความคิดเพื่อควบคุมการประพฤติปฏิบัติของผู้คนในสังคม กระแสการเคลื่อนไหวของสังคมเมืองจากปัจจัยภายในดังกล่าว รวมทั้งผลกระทบจากการส่งผ่านวัฒนธรรมต่างด้าว ทำให้การปรับเปลี่ยนทางวัฒนธรรมเมืองคลี่คลายรูปลักษณ์และสร้างเอกภาพของกรุงเทพฯในเวลาต่อมา

Link to Full Text

Share

COinS