Chulalongkorn University Theses and Dissertations (Chula ETD)

การศึกษารูปแบบวิวัฒนาการและแนวโน้มการใช้ที่ดินเขตดุสิต

Other Title (Parallel Title in Other Language of ETD)

Study of formas, evolution, and trends of landuse in Dusit district

Year (A.D.)

1989

Document Type

Thesis

First Advisor

คมสัน ศุขสุเมฆ

Faculty/College

Graduate School (บัณฑิตวิทยาลัย)

Degree Name

การวางแผนภาคและเมืองมหาบัณฑิต

Degree Level

ปริญญาโท

Degree Discipline

การวางแผนภาคและเมือง

DOI

10.58837/CHULA.THE.1989.31

Abstract

การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อให้ทราบถึงวิวัฒนาการการใช้ที่ดิน สภาพปัจจุบัน รูปแบบการใช้ที่ดิน และแนวโน้มการใช้ที่ดินในเขตดุสิต ผลจากการศึกษาพบว่า ดุสิตเริ่มมีสภาพเป็นเมืองเมื่อพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงโปรดเกล้าให้ก่อสร้างพระราชวังดุสิตทางด้านเหนือของพระนคร จากนั้นจึงเป็นที่อยู่อาศัยของพระราชวงศ์ และข้าราชบริพาร แบบบ้านชานเมือง (Aristocratic Suburb) ชุมชนจะขยายตัวจากด้านทิศใต้ของเขตไปยังทิศเหนือ จากวิวัฒนาการอันยาวนาน เขตดุสิตมีสิ่งที่มีคุณค่าทางประวัติศาสตร์มากมาย และดุสิตมีบทบาทเป็นที่อยู่อาศัยมาโดยตลอด ใบระยะหลังพระราชวังบางส่วนและวังของเจ้านายบางพระองค์ ได้เปลี่ยนการถือครองมาเป็นของราชการ และสำนักทรัพย์สินพระมหากษัตริย์ ปัจจุบันมีการใช้ที่ดินเพื่ออยู่อาศัยร้อยละ 40 และสถานที่ราชการร้อยละ 24 ของเนื้อที่เขต ในด้านรูปแบบพบว่า ชุมชนโดยเฉพาะที่มีอายุการตั้งถิ่นฐานมานานจะยังคงมีชีวิตความเป็นอยู่ มีลักษณะความสัมพันธ์แบบบ้านใกล้เรือนเคียง (Neighborhood) เมื่อพิจารณาองค์ประกอบด้านต่าง ๆ สามารถแบ่งพื้นที่เขตดุสิตตามลักษณะเฉพาะได้ 7 พื้นที่ คือ ดุสิต มหานาคริมแม่น้ำ บางซ่อน ประชาชื่น สถาบันทหาร และสถาบันด้านทิศใต้ และพบว่าพื้นที่ดุสิตที่เป็นที่อยู่แบบบ้านมีบริเวณ กับพื้นที่ประชาชื่นมีสภาพทางกายภาพดีกว่าพื้นที่อื่น โดยเฉพาะแง่ของการอยู่อาศัย ในขณะที่พื้นที่บางซ่อนและพื้นที่ริมแม่น้ำ ด้านบนมีสภาพความทรุดโทรมของอาคารและความขาดแคลนสาธารณูปโภคสาธารณูปการ สำหรับแนวโน้มการใช้ที่ดินในอนาคตของเขตดุสิต การศึกษาครั้งนี้ได้วิเคราะห์พื้นที่เขตออกเป็น 4 ระดับ คือ พื้นที่สงวน ได้แก่ พื้นที่ที่มีคุณค่าทางประวัติศาสตร์ สถาบันต่าง ๆ พื้นที่ที่เหมาะสมหรือดีอยู่แล้วพื้นที่ที่ควรปรับปรุงแก้ไข และพื้นที่ที่ควรเปลี่ยนแปลงหรือลดบทบาท และได้เสนอแนะแนวทางการพัฒนาการใช้ประโยชน์ที่ดินดังต่อไปนี้คือ กำหนดให้เป็นพื้นที่อนุรักษ์ 3 บริเวณ เสริมสร้างภูมิทัศน์ชุมชนในลักษณะต่าง ๆ 6 ประการ ควรปรับปรงชุมชนพักอาศัยที่ทรุดโทรม 12 บริเวณ เปลี่ยนแปลงหรือลดกิจกรรมในพื้นที่ 16 บริเวณ ปรับปรุงโครงข่ายถนนให้มีขนาดความสัมพันธ์ลดหลั่นกันเป็นลำดับ มีการเชื่อมโยงระหว่างระบบขนส่งมวลชนต่าง ๆ และควบคุมการจอดรถในบางพื้นที่

Share

COinS