Chulalongkorn University Theses and Dissertations (Chula ETD)
การกำหนดแนวแบ่งเขตภูมิภาคระหว่างภาคกลาง และภาคเหนือ
Other Title (Parallel Title in Other Language of ETD)
Determination of the regional division line between the central and the northern regions
Year (A.D.)
1990
Document Type
Thesis
First Advisor
ศรีสอาด ตั้งประเสริฐ
Faculty/College
Graduate School (บัณฑิตวิทยาลัย)
Degree Name
อักษรศาสตรมหาบัณฑิต
Degree Level
ปริญญาโท
Degree Discipline
ภูมิศาสตร์
DOI
10.58837/CHULA.THE.1990.811
Abstract
งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อสร้างเกณฑ์ในการคัดสินว่า กลุ่มจังหวัด 8 จังหวัด ซึ่งสำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติกำหนดให้เป็นภูมิภาคเหนือตอนล่าง แต่คณะกรรมการภูมิศาสตร์แห่งชาติกำหนดให้เป็นส่วนหนึ่งของภาคกลางนั้น (ยกเว้น จังหวัดอุตรดิตถ์) สมควรจัดอยู่ในภาคใดการศึกษามี 2 ขั้นตอน ขั้นตอนแรกทำการกำหนดลักษณะที่ทำให้ภาคเหนือและภาคกลาง (ไม่รวมบริเวณที่เป็นปัญหาหรือบริเวณภาคเหนือตอนล่าง) มีความแตกต่างกัน โดยใช้วิธีการวิเคราะห์จำแนกประเภท (Discriminant Analysis) เพื่อสร้างแบบจำลองที่แสดงความแตกต่างของภาคทั้งสองได้แก่ แบบจำลองทางกายภาพและแบบจำลองทางเศรษฐกิจสังคม ขั้นตอนที่สองได้แก่การนำเอาแบบจำลองทั้งสองทดสอบกับจังหวัดในบริเวณที่เป็นปัญหาเพื่อกำหนดว่าจังหวัดใดควรจัดอยู่ในภาคใด ผลการวิจัยสรุปได้ว่าทางด้านกายภาพของภาคเหนือและภาคกลางมีความแตกต่างกันมากในด้านอุณหภูมิเฉลี่ยรายปี ร้อยละของพื้นที่ปลูกข้าวต่อพื้นที่เกษตรกรรมและร้อยละของพื้นที่ชลประทานต่อพื้นที่เกษตรกรรม โดยภาคกลางมีค่าตัวแปรเหล่านี้สูงกว่าทั้งหมด ซึ่งแสดงว่าเมื่อเทียบกับภาคเหมือแล้วภาคกลางเป็นภูมิภาคที่มีอุณหภูมิสูงกว่า และมีลักษณะภูมิประเทศที่เป็นที่ราบต่ำเหมาะสำหรับการปลูกข้าวและการชลประทาน ทางด้านเศรษฐกิจสังคม ลักษณะที่แตกต่างกันอย่างเด่นชัดคือ ภาคกลางมีสัดส่วนประชากรนอกการเกษตร และมีอัตราเพิ่มประชากรที่สูงกว่าภาคเหมือ เมื่อนำเอาแบบจำลองมาใช้ในการกำหนดภูมิภาคให้กับจังหวัดทั้ง 8 แห่งในบริเวณภาคเหนือตอนล่าง พบว่า ภูมิภาคแบบจำลองทางกายภาพตรงกับภูมิภาคของคณะกรรมการภูมิศาสตร์แห่งชาติ คือ ทุกจังหวัดยกเว้นอุครดิตถ์ จัดอยู่ในภาคกลาง แต่สำหรับภูมิภาคแบบจำลองทางเศรษฐกิจสังคมทุกจังหวัดกลับถูกจัดอยู่ในการภาคเหนือ ยกเว้นกำแพงเพชร นครสรรค์แลอุทัยธานี นอกจากนี้เป็นที่น่าสังเกตว่าค่าจำแนกกลุ่มของจังหวัดทั้ง 8 นี้ มีค่าที่ค่อนข้างห่างจากค่าจำแนกกลุ่มของกลุ่มจังหวัดในภาคเหนือและภาคกลาง งานวิจัยนี้สรุปได้ว่า จังหวัดทั้ง 8 นี้ เป็นภูมิภาคที่มีลักษณะแตกต่างจากภาคเหนือและภาคกลาง การที่จะเรียกแยกเป็น “ภาคเหนือตอนล่าง" หรือ “ภาคกลางตอนบน" เป็นที่ยอมรับได้ทั้งสองอย่างอาจกล่าวได้ว่าการแบ่งภูมิภาคตามแบบของสำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติและตามแบบของคณะกรรมการภูมิศาสตร์แห่งชาติ มีความเหมาะสมทั้งสองแบบ
Creative Commons License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-No Derivative Works 4.0 International License.
Recommended Citation
แจ้งแจ่มจิตต์, สุนีย์, "การกำหนดแนวแบ่งเขตภูมิภาคระหว่างภาคกลาง และภาคเหนือ" (1990). Chulalongkorn University Theses and Dissertations (Chula ETD). 41404.
https://digital.car.chula.ac.th/chulaetd/41404