Chulalongkorn University Theses and Dissertations (Chula ETD)

สถานะและผลทางกฎหมายของมติคณะรัฐมนตรี

Other Title (Parallel Title in Other Language of ETD)

Legal status and consequences of the resolutions of the cabinet

Year (A.D.)

1992

Document Type

Thesis

First Advisor

โภคิน พลกุล

Second Advisor

ดำริห์ บูรณะนนท์

Faculty/College

Graduate School (บัณฑิตวิทยาลัย)

Degree Name

นิติศาสตรมหาบัณฑิต

Degree Level

ปริญญาโท

Degree Discipline

นิติศาสตร์

DOI

10.58837/CHULA.THE.1992.421

Abstract

การวิจัยนี้มีจุดมุ่งหมายเพื่อศึกษาเกี่ยวกับสถานะและผลทางกฎหมายของมติคณะรัฐมนตรี ประเภทของมติคณะรัฐมนตรี และบทบาทการควบคุมความชอบด้วยกฎหมายของมติคณะรัฐมนตรีโดยศาลยุติธรรมและคณะกรรมการวินิจฉัยร้องทุกข์ ผลของการวิจัยพบว่า มติคณะรัฐมนตรีคือ การใช้อำนาจบริหารของคณะรัฐมนตรี ไม่มีสถานะเป็นกฎหมายตามแบบพิธี และไม่มีผลบังคับต่อประชาชน แต่ในระบบการบริหารราชการ มติคณะรัฐมนตรีมีสถานะทางกฎหมายเป็นคำสั่งภายในของฝ่ายบริหาร ซึ่งคณะรัฐมนตรีมีอำนาจบังคับบัญชาเหนือส่วนราชการและข้าราชการ และมีอำนาจกำกับดูแลเหนือองค์กรกระจายอำนาจและเจ้าหน้าที่ของรัฐ มติคณะรัฐมนตรีที่เป็นการกำหนดนโยบายในการบริหารราชการแผ่นดิน จะมีลักษณะเป็น "งานนโยบาย" ที่คณะรัฐมนตรีจะต้องรับผิดชอบทางการเมืองร่วมกันต่อรัฐสภา แต่มติคณะรัฐมนตรีที่เป็นการกำหนดระเบียบแบบแผนในการปฏิบัติราชการ จะมีลักษณะเป็น "งานประจำ" ซึ่งจะต้องถูกควบคุมและตรวจสอบความชอบด้วยกฎหมายโดยสถาบันฝ่ายกฎหมายปกครอง และอยู่ภายใต้หลักการที่ว่า "นิติกรรมทางปกครองต้องชอบด้วยกฎหมาย" ส่วนบทบาทการควบคุมความชอบด้วยกฎหมายของมติคณะรัฐมนตรีโดยศาลยุติธรรมนั้น พบว่าศาลยุติธรรมไม่ได้แยกความคิดทางกฎหมายปกครองเป็นพิเศษออกจากกฎหมายเอกชน ทำให้บทบาทการควบคุมโดยศาลยุติธรรมไม่เด่นชัดนัก และไม่มีแนวทางในการสร้างบรรทัดฐานหรือหลักกฎหมายปกครองให้แก่การบริหารราชการแต่อย่างใด ส่วนบทบาทการควบคุมความชอบด้วยกฎหมายของมติคณะรัฐมนตรีโดยคณะกรรมการวินิจฉัยร้องทุกข์นั้น เนื่องจากพระราชบัญญัติคณะกรรมการกฤษฎีกา พ.ศ.2522 ได้จำกัดอำนาจในการรับเรื่องร้องทุกข์ที่เกี่ยวข้องกับมติคณะรัฐมนตรีไว้ 2 ประการคือ เรื่องร้องทุกข์ที่มีลักษณะเป็นนโยบายโดยตรง ซึ่งคณะรัฐมนตรีต้องรับผิดชอบต่อรัฐสภา และเรื่องที่คณะรัฐมนตรีมีมติเด็ดขาดแล้ว เป็นเรื่องร้องทุกข์ที่ไม่ให้รับไว้พิจารณา ทำให้บทบาทในการควบคุมโดยคณะกรรมการวินิจฉัยร้องทุกข์ จึงยังไม่สามารถกระทำได้โดยตรง

Share

COinS