การใช้พื้นที่บึงบอระเพ็ด

Authors

พักตร์วิมล เพียรล้ำเลิศ
ยงยุทธ จรรยารักษ์
กำธร ธีรคุปต์

Publication Date

2023-01-01

Abstract

การศึกษาการใช้พื้นที่บึงบอระเพ็ด จังหวัดนครสวรรค์ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาการเปลี่ยนแปลงการใช้พื้นที่ บึงบอระเพ็ดโดยการแปลภาพถ่ายทางอากาศของกรมแผนที่ทหารที่ได้บันทึกไว้ในเดือน ธันวาคม 2495, พฤษภาคม 2510, มกราคม 2534 และ พฤศจิกายน 2538 ผลการศึกษา มีดังนี้
พื้นที่บึงบอระเพ็ดเดิมมีขนาด 250,000 ไร่ ปัจจุบัน 132,737 ไร่ ที่เป็นเช่นนี้น่าจะเป็นเพราะมีการนำระบบ ชลประทานเข้ามาใช้ในประเทศไทย สำหรับพื้นที่บึงในปัจจุบัน ประกอบด้วย 2 ส่วน พื้นที่ส่วนที่เป็น "พื้นน้ำเปิด" ในฤดูแล้งพื้นน้ำเปิดมีขนาดเพียง 20,000-26,000 ไร่ หรือประมาณร้อยละ 20 ของพื้นที่บึงทั้งหมด เหตุผล เนื่องจากถนน ที่สร้างกีดขวางระบบทางน้ำธรรมชาติที่ไหลเข้าบึง กับพื้นที่ส่วนที่เป็น "พื้นที่ธรรมชาติขอบบึง" ซึ่งพื้นที่นี้ส่วนหนึ่ง ถูกนำ ไปใช้ประโยชน์และเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง ในปี 2538 พบว่ามีพื้นที่บึงที่ถูกนำไปใช้ประโยชน์ 84,604 ไร่ หรือประมาณ ร้อยละ 64 ของพื้นที่บึงทั้งหมด
ความยั่งยืนของบึง นอกจากขึ้นอยู่กับการควบคุมมิให้มีการใช้พื้นที่บึงเพิ่มขึ้นแล้ว ยังขึ้นอยู่กับการกำหนด เป้าหมายให้บึงบอระเพ็ด "เป็นแหล่งเพิ่มผลผลิตทางการประมง" หรือเป็น "เขตรักษาพืชพันธุสัตว์น้ำ" ซึ่งในที่นี้อาจจะ หมายถึง "พื้นที่ชุ่มน้ำ" หรือ"พื้นที่สงวนชีวาลัย" เพราะถ้าเป็นแบบหลัง หลายหน่วยงานที่เข้ามาใช้ประโยชน์ในบึงโดย มีวัตถุประสงค์ที่แตกต่างกัน จะได้มีส่วนร่วมในการบริหารจัดการบึงให้ไปในทิศทางเดียวกัน

First Page

1

Last Page

23

Recommended Citation

เพียรล้ำเลิศ, พักตร์วิมล; จรรยารักษ์, ยงยุทธ; and ธีรคุปต์, กำธร (2023) "การใช้พื้นที่บึงบอระเพ็ด," Applied Environmental Research: Vol. 25: No. 1, Article 1.
Available at: https://digital.car.chula.ac.th/aer/vol25/iss1/1