ศัตรูประชาชน ของ เฮนริก อิบเสน: งานวิพากษ์ ความหน้าไหว้หลังหลอกของสังคม

Authors

นพมาส แววหงส์

Publication Date

2005-07-01

Abstract

เฮนริก อิบเสน "บิดาแห่งการละครสมัยใหม่" ก่อให้เกิดเสียงวิพากษ์วิจารณ์ ครั้งแล้วครั้งเล่าในวงการละครทั่วยุโรปด้วยแก่นเรื่องที่น่าตระหนกตกใจสำหรับสังคม ตามแบบแผน ใน A Doll's House (1879) และ Ghosts (1881) เขาเชิดชูเสรีภาพและ ความจริงซึ่งปัจเจกชนควรจะเผชิญหน้า โดยไม่ต้องคำนึงถึงการรักษาภาพลักษณ์ที่ หลอกลวงต่อสังคม เสียงวิพากษ์วิจารณ์ที่ตามมาจากพวกหัวเก่าที่ยึดถือแบบแผน ประเพณีทําให้เขาตอบโต้ด้วยบทละครเรื่อง An Enemy of the People (1882) ซึ่งเขา ยิ่งแสดงความเป็น "กบฏ" หัวรุนแรงอย่างโจ่งแจ้งเพิ่มมากยิ่งขึ้น โดยเปิดโปงประณาม ความไม่โปร่งใสและหน้าไหว้หลังหลอกของสังคมอย่างเจ็บแสบ ไม่ว่าจะเป็นพวก อนุรักษ์นิยม พวกเสรีนิยม หรือพวกมัชฌิมนิยม รวมทั้งความโง่เง่าของ "เสียงส่วนมาก ที่ผนึกกําลังแน่น" (solid majority หรือ compact majority) อิบเสนประกาศตัวเป็นนัก ปัจเจกนิยมและผู้เชิดชูและแสวงหาความจริงโดยถ่องแท้ เขาประณามความหน้าไหว้ หลังหลอกของกลุ่มอำนาจและกลุ่มผลประโยชน์ รวมทั้งสื่อมวลชนที่ "ไม่โปร่งใส" ด้วย ในเรื่อง ดร. สต็อกมันน์ผู้ซึ่งทุ่มเทและคำนึงถึงผลประโยชน์ส่วนรวมมากที่สุดกลับถูก ตราหน้าว่าเป็น "ศัตรูประชาชน" ซึ่งทำให้เขาได้ค้นพบความจริงอีกข้อหนึ่งในที่สุดว่า "คนที่แกร่งที่สุดคือคนที่ยืนอยู่โดยลำพัง" หมอสต็อกมันน์กลายเป็นพระเอกของ บทละครที่เชิดชูความจริงและ "ความโปร่งใส" มากที่สุดคนหนึ่งในวรรณกรรมการละคร

DOI

10.58837/CHULA.JLETTERS.34.2.1

First Page

1

Last Page

13

Recommended Citation

แววหงส์, นพมาส (2005) "ศัตรูประชาชน ของ เฮนริก อิบเสน: งานวิพากษ์ ความหน้าไหว้หลังหลอกของสังคม," Journal of Letters: Vol. 34: Iss. 2, Article 1.
DOI: 10.58837/CHULA.JLETTERS.34.2.1
Available at: https://digital.car.chula.ac.th/jletters/vol34/iss2/1