•  
  •  
 

Journal of Demography

Abstract

หนี้สินครัวเรือนเกษตรของประเทศไทยเป็นความท้าทายมาอย่างยาวนาน แต่ ณ ปัจจุบัน สัดส่วนของครัวเรือนภาคเกษตรมีการเปลี่ยนแปลงซึ่งอาจทำให้บริบทเปลี่ยนแปลงไป บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อหนี้สินครัวเรือนเกษตรของประเทศไทยโดยการวิเคราะห์ข้อมูลทุติยภูมิจากการสำรวจภาวะเศรษฐกิจและสังคมของครัวเรือน พ.ศ. 2564ของสำนักงานสถิติแห่งชาติ ผลการศึกษาพบว่า ครัวเรือนเกษตรมีหนี้สินเฉลี่ยต่อครัวเรือนสูงกว่าครัวเรือนทั้งสิ้น 1.01 เท่า เมื่อพิจารณาในส่วนของครัวเรือนเกษตรที่มีหนี้สินพบว่าครัวเรือนส่วนใหญ่อยู่ในภาคตะวันออกเฉียงเหนือและครัวเรือนมีหนี้สินเฉลี่ยต่อครัวเรือนสูงกว่าครัวเรือนทั่วประเทศโดยเฉลี่ยมากถึง 1.54เท่า โดยมีหนี้สินเฉลี่ยต่อครัวเรือนเท่ากับ 316,166.12 บาท ซึ่งเป็นหนี้สินในระบบเท่ากับ 309,071.78 บาท และหนี้สินนอกระบบเท่ากับ 7,094.33 บาท การวิเคราะห์ถดถอยโลจิสติกเชิงพหุขั้นตอนแบบทวิภาค (Stepwise multiple binary logistic regression analysis) พบว่าตัวแปรอิสระทั้งหมดสามารถร่วมกันอธิบายการแปรผันของหนี้สินของครัวเรือนเกษตรประเทศไทยได้ร้อยละ 21.50โดยตัวแปรภาคที่อยู่อาศัยเป็นตัวแปรแรกที่เข้าสู่สมการการวิเคราะห์ ซึ่งสามารถอธิบายการแปรผันของหนี้สินของครัวเรือนเกษตรประเทศไทยได้ประมาณร้อยละ 7.40 โดยครัวเรือนเกษตรที่อาศัยอยู่ในภาคตะวันออกเฉียงเหนือมีโอกาสเป็นหนี้สูงกว่าครัวเรือนเกษตรในภาคกลาง สิ่งนี้สะท้อนให้เห็นว่าความแตกต่างของภาคที่อยู่อาศัย นอกจากจะสามารถบอกถึงลักษณะภูมิประเทศ ภูมิอากาศ ความเชื่อ ขนบธรรมเนียม วัฒนธรรม และยังสามารถแสดงถึงสถานภาพทางเศรษฐกิจและสังคมที่มีอิทธิพลต่อลักษณะการเกิดหนี้สินที่แตกต่างกันด้วย เนื่องจากภาคที่อยู่อาศัยมีปัจจัยสนับสนุนหลักสำหรับทำการเกษตรที่แตกต่างกัน เช่น แหล่งน้ำ คุณภาพของผลผลิตทางการเกษตร เป็นต้น ดังนั้นภาครัฐควรวางโครงสร้างพื้นฐานให้ครัวเรือนเกษตรสามารถเข้าถึงแหล่งทรัพยากรน้ำ การปรับปรุงคุณภาพพื้นดินแหล่งเงินทุน หรือแหล่งความรู้ต่าง ๆ อย่างทั่วถึงทุกครัวเรือน

DOI

10.58837/CHULA.JDM.38.1.4

First Page

60

Last Page

71

Download

Share

COinS