Chulalongkorn University Theses and Dissertations (Chula ETD)

ความฉลาดทางสุขภาพของผู้สูงอายุไทยในชมรมผู้สูงอายุในเขตกรุงเทพมหานคร

Other Title (Parallel Title in Other Language of ETD)

HEALTH LITERACY IN THAI ELDERS IN SENIOR CITIZENS CLUB OF BANGKOK

Year (A.D.)

2014

Document Type

Thesis

First Advisor

สรันยา เฮงพระพรหม

Second Advisor

ปิยะ หาญวรวงศ์ชัย

Faculty/College

Faculty of Medicine (คณะแพทยศาสตร์)

Degree Name

วิทยาศาสตรดุษฎีบัณฑิต

Degree Level

ปริญญาเอก

Degree Discipline

การวิจัยและการจัดการด้านสุขภาพ

DOI

10.58837/CHULA.THE.2014.515

Abstract

การวิจัยนี้เป็นการศึกษาแบบผสมผสานมีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาความฉลาดทางสุขภาพของผู้สูงอายุไทยในชมรมผู้สูงอายุในเขตกรุงเทพมหานคร โดยใช้เครื่องมือวัดระดับความฉลาดทางสุขภาพของผู้สูงอายุไทยที่พัฒนาขึ้นในการศึกษานี้ด้วยเทคนิคเดลฟาย และ 2) ศึกษาปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับระดับความฉลาดทางสุขภาพของผู้สูงอายุไทย ในกลุ่มตัวอย่างที่เป็นสมาชิกชมรมผู้สูงอายุมีนบุรี ทับเจริญ และห้วยขวาง จำนวน 440 คน ซึ่งถูกสุ่มเลือกมาด้วยเทคนิคการสุ่มแบบหลายขั้นตอน วิเคราะห์ข้อมูลพื้นฐานของกลุ่มตัวอย่างโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา วิเคราะห์หาค่าน้ำหนักองค์ประกอบเพื่อคำนวณหาระดับความฉลาดทางสุขภาพโดยใช้โปรแกรมลิสเรล และใช้สถิติการวิเคราะห์การถดถอยพหุคูณหาความสัมพันธ์ของปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับระดับความฉลาดทางสุขภาพ ผลการศึกษาพบว่า 1) ความฉลาดทางสุขภาพของกลุ่มตัวอย่างผู้สูงอายุอยู่ในระดับพื้นฐาน (ร้อยละ 99.5) และระดับปฏิสัมพันธ์ (ร้อยละ 0.5) 2) ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับระดับความฉลาดทางสุขภาพ ได้แก่ อายุ (p-value=0.001) เพศ (p-value=0.013) ระดับการศึกษา (p-value<0.001) ความสามารถในการมองเห็น (p-value=0.003) ความสามารถในการเขียน (p-value<0.001) ผู้ดูแล (p-value=0.005) สิทธิในการรักษาพยาบาล (p-value=0.041) ความถี่การเข้าร่วมกิจกรรมของชมรม (p-value<0.001) และการเดินทางมาชมรม (p-value=0.007) และ 3) เครื่องมือที่ได้พัฒนาขึ้นมีความน่าเชื่อถือและความเป็นไปได้ในการใช้วัดระดับความฉลาดทางสุขภาพของผู้สูงอายุไทย เนื่องจากมีค่าดัชนีความยากเฉลี่ย ระดับง่ายถึงค่อนข้างยาก ค่าอำนาจจำแนกเฉลี่ย ระดับพอใช้ถึงดีมาก และค่าความเที่ยง ระดับพอใช้ถึงสูง ดังนั้น การจัดประเภทบริการและกิจกรรมสร้างเสริมสุขภาพให้เหมาะสมและมีประสิทธิภาพของผู้สูงอายุไทยควรพิจารณาถึงระดับความฉลาดทางสุขภาพของผู้สูงอายุในแต่ละกลุ่มและปัจจัยที่เกี่ยวข้อง หน่วยงานด้านสาธารณสุขที่เกี่ยวข้องสามารถนำเครื่องมือที่พัฒนาขึ้นในการศึกษานี้ไปใช้วัดระดับความฉลาดทางสุขภาพของผู้สูงอายุได้

Other Abstract (Other language abstract of ETD)

This research was designed as a mixed method study which aimed to 1) study health literacy in Thai elders in senior citizens club of Bangkok and 2) determine factors associated with health literacy among Thai elders. A health literacy tool developed in this study by using Delphi technique was used to collect the data. The 440-Thai elders from 3 senior citizens club of Bangkok; Min Buri, Thap Charoen and Huai Khwang were selected using multi-stage sampling technique. Descriptive statistic was used to describe the subject’s characteristics. The weight-factors for adjusting the level of health literacy were analyzed using LISREL. The factors associated with health literacy among Thai elders were determined using a multiple linear regression model. The results showed that the health literacies of the subject were in the level of functional (99.5%) and interactive (0.5%). The factors statistically significant associated with the health literacy among Thai elders were age (p-value=0.001), sex (p-value=0.013), education (p-value<0.001), vision ability (p-value=0.003), writing ability (p-value<0.001), caretaker (p-value=0.005), right to medical treatment (p-value=0.041), frequency of participating the senior citizens club activities (p-value <0.001), and travelling to senior citizens club (p-value=0.007). In addition, the tool developed in this study was reliable and feasible for assessing the health literacy among Thai elders because 1) the mean item difficulty was in the range of ease to nearly difficulty, 2) the mean item discrimination was in the range of fair to excellence and 3) the reliability was in the range of fair to high. Therefore, the factors associated and the level of elders-health literacy should be taken into account for health services and health promoting activity management. The health literacy tool developed in this study is adequately effective for the aging heath sectors to use as an evaluation tool.

Link to Full Text

Share

COinS