Chulalongkorn University Theses and Dissertations (Chula ETD)

การศึกษาเชิงวิเคราะห์คัมภีร์สัมพันธจินตา

Other Title (Parallel Title in Other Language of ETD)

An analytical study of the sambandhacinta

Year (A.D.)

1989

Document Type

Thesis

First Advisor

วิสุทธ์ บุษยกุล

Second Advisor

สุภาพรรณ ณ บางช้าง

Faculty/College

Graduate School (บัณฑิตวิทยาลัย)

Degree Name

อักษรศาสตรมหาบัณฑิต

Degree Level

ปริญญาโท

Degree Discipline

ภาษาบาลีและสันสกฤต

DOI

10.58837/CHULA.THE.1989.693

Abstract

วิทยานิพนธ์เรื่องนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อตรวจชำระ แปล และศึกษาเชิงวิเคราะห์คัมภีร์สัมพันธจินตา อันเป็นคัมภีร์บาลีไวยากรณ์ที่มีเนื้อหาเกี่ยวกับหลักวากยสัมพันธ์ของพระสังฆรักขิตเถระ ชาวลังกา รจนาในราวคริสต์ศตวรรษที่ 12 ในการตรวจชำระไค้ใช้ต้นฉบับใบลานในประเทศไทย 6 ฉบับ ต้นฉบับพิมพ์ในต่างประเทศ 2 ฉบับ คือ ฉบับของสหภาพพม่า และศรีลังกา นำมาตรวจสอบกับฎีกาฉบับพิมพ์ของสหภาพพม่าอีก 1 ฉบับ รวมเป็น 9 ฉบับ การวิจัยพบว่าในบรรดาบาลีไวยากรณ์ต้นสายที่สำคัญ 2 สาย คือ กัจจายนไวยากรณ์และโมคคั¬ลลานไวยากรณ์ คัมภีร์สัมพันธจินตามีความสัมพันธ์อย่างใกล้ชิดกับกับโมคคัลลานไวยากรณ์มาก ทั้งด้านสูตร ตัวอย่าง และสำนวนภาษาโดยเฉพาะสูตรนั้นเป็นสูตรของโมคคัลลานไวยากรณ์ทั้งหมด ความเกี่ยวพันด้าน ตัวอย่าง และสำนวนภาษานั้น แม้จะมีกับคัมภีร์อัษฎาธยายีไวยากรณ์สันสกฤตของปาณินีด้วย ก็เข้าใจว่าโดยผ่านทางโมคคัลลานฺไวยากรณ์ มิไค้เป็นการดัดแปลงมาจากอัษฎาธยายีโดยตรงในด้านเนื้อหา พระสังฆรักขิตไค้อาศัยสูตร ‘การก’ ที่รวมอยู่ในสยาทิกัณฑ์ของคัมภีร์โมคคัลลานไวยากรณ์เป็นหลักในการเขียนคำอธิบาย โดยนำเอาสูตรและหลักเกณฑ์ที่สำคัญมาจัดเรียบเรียงใหม่ แบ่งเป็น 5 หัวข้อ คือ กริยา การก สัมพันธะ อนุตตะ และวุตตะ ตามลำดับ จุดเด่นของคัมภีร์สัมพันธจินตา จึงอยู่ที่การจัดลำดับเนื้อหาวากยสัมพันธ์ภาษาบาลี ด้วยระบบที่มีระเบียบกว่าลักษณะของการเสนอเรื่องเดียวกันในคัมภีร์ไวยากรณ์มีสูตรทั่วไป

Link to Full Text

Share

COinS