Chulalongkorn University Theses and Dissertations (Chula ETD)
ปัจจัยทางสังคมและวัฒนธรรมที่มีผลต่อภาวะโภชนาการ : ศึกษาครอบครัว ที่มีเด็กก่อนวัยเรียนในชุมชนแออัดย่านท่าเรือคลองเตย
Other Title (Parallel Title in Other Language of ETD)
Social and cultural factors affecting nutritional status : A study of families with preschool children in Klong Toey slum
Year (A.D.)
1988
Document Type
Thesis
First Advisor
ปรีชา คุวินทร์พันธุ์
Second Advisor
ธรา วิริยะพานิช
Faculty/College
Graduate School (บัณฑิตวิทยาลัย)
Degree Name
สังคมวิทยามหาบัณฑิต
Degree Level
ปริญญาโท
Degree Discipline
สังคมวิทยาและมานุษยวิทยา
DOI
10.58837/CHULA.THE.1988.698
Abstract
การวิจัยครั้งนี้ มีจุดมุ่งหมายเพื่อทราบถึงภาวะโภชนาการของเด็กก่อนวัยเรียนในชุมชนแออัดย่านท่าเรือคลองเตย ขณะเดียวกันเพื่อทราบถึงปัจจัยทางสังคมและวัฒนธรรมที่มีผลต่อภาวะโภชนาการดังกล่าว และวิเคราะห์ความสัมพันธ์ของสาเหตุปัจจัยกับภาวะโภชนาการของเด็ก ในการวิจัยได้ใช้จำนวนตัวอย่างทั้งสิ้น 75 ครัวเรือน ซึ่งเป็นครัวเรือนที่อาศัยอยู่ในชุมชนแออัดย่านท่าเรือคลองเตย พบว่า มีเด็กขาดอาหารคิดเป็นร้อยละ 28.0 (ระดับ 1) ร้อยละ 5.3 (ระดับ 2) ร้อยละ 4.0 (ระดับ 3) และจากการตรวจสอบความสัมพันธ์ของตัวแปรพบว่า เป็นไปตามสมมติฐาน คือ ปัจจัยด้านสังคม-วัฒนธรรม เศรษฐกิจ ชีวภาพของเด็ก และปัจจัยทางเทคโนโลยีอาหารมีความสัมพันธ์อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ กับภาวะโภชนาการของเด็กก่อนวัยเรียน และมีทิศทางความสัมพันธ์ในเชิงสอดคล้องหรือความสัมพันธ์สถิติในทางบวก ส่วนตัวแปรที่ไม่เป็นไปตามสมมติฐานหรือไม่แสดงความสัมพันธ์คือปัจจัยด้านกายภาพของครัวเรือน ขณะเดียวกัน การอธิบายสาเหตุปัจจัยการเกิดภาวะเด็กขาดอาหาร โดยอาศัยทั้งข้อมูลในเชิงปริมาณและข้อมูลเชิงคุณภาพ พบว่า สามารถจำแนกตัวแปรที่มีผลต่อภาวะโภชนาการของเด็กดังกล่าวข้างต้นเป็น 2 กลุ่มใหญ่ และเรียงลำดับความเข้มหรือระดับความสัมพันธ์ทางสถิติได้คือ 1) ปัจจัยฐานะทางเศรษฐกิจในครัวเรือน 2) ปัจจัยทางสังคม-วัฒนธรรม - ความสนใจดูแลเด็กและอาหารเด็ก - ความเข้าใจหรือความรู้ของแม่เด็กในด้านโภชนาการและการอนามัยแม่และเด็ก อย่างไรก็ดี หากพิจารณาในด้านจำนวนตัวแปร พบว่าปัจจัยด้านสังคม-วัฒนธรรมมีผลอย่างมากเช่นเดียวกันต่อภาวะโภชนาการของเด็ก กล่าวคือ พบตัวแปรถึง 9 ตัวแปร ที่เป็นสาเหตุปัจจัยในขณะที่พบตัวแปรด้านเศรษฐกิจในครัวเรือนเพียง 4 ตัวแปร ที่เป็นสาเหตุปัจจัยหรือแสดงความสัมพันธ์กับภาวะโภชนาการของเด็ก นอกจากนั้น ยังพบข้ออธิบายจากข้อมูลกรณีศึกษา ว่าสาเหตุปัจจัยดังกล่าวมีผลกระทบซึ่งกันและกัน คือ ฐานะทางเศรษฐกิจในครัวเรือนและความเข้าใจ/ ความรู้ของแม่เด็ก มีผลต่อความสนใจ เด็กและอาหารเด็ก และพบว่ามีลักษณะในชุมชนอีก 2 ประการ ที่เป็นสิ่งผลักดันให้เกิดการขาดความสนใจนี้คือ การขาดการให้ความสำคัญต่อเด็กในฐานะเป็นองค์ประกอบหลักของครัวเรือน หรือการขาดการให้ความสำคัญต่อเด็กและการขาดการมองเห็นความสำคัญในเรื่องของอาหารในชีวิตประจำวัน
Creative Commons License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-No Derivative Works 4.0 International License.
Recommended Citation
จีระวัฒนะ, พิชิต, "ปัจจัยทางสังคมและวัฒนธรรมที่มีผลต่อภาวะโภชนาการ : ศึกษาครอบครัว ที่มีเด็กก่อนวัยเรียนในชุมชนแออัดย่านท่าเรือคลองเตย" (1988). Chulalongkorn University Theses and Dissertations (Chula ETD). 45332.
https://digital.car.chula.ac.th/chulaetd/45332