Chulalongkorn University Theses and Dissertations (Chula ETD)

การจัดลำดับความสำคัญของชุมชนเมืองในภาคกลาง

Other Title (Parallel Title in Other Language of ETD)

The hierarchical ranking of urban areas in the central region

Year (A.D.)

1988

Document Type

Thesis

First Advisor

สุรศักดิ์ ศิริไพบูลย์สินธ์

Second Advisor

เนตรนภิศ นาควัชระ

Faculty/College

Graduate School (บัณฑิตวิทยาลัย)

Degree Name

อักษรศาสตรมหาบัณฑิต

Degree Level

ปริญญาโท

Degree Discipline

ภูมิศาสตร์

DOI

10.58837/CHULA.THE.1988.759

Abstract

การวิจัยครั้งนี้มีจุดมุ่งหมายเพื่อศึกษาขนาด หน้าที่ และจัดลำดับความสำคัญของชุมชนเมืองในภาคกลาง พร้อมทั้งศึกษาการกระจายของระบบชุมชนเมืองเพื่อเป็นแนวทางในการพัฒนาพื้นที่ภาคกลาง จากการวิเคราะห์ตัวแปรจำนวน 4 กลุ่ม รวม 38 ตัวแปร คือ ด้านประชากรและสังคมสาธารณูปโภค การเงินการคลัง การค้าและบริการ พบว่า ตัวแปรที่มีค่าน้ำหนักมาก และถือเป็นตัวแปรสำคัญในการจัดลำดับความสำคัญของชุมชนเมืองในภาคกลางคือ จำนวนห้องพักในโรงแรม จำนวนโรงแรม รายได้จริงของเทศบาล และรายจ่ายจริงของเทศบาล ทั้งนี้สามารถจัดลำดับความสำคัญของชุมชนเมือง ได้ 3 ลำดับ คือ ลำดับที่ 1 จำนวน 3 ชุมชน ลำดับที่ 2 จำนวน 10 ชุมชน และลำดับที่ 3 จำนวน 27 ชุมชน โดยชุมชนเมืองที่มีความสำคัญมากที่สุดและเป็นชุมชนเมืองขนาดใหญ่ที่สุด คือ เทศบาลเมืองนครสวรรค์ รองลงมาคือเทศบาลเมืองพิษณุโลกและเทศบาลเมืองนครปฐม ส่วนชุมชนเมืองที่มีความสำคัญน้อยที่สุดและเป็นชุมชนเมืองขนาดเล็กที่สุดคือเทศบาลตำบลอัมพวา ซึ่งชุมชนเมืองในภาคกลางทั้ง 40 แห่ง นอกจากจะมีหน้าที่เป็นศูนย์กลางการปกครองแล้ว ยังทำหน้าที่เป็นศูนย์กลางหลักในการให้บริการ ด้านสาธารณูปโภค สาธารณูปการ การค้าและบริการแก่พื้นที่โดยรอบ ระดับของการให้บริการจะแตกต่างกันไปตามลำดับความสำคัญ จากการศึกษาการกระจายของระบบชุมชนเมือง พบว่า การกระจายของชุมชนเมืองในภาคกลางตามลำดับความสำคัญทั้ง 3 ลำดับ มีการกระจายค่อนข้างจะเป็นระบบที่สมบูรณ์ คือมีรูปแบบการกระจายเป็น 3 : 10 : 27 ซึ่งคล้ายคลึงกับทฤษฎีแหล่งกลางของคริสตัลเลอร์ และจากการศึกษาการกระจายของเมืองไทยโดยอาศัยจำนวนประชากรเป็นเกณฑ์เพียงตัวแปรเดียว พบว่า ชุมชนเมืองในภาคกลางมีการกระจายใกล้เคียงกับกฎขนาด-ลำดับของเมือง

Link to Full Text

Share

COinS