Chulalongkorn University Theses and Dissertations (Chula ETD)

การศึกษาในมณฑลอีสาน ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว

Other Title (Parallel Title in Other Language of ETD)

Education in monthon isan in the reign of Hid Majesty King Chulalongkorn

Year (A.D.)

1988

Document Type

Thesis

First Advisor

กรรณิการ์ สัจกุล

Faculty/College

Graduate School (บัณฑิตวิทยาลัย)

Degree Name

ครุศาสตรมหาบัณฑิต

Degree Level

ปริญญาโท

Degree Discipline

พื้นฐานการศึกษา

DOI

10.58837/CHULA.THE.1988.254

Abstract

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาถึงมูลเหตุ ความจำเป็น ปัญหา ตลอดจนวิธีการจัดการศึกษาในมณฑลอีสานในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ผลการวิจัยพบว่า การศึกษาในมณฑลอีสานได้มีการจัดตั้งโรงเรียนขึ้นโดยเอกชน คณะสงฆ์และรัฐบาล ก่อนที่จะมีการประกาศจัดการเล่าเรียนในหัวเมืองในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว การที่ได้มีการจัดตั้งโรงเรียนดังกล่าว มีสาเหตุมากจากในปี พ.ศ. 2433 มณฑลอีสานถูกคุกคามจากฝรั่งเศส รัฐบาลจึงจำเป็นต้องรีบเข้าไปจัดการปกครองใหม่และมีความต้องการผู้ที่รู้หนังสือไทยเป็นจำนวนมากเพื่อเป็นกำลังในการจัดการปกครอง ขณะเดียวกันรัฐบาลก็ต้องการที่จะใช้การศึกษาเป็นสื่อให้เกิดความสำนึกในความเป็นอันเดียวกันภายในชาติ เมื่อได้มีการประกาศจัดการเล่าเรียนในหัวเมืองในมณฑลอีสานในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว คณะสงฆ์ได้เป็นผู้จัดตั้งโรงเรียนและจัดการศึกษา ผู้เรียนส่วนมากจะเป็นพระภิกษุสามเณรและศิษย์วัด โรงเรียนที่คณะสงฆ์ได้จัดตั้งขึ้นนั้นจะเป็นโรงเรียนเชลยศักดิ์ที่ต้องอาศัยการอุปถัมภ์บำรุงจากท้องถิ่น การจัดการศึกษาโดยคณะสงฆ์ในมณฑลอีสานได้ประสบปัญหาในด้านงบประมาณ ครูผู้สอน และความแตกต่างในเรื่องของภาษา วัฒนธรรมเกือบตลอดเวลา ต่อมาโรงเรียนในมณฑลอีสานที่อยู่ในความรับผิดชอบของคณะสงฆ์ก็ได้โอนเป็นโรงเรียนประชาบาล สังกัดกระทรวงมหาดไทย

Link to Full Text

Share

COinS