Chulalongkorn University Theses and Dissertations (Chula ETD)
การศึกษาเปรียบเทียบเกณฑ์ตัดสินความดีในพุทธปรัชญาเถรวาท กับในปรัชญาของคานท์
Other Title (Parallel Title in Other Language of ETD)
The criteria of goodness in theravada buddhism and knat's philosophy : a comparative study
Year (A.D.)
1990
Document Type
Thesis
First Advisor
สุนทร ณ รังษี
Second Advisor
อุกฤษฏ์ แพทย์น้อย
Faculty/College
Graduate School (บัณฑิตวิทยาลัย)
Degree Name
อักษรศาสตรมหาบัณฑิต
Degree Level
ปริญญาโท
Degree Discipline
ปรัชญา
DOI
10.58837/CHULA.THE.1990.781
Abstract
เนื้อหาของงานวิจัยฉบับนี้คือ การเสนอเกณฑ์ตัดสินความดีในพุทธปรัชญาเถรวาท และการเสนอเกณฑ์ตัดสินความดีใบปรัชญาของคานท์ แล้วนำเกณฑ์ตัดสินความดีของทั้งสองมาเปรียบเทียบให้เห็นถึงความคล้ายคลึง และความแตกต่างกัน จากการศึกษาวิเคราะห์เปรียบเทียบเกณฑ์ตัดสินความดี มีประเด็นหลักๆ 4 ประเด็น คือ 1. ทัศนะเรื่องการใช้เจตนาเป็นเกณฑ์หลักในการตัดสินความดี 2. ทัศนะเรื่องกฎแห่งเสรีภาพ 3. ทัศนะเรื่องแรงจูงใจ 4. ทัศนะเรื่องความเมตตากรุณา ในเนื้อหาของงานวิจัย ผู้วิจัยได้นำเอากฎศีลธรรมของดานท์มาวิเคราะห์ ศีล 5 เพื่อแสดงให้เห็นว่า ศีล 5 เป็นจริยธรรมสากลที่มนุษย์ทุกคนพึงปฏิบัติตาม ความแตกต่างที่ปรากฏในเกณฑ์ตัดสินความดีของทั้งสองคือ พุทธศาสนาตัดสินการกระทำ โดยดูที่เจตนาของผู้กระทำเป็นองค์ประกอบหลัก และเอาผลของการกระทำที่ก่อให้เกิดประโยชน์แก่ตัวเองและผู้อื่นเป็นองค์ประกอบรองในการพิจารณาว่าการกระทำ นั้นมีคุณค่าทางจริยธรรมมากน้อยแค่ไหน ส่วนลัทธิของคานท์ตัดสินการกระทำ โดยถือเอาเจตนาเป็นหลักและไม่คำนึงถึงผลที่จะเกิดขึ้นเลย โดยถือว่าผลเป็นสิ่งที่เปลี่ยนไปเปลี่ยนมา ผลจึงมิใช้ตัววัดคุณค่าทางจริยธรรม ในภาคผนวกผู้วิจัยได้เพิ่มเติมเนื้อหาการเปรียบเทียบความคล้ายคลึงของพุทธศาสนาและของ คานห์ในทัศนะเรื่องความสุขที่เกิดจากการทำความดี โดยทั้งสองเห็นว่าบุคคลที่สามารถฝืนแรงกระตุ้นของ อำนาจฝ่ายต่ำได้ เขาจะได้รางวัลแห่งการทำความดีคือความสุขใจ
Creative Commons License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-No Derivative Works 4.0 International License.
Recommended Citation
เตชะวิวัฒนาการ, ไพลิน, "การศึกษาเปรียบเทียบเกณฑ์ตัดสินความดีในพุทธปรัชญาเถรวาท กับในปรัชญาของคานท์" (1990). Chulalongkorn University Theses and Dissertations (Chula ETD). 41301.
https://digital.car.chula.ac.th/chulaetd/41301