Chulalongkorn University Theses and Dissertations (Chula ETD)
มโนทัศน์เรื่องความเป็นอนัตตาของนิพพาน ในพุทธปรัชญาเถรวาท
Other Title (Parallel Title in Other Language of ETD)
The concept of pnatta of nibbana in theravada buddhist philosophy
Year (A.D.)
1990
Document Type
Thesis
First Advisor
สุนทร ณ รังษี
Faculty/College
Graduate School (บัณฑิตวิทยาลัย)
Degree Name
อักษรศาสตรมหาบัณฑิต
Degree Level
ปริญญาโท
Degree Discipline
ปรัชญา
DOI
10.58837/CHULA.THE.1990.780
Abstract
ข้อมูลในการศึกษาวิเคราะห์คำสอนเกี่ยวกับเรื่องความเป็นอนัตตาของนิพพานในพุทธปรัชญาเถรวาทที่ใช้ในวิทยานิพนธ์นี้ แบ่งออกเป็นสองส่วนคือ ข้อมูลชั้นที่หนึ่งกับข้อมูลชั้นที่สอง ข้อมูลชั้นที่หนึ่ง ได้แก่ พระไตรปิฏก ข้อมูลชั้นที่สองได้แก่ อรรถกถา ฎีกา และตำราที่ท่านผู้รู้ทางพระพุทธศาสนาได้เรียบเรียงไว้ จากการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลดังกล่าว ทำให้ได้ข้อสรุปที่แน่ชัดว่า ข้อความในหลักไตรลักษณ์ที่ว่า “ธรรมทั้งปวงเป็นอนัตตา" นั้น อนัตตาเป็นลักษณะร่วมของสังขตธรรมและอสังขตธรรมหรือนิพพาน สิ่งที่ถูกปรุงแต่งทั้งปวงหลังจากที่ได้วิเคราะห์แล้ว ก็พบว่าไม่มีส่วนใดเลยที่พอจะเรียกได้ว่าเป็นอัตตา ทั้งมนุษย์และจักรวาลล้วนไม่มีแก่นแท้หรือสาระอะไร เป็นเพียงโลกแห่งปรากฏการณ์ที่อยู่ในภาวะกระแสหรือกระบวนการที่ไหลต่อเนื่องโดยไม่ขาดสาย นิพพานคือภาวะที่พ้นจากการปรุงแต่ง ทั้งจากการปรุงแต่งของความเชื่อเรื่องอัตตาหรือโซล และความยึดถือว่ามีตัวฉัน ของฉัน เพราะความเชื่อและความยึดถือนั้นล้วนเป็นทรรศนะที่ผิดจากความเป็นจริงและยังผลให้เกิดความทุกข์อยู่ร่ำไป
Creative Commons License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-No Derivative Works 4.0 International License.
Recommended Citation
วิลัยวงศ์, วิสิทธิ์, "มโนทัศน์เรื่องความเป็นอนัตตาของนิพพาน ในพุทธปรัชญาเถรวาท" (1990). Chulalongkorn University Theses and Dissertations (Chula ETD). 41300.
https://digital.car.chula.ac.th/chulaetd/41300