Chulalongkorn University Theses and Dissertations (Chula ETD)
การวิเคราะห์บทบาทและภาระหน้าที่ของผู้สอบบัญชีรับอนุญาต ของประเทศไทย
Other Title (Parallel Title in Other Language of ETD)
An analysis on role and responsibility of certified public accountants of Thailand
Year (A.D.)
1991
Document Type
Thesis
First Advisor
ณัฐเสกข์ ฉิมโฉม
Second Advisor
ชุมพล พุ่มรุกขา
Faculty/College
Graduate School (บัณฑิตวิทยาลัย)
Degree Name
บัญชีมหาบัณฑิต
Degree Level
ปริญญาโท
Degree Discipline
การบัญชี
DOI
10.58837/CHULA.THE.1991.547
Abstract
วิทยานิพนธ์นี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาบทบาทและภาระหน้าที่ของผู้สอบบัญชีตามที่กฎหมายกำหนดและในทางปฏิบัติ บทบาทและภาระหน้าที่ของผู้สอบบัญชีตามความเห็นของผู้ใช้งบการเงิน ผู้จัดทำบัญชี หน่วยงานที่ควบคุมผู้สอบบัญชี และผู้สอบบัญชีรับอนุญาต หาแนวทางแก้ไขและข้อเสนอแนะในการพัฒนาบทบาทและภาระหน้าที่ของผู้สอบบัญชี การศึกษาครั้งนี้ใช้วิธีการศึกษา 2 ลักษณะ คือ (1) การศึกษาโดยการสำรวจจากตัวอย่างที่สุ่มมาเฉพาะในเขตกรุงเทพมหานคร ซึ่งได้แก่ ผู้ใช้งบการเงิน ผู้จัดทำบัญชี หน่วยงานที่ควบคุมผู้สอบบัญชี และผู้สอบบัญชีรับอนุญาต และ (2) ศึกษาจากกฎหมายเอกสาร และตำราต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับเรื่องนี้ จากการศึกษาพบว่า บทบาทและภาระหน้าที่ของผู้สอบบัญชีถูกกำหนดและควบคุมโดยประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ คณะกรรมการควบคุมการประกอบวิชาชีพสอบบัญชี กรมสรรพากร ตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย และธนาคารแห่งประเทศไทย ผู้สอบบัญชีมีปัญหาในการปฏิบัติตามกฎหมายต่าง ๆ เนื่องจากสาเหตุสำคัญ คือ (1) ผู้ใชงบการเงิน ผู้จัดทำบัญชีและหน่วยงานที่ควบคุมผู้สอบบัญชีจำนวน 2 จาก 4 หน่วยงานเข้าใจไม่ถูกต้องในบทบาทและภาระหน้าที่ของผู้สอบบัญชี (2) ข้อกำหนดและมาตรฐานที่แตกต่างกันของแต่ละหน่วยงานทำให้ผู้สอบบัญชีมีความรู้สึกสับสนในการปฏิบัติงาน (3) มารยาทของผู้สอบบัญชีบางข้อตามกฎกระทรวงฉบับที่ 2 ไม่ชัดเจน (4) มาตรฐานการสอบบัญชีบางเรื่องไม่ชัดเจนและไม่เหมาะสมกับธุรกิจขนาดเล็ก (5) ความไม่เชื่อถืองบการเงินที่ผ่านการรับรองโดยผู้สอบบัญชี (6) ผู้สอบบัญชีทุกรายจากตัวอย่างไม่เห็นด้วยในเรื่องการลงลายมือชื่อรับรองใน “แบบแจ้งข้อความของกรรมการหรือผู้เป็นหุ้นส่วนหรือผู้จัดการ" ที่กรมสรรพากรกำหนด (7) เอกสารบัญชีที่ผู้สอบบัญชีจะต้องตรวจสอบไม่ได้มาตรฐาน (8) และผู้สอบบัญชีครึ่งหนึ่งจากตัวอย่างไม่เห็นด้วยในเรื่องต้องจัดทำรายงานเสนอธนาคารเป็นกรณีพิเศษ สำหรับความเห็นจากตัวอย่างทุกฝ่ายพบว่า ผู้สอบบัญชีควรจะมีบทบาทในการควบคุมกันเอง โดยผลักดันให้รัฐบาลสนับสนุนให้มีการจัดตั้ง “สภานักบัญชี" บทบาทในการให้บริการด้านอื่นนอกเหนือจากการแสดงความเห็นต่องบการเงิน บทบาทในการช่วยแก้ปัญหาในการปฏิบัติงานร่วมกับสมาคมนักบัญชีฯ และควรเน้นบทบาทในการปรับปรุงระบบการควบคุมภายในของบริษัท จากการศึกษามีข้อเสนอแนะในระยะสั้น คือ ควรประชาสัมพันธ์ให้บุคคลที่เกี่ยวข้องกับผู้สอบบัญชีมีความเข้าใจในบทบาทและภาระหน้าที่ของผู้สอบบัญชีมากขึ้น ควรปรับปรุงข้อความในรายงานของผู้สอบบัญชีให้ชัดเจนยิ่งขึ้น ควรมีเพียงหน่วยงานเดียวทำหน้าที่ในการควบคุมดูแลการปฏิบัติงานของผู้สอบบัญชี ควรกำหนดหลักเกณฑ์ในการคิดค่าธรรมเนียมวิชาชีพ ควรปรับปรุงข้อกำหนดเรื่องมารยาทของผู้สอบบัญชีให้ชัดเจนขึ้น ควรกำหนดคุณวุฒิทางการศึกษาอย่างน้อยปริญญาตรีทางการบัญชีสำหรับนักบัญชีของธุรกิจขนาดกลางขึ้นไป หน่วยงานของรัฐที่ต้องการให้ผู้สอบบัญชีตรวจสอบตามวัตถุประสงค์ของหน่วยงาน ควรถือเป็นการตรวจสอบพิเศษนอกเหนือจากการตรวจสอบบัญชีเพื่อแสดงความเห็นต่องบการเงิน โดยหน่วยงานดังกล่าวต้องกำหนดขอบเขตและแนวทางการตรวจสอบให้แน่ชัดและธุรกิจควรจ่ายค่าธรรมเนียมวิชาชีพสำหรับการตรวจสอบพิเศษให้แก่ผู้สอบบัญชี และข้อเสนอแนะในระยะยาวคือควรจัดตั้งสภานักบัญชี
Creative Commons License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-No Derivative Works 4.0 International License.
Recommended Citation
หาญพินิจศักดิ์, สุรีย์, "การวิเคราะห์บทบาทและภาระหน้าที่ของผู้สอบบัญชีรับอนุญาต ของประเทศไทย" (1991). Chulalongkorn University Theses and Dissertations (Chula ETD). 40862.
https://digital.car.chula.ac.th/chulaetd/40862