Chulalongkorn University Theses and Dissertations (Chula ETD)

ความมุ่งหวังของมารดาไทยเกี่ยวกับระดับการศึกษาของบุตร

Other Title (Parallel Title in Other Language of ETD)

Aspirations of Thai mothers toward their children's educational attainment

Year (A.D.)

1990

Document Type

Thesis

First Advisor

เพ็ญพร ธีระสวัสดิ์

Faculty/College

Graduate School (บัณฑิตวิทยาลัย)

Degree Name

สังคมวิทยามหาบัณฑิต

Degree Level

ปริญญาโท

Degree Discipline

สังคมวิทยา

DOI

10.58837/CHULA.THE.1990.742

Abstract

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างสถานภาพทางเศรษฐกิจ-สังคมและ ลักษณะทางประชากรฃองมารดา กับความมุ่งหวังของมารดา เกี่ยวกับระดับการศึกษาของบุตร โดยใช้ข้อมูลของโครงการสำรวจประชากรและการอนามัยในประเทศไทย พ.ศ. 2530 (TDHS) หน่วยตัวอย่างที่ศึกษา คือ สตรีที่สมรสแล้วอายุระหว่าง 15-49 ปี และมีบุตรที่กำลังเรียนอยู่ในชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 และ/หรือ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 และ/หรือชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 รวมจำนวนตัวอย่างทั้งหมด 940 ราย ผลการวิจัยพบว่า ตัวแปรที่มีอิทธิพลอย่างชัดเจนต่อความมุ่งหวังของสตรี เกี่ยวกับระดับการศึกษา ของบุตร ได้แก่ ประเภทอาชีพของสตรี สถานภาพทางทรัพย์สินของครัวเรือน ระดับการศึกษาของสตรี เขตที่อยู่อาศัย การเปิดรับสื่อสารมวลชน และจำนวนบุตรที่มีชีวิต กล่าวคือ สตรีที่ประกอบอาชีพนอกภาคเกษตรกรรมมีความมุ่งหวัง เกี่ยวกับระดับการศึกษาของบุตรสูงกว่าสตรีที่ประกอบอาชีพในภาคเกษตรกรรม สตรีที่อาศัยอยู่ไนครัวเรือนที่มีสถานภาพทางทรัพย์สินสูงมีความมุ่งหวัง เกี่ยวกับระดับการศึกษาของบุตรสูงกว่าสตรีที่อาศัยอยูในครัวเรือนที่มีสถานภาพทางทรัพย์สินต่ำ สตรีที่มีการศึกษาระดับสูงมีความมุ่งหวัง เกี่ยวกับระดับ การศึกษาของบุตรสูงกว่าสตรีที่มีการศึกษาระดับต่ำ สตรีที่อาศัยอยู่ในเขตเมืองมีความมุ่งหวังเกี่ยวกับระดับ การศึกษาของบุตรสูงกว่าสตรีที่อาศัยอยู่ไนเขตชนบท สตรีที่เปิดรับสื่อสารมวลชนเป็นประจำหลายชนิดมีความมุ่งหวัง เกี่ยวกับระดับการศึกษาของบุตรสูงกว่าสตรีที่เปิดรับสื่อสารมวลชนน้อยชนิดหรือไม่ เปิดรับสื่อสารมวลชนเลย และสตรีที่มีบุตรมีชีวิตน้อยคนมีความมุ่งหวังเกี่ยวกับระดับการศึกษาของบุตรสูงกว่าสตรีที่มีบุตรมีชีวิตหลายคน สำหรับตัวแปรค่านิยมของสตรี เกี่ยวกับการศึกษา และลำดับที่ของบุตรนั้น พบว่า มีอิทธิพลต่อความ มุ่งหวังของสตรี เกี่ยวกับระดับการศึกษาของบุตรอย่างชัดเจน เฉพาะในกลุ่มสตรีที่มีบุตรกำลังเรียนในชั้น ประถมศึกษาปีที่ 6 เท่านั้น กล่าวคือ สตรีที่มีค่านิยม เกี่ยวกับการศึกษาระดับสูง มีความมุ่งหวังเกี่ยวกับระดับการศึกษาของบุตรสูงกว่าสตรีที่มีค่านิยม เกี่ยวกับการศึกษาในระดับต่ำ และสตรีที่มีบุตรกำลังเรียนเป็นบุตรคนกลางมักจะมุ่งหวังให้บุตรเรียนจบในระดับที่ต่ำกว่าสตรีที่มีบุตรกำลังเรียนเป็นบุตรคนโตและบุตรคนสุดท้อง ส่วนตัวแปรจำนวนบุตรที่เป็นภาระนั้น พบว่ามีความสัมพันธ์ในเชิงลบกับความมุ่งหวังของสตรี เกี่ยวกับระดับการศึกษาของบุตร โดยเฉพาะอย่างยิ่งในกลุ่มสตรีที่มีบุตรกำลังเรียนในชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 ซึ่ง พบอย่างชัดเจนว่าสตรีที่มีบุตรที่เป็นภาระจำนวนน้อยมความมุ่งหวังเกี่ยวกับระดับการศึกษาของบุตรที่สูงกว่า สตรีที่มีบุตรที่เป็นภาระจำนวนมาก แต่สำหรับตัวแปรอายุของสตรีและเพศของบุตรนั้นพบว่าไม่มีอิทธิพลต่อความมุ่งหวังของสตรี เกี่ยวกับระดับการศึกษาของบุตรแต่อย่างใด ข้อค้นพบอีกประการหนึ่งคือ เมื่อเปรียบเทียบระหว่างกลุ่มสตรีที่มีบุตรกำลังเรียนในชั้นประถมศึกษา ปีที่ 6 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 และชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 มักจะพบว่าตัวแปรดังกล่าวมีอิทธิพลต่อความมุ่งหวังของสตรี เกี่ยวกับระดับการศึกษาของบุตรอย่างชัดเจนในกลุ่มสตรีที่มีบุตรกำลังเรียนในชั้นประถมศึกษาที่ 6 แต่ไม่ปรากฏชัดเจนมากนักในกลุ่มสตรีที่มีบุตรกำลังเรียนในชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 และชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 กล่าวคือ สตรีกลุ่มนี้ต่างก็มุ่งหวังให้บุตรเรียบจบในระดับสูง โดยสถานภาพทางเศรษฐกิจ-สังคม และลักษณะทางประชากรไม่มีอิทธิพลต่อความมุ่งหวังของสตรี เกี่ยวกับระดับการศึกษาของบุตรมากนัก

Share

COinS