Chulalongkorn University Theses and Dissertations (Chula ETD)
การศึกษาเชิงวิเคราะห์เถรีคาถาในคัมภีร์พระไตรปิฎก
Other Title (Parallel Title in Other Language of ETD)
Analytical study of the Therigatha in the Tripitaka
Year (A.D.)
1991
Document Type
Thesis
First Advisor
ปราณี ฬาพานิช
Second Advisor
ฐานิสร์ ชาครัตพงศ์
Faculty/College
Graduate School (บัณฑิตวิทยาลัย)
Degree Name
อักษรศาสตรมหาบัณฑิต
Degree Level
ปริญญาโท
Degree Discipline
ภาษาตะวันออก
DOI
10.58837/CHULA.THE.1991.836
Abstract
เถรีคาถา เป็นประมวลถ้อยคำของพระเถรีที่มีรวบรวมไว้ใน พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย วิทยานิพนธ์นี้มีจุดมุ่งหมายที่จะศึกษารูปแบบของการประพันธ์และฉันทลักษณ์ที่ใช้ในเถรีคาถาเป็นประการแรกวิเคราะห์ชีวิตของพระเถรีทั้งในช่วงก่อนและหลังก่อนออกบวชพุทธศาสนาเป็นประการที่สอง และการศึกษาหลักธรรมทางพุทธศาสนาที่พระเถรีเหล่านั้นนำมากล่าวไว้โดยส่วนมากเป็นประการที่สาม และกล่าวถึงสาเหตุของการออกบวชของพระเถรีเหล่านั้นด้วย ในการศึกษาวิจัยมีการเปรียบเทียบเถรีคาถาที่ปรากฏในคัมภีร์พระไตรปิฎกบาลีฉบับอักษรไทยฉบับอักษรเทวนาครีของนาลันทา และฉบับอักษาโรมันของสมาคมบาลีปกรณ์ ปรากฏว่ามีข้อแตกต่างกันอยู่บ้างในเรื่องจำนวนของคาถา ภาษาบาลีปรากฏเป็นไปตามกฎเกณฑ์ของภาษา นอกจากลักษณะเฉพาะทางไวยากรณ์บางประการ มีการใช้ฉันท์ 6 ชนิด มีปัฐยาวัตฉันท์มากที่สุด ฉันท์เหล่านี้เกือบทั้งหมดดำเนินไปตามแบบแผนข้อบังคับของฉันท์ในคัมภีร์วุตโตทัย สันนิษฐานว่าในคริสตศตวรรษที่ 5 หรือ 6 พระธรรมปาละได้รวบรวมและเรียบเรียงประวัติของพระเถรีไว้ในปรมัตถทีปนีซึ่งเป็นอรรถกถาของเถรีคาถา พระเถรีเหล่านี้ส่วนมากมาจากวรรณะสูง และสิ่งที่เป็นแรงจูงใจให้เขาออกบวชประการแรกคือ ความเลื่อมใสในพระรัตนตรัย และประการที่สองเนื่องจากสูญเสียบุคคลที่ตนรัก สาระสำคัญของคำสอนทางพุทธศาสนาได้แก่เรื่องไตรลักษณ์ คือ ชีวิตเป็นสิ่งที่ไม่เที่ยงแท้ ชีวิตเป็นทุกข์ และไม่มีวิญญาณหรือสิ่งที่เที่ยงแท้แน่นอนเป็นแก่นสารของชีวิต หลักคำสอนอื่น ๆ ได้แก่เรื่อง ความไม่ประมาทและโทษของการหมกมุ่นอยู่ในกามารมณ์เป็นต้น ข้อเสนอแนะให้มีการศึกษาเชิงวิเคราะห์คัมภีร์เรื่องอื่น ๆ ในพระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกายเพื่อเปรียบเทียบกับเถรีคาถา
Creative Commons License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-No Derivative Works 4.0 International License.
Recommended Citation
หนูสิทธิ์, อาเศียร, "การศึกษาเชิงวิเคราะห์เถรีคาถาในคัมภีร์พระไตรปิฎก" (1991). Chulalongkorn University Theses and Dissertations (Chula ETD). 39362.
https://digital.car.chula.ac.th/chulaetd/39362